Πιστοποίηση της βιωσιμότητας του χρέους αλλά και της επιστροφής σε πλεονάσματα από το 2022, περιλαμβάνει η 2η αποτίμηση της Ελλάδας στο καθεστώς της μεταπρογραμματικής εποπτείας. Ο λόγος για το πόρισμα που, όπως είχε προγραμματιστεί, ανακοινώνεται την ίδια ημέρα με το πακέτο συστάσεων του λεγόμενου «Ευρωπαϊκού Εξαμήνου».
Γίνεται σαφές πως «παρά τη σχετικά μεγάλη δημοσιονομική στήριξη που παρασχέθηκε (από την κυβέρνηση το 2022) σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις για να αντιμετωπισθεί το μέτωπο της ενεργειακής κρίσης, το πρωτογενές ισοζύγιο απέκτησε θετικό πρόσημο με πλεόνασμα 0,1% του ΑΕΠ». Εκτιμάται επίσης πως «τα πρωτογενή πλεονάσματα αναμένεται να αυξηθούν περαιτέρω καθώς τα μέτρα στήριξης που σχετίζονται με την πανδημία καταργούνται σταδιακά και το δημοσιονομικό κόστος των ενεργειακών μέτρων είναι πιθανό να είναι χαμηλότερο από το αναμενόμενο».
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Σταϊκούρας για 2η Έκθεση Mεταπρογραμματικής Εποπτείας: Επιβράβευση της σκληρής προσπάθειας στην οικονομία
Στο πεδίο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που παρακολουθούνται και είναι οι «ουρές» των μνημονίων και της ενισχυμένης εποπτείας, αναφέρεται πως «η Ελλάδα σημείωσε επίσης περαιτέρω πρόοδο για την αντιμετώπιση των εναπομεινάντων διαρθρωτικών αδυναμιών». Ειδική μνεία γίνεται για την προώθηση της κωδικοποίησης της εργατικής νομοθεσίας, για την πορεία ολοκλήρωσης της κτηματογράφησης, αλλά και για τη διαχείριση των δημοσίων περιουσιακών στοιχείων και για την πρόοδο στο πεδίο των ιδιωτικοποιήσεων.
«Καμπανάκι» για ρυθμίσεις οφειλών και για ληξιπρόθεσμα
Αναφέρεται ωστόσο, και στα πεδία στα οποία αναμένεται επιπλέον πρόοδος. Σε αυτά γίνεται λόγος για τα σχήματα ρύθμισης φορολογικών οφειλών, αλλά και για την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου που «θα πρέπει να παρακολουθούνται περαιτέρω». Με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, ειδικά στο πεδίο της υγείας να δείχνουν αντιστάσεις.
Γίνεται ειδική αναφορά στην απόφαση της κυβέρνησης για νέα ρύθμιση οφειλών με εξαιρετικά -όπως αναφέρεται ευνοϊκούς όρους. «Η κατ' επανάληψη δημιουργία έκτακτων προγραμμάτων ρύθμισης οφειλών και η εκ νέου έναρξη λειτουργίας προηγούμενων σχημάτων, ιδίως χωρίς επαρκείς διασφαλίσεις και κυρώσεις για το φιλτράρισμα και την αποτροπή στρατηγικών κακοπληρωτών, θα μπορούσε να υπονομεύσει την αξιοπιστία» του βασικού σχήματος πληρωμών και να είναι επιζήμια στην κουλτούρα πληρωμών» αναφέρεται.
Επίσης στο πεδίο των ληξιπρόθεσμών οφειλών, επισημαίνεται πως ενώ οι καθυστερούμενες κύριες συντάξεις έχουν εκκαθαριστεί σε γενικές γραμμές, ο στόχος απομείωσης των υπολοίπων οφειλών έχει χαθεί. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ιανουαρίου το υπόλοιπο των καθαρών ληξιπρόθεσμων οφειλών έφτασε τα 637 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 71 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το επίπεδο του Αυγούστου 2022 «και συνεπάγεται απόκλιση από τον στόχο των 500 εκατ. ευρώ». Τα νοσοκομεία και τα ασφαλιστικά ταμεία είναι και πάλι το «βαρίδι». «Παρά την παροχή επαρκούς ρευστότητας στα νοσοκομεία, το απόθεμα των καθαρών ληξιπρόθεσμων οφειλών παραμένει υψηλό, υποδεικνύοντας ορισμένα διαρθρωτικά προβλήματα» αναφέρεται.
Η πορεία του ΑΕΠ
Οι θεσμοί στο πόρισμα καταγράφουν τον ταχύ ρυθμό ανάπτυξης το 2022, με την επισήμανση, όμως, πως η οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να μετριαστεί το 2023-2024. Και τούτο γιατί, ενώ η ανάκαμψη της οικονομίας για να γίνει η επαναφορά μετά το πλήγμα της πανδημίας έχει πρακτικά ολοκληρωθεί, οι «κόντρα» άνεμοι που αντανακλούν τις αυστηρότερες συνθήκες άσκησης και νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής, αλλά και οι προκλήσεις που υπάρχουν στο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον αναμένεται πως θα έρθουν ακόμη περισσότερο στο προσκήνιο.
Για τις ελληνικές τράπεζες στο πόρισμα αναφέρεται πως συνέχισαν να μειώνουν το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Επίσης αναφέρεται πως η επιστροφή των τραπεζών στην κερδοφορία βοηθά στην προετοιμασία του τραπεζικού τομέα για μελλοντικές προκλήσεις που μπορεί να προκύψουν λόγω μίας επιβράδυνσης της οικονομίας.
Σήμερα κοινοποιήθηκε και το υπόλοιπο πακέτο εκθέσεων του λεγόμενου «Ευρωπαϊκού Εξαμήνου». Περιλαμβάνει από τις δημοσιονομικές συστάσεις έως την αποτίμηση του προγράμματος μεταρρυθμίσεων αλλά και των ανισορροπιών στο εξωτερικό ισοζύγιο, στα κόκκινα δάνεια και σε άλλα πεδία.
Στην 2η Έκθεση Mεταπρογραμματικής Εποπτείας για την Ελλάδα, επισημαίνεται επίσης πως «παρά το δύσκολο διεθνές περιβάλλον, η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε με σταθερούς ρυθμούς το 2022» αλλά και πως η οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να μετριαστεί το 2023 και το 2024, αντανακλώντας τις αυστηρότερες συνθήκες νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής «το δημοσιονομικό ισοζύγιο βελτιώθηκε σημαντικά το 2022 και το πρωτογενές ισοζύγιο αναμένεται να είναι πλεονασματικό τα επόμενα χρόνια» και αυτό «παρά τη μεγάλη δημοσιονομική στήριξη που παρέχεται σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις στο πλαίσιο της ενεργειακής κρίσης».
Γίνεται επίσης σαφές πως «η Ελλάδα διατηρεί την ικανότητα να εξυπηρετήσει το χρέος της» και πως «παρά τις πολλές προκλήσεις, η ελληνική οικονομία, τα δημόσια οικονομικά και η οικονομική κατάσταση έχουν αποδειχθεί ανθεκτικές».
Σύμφωνα με την ανάλυση βιωσιμότητας χρέους που περιλαμβάνεται στο πόρισμα, η Ελλάδα εκτιμάται ότι αντιμετωπίζει χαμηλούς κινδύνους βραχυπρόθεσμα, υψηλούς κινδύνους μεσοπρόθεσμα και χαμηλούς κινδύνους μακροπρόθεσμα. Οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της κυβέρνησης για το 2023 και το 2024 είναι χαμηλές, λόγω των προβλεπόμενων πρωτογενών πλεονασμάτων και της πορείας μείωσης του χρέους. Γίνεται επίσης σαφές πως η Ελλάδα έχει ένα σημαντικό απόθεμα διαθεσίμων και έχει διατηρήσει συνεχή πρόσβαση στις αγορές, εν μέσω βελτιωμένων αξιολογήσεων για την πιστοληπτική ικανότητά της «αν και παραμένει κάτω από την επενδυτική βαθμίδα»
