Ροή
Σε σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες αναδεικνύεται το θέμα των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων και η φορολόγηση τους. Το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει άμεσα να επαναϋπολογίσει τις αντικειμενικές έχοντας να αντιμετωπίσει πέρα από τις αντιδράσεις των ιδιοκτητών και τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας που βγάζουν άκυρο τον ΕΝΦΙΑ λόγω των στρεβλών τιμών. Το θέμα, πάντως, μόνο εύκολο και μονοδιάστατο δεν είναι.
Η μόνιμη λύση θα ήταν η αντικατάσταση του συστήματος των αντικειμενικών αξιών με ένα σύστημα εμπορικών αξιών που θα βασίζεται σε πραγματικές πράξεις επί των ακινήτων σε κάθε περιοχή. Αυτή ήταν και η δηλωμένη πρόθεση του πρώην αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Τρύφωνα Αλεξιάδη, η οποία ωστόσο δεν προχώρησε. Σύμφωνα με πληροφορίες η σχετική επιτροπή που στήθηκε στο υπουργείο Οικονομικών συνεδρίασε μόλις δύο φορές, χωρίς αποτέλεσμα.
Εξάλλου, η μετάβαση από τις αντικειμενικές στις εμπορικές αξίες είναι μνημονιακή υποχρέωση. Αλλά ακόμη και το μνημόνιο να μην υπήρχε το Συμβούλιο της Επικρατείας βγάζει συνεχώς αποφάσεις κατά του συστήματος αξιών, τινάζοντας στον «αέρα» ακόμη και τον ΕΝΦΙΑ. Τελευταίο χτύπημα ήταν η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ με την οποία καλεί το Δημόσιο να διορθώσει τις αξίες σε τέσσερις περιοχές (Φιλοθέη, Ψυχικό, Νέος Βουτζάς και Δελφούς) στις οποίες είτε δεν έγιναν καθόλου μειώσεις είτε έγιναν πολύ μικρές μειώσεις.
Όμως, όπως σημειώνει στο insider.gr έμπειρος εκτιμητής ακινήτων ένα τέτοιο σύστημα είναι πολύ δύσκολο να δουλέψει αυτή την περίοδο που οι αγοραπωλησίες ακινήτων είναι πολύ λίγες για να υπάρχει ικανό δείγμα, τιμών. Επιπλέον, υπάρχει και ο παράγοντας ότι αρκετές από τις πωλήσεις που γίνονται αυτή την περίοδο είναι «αναγκαστικές». Δηλαδή πολλοί πωλητές επειδή δεν μπορούν να αντέξουν τον δανεισμό τους ή την φορολογία (ΕΝΦΙΑ) αναγκάζονται να πουλήσουν σε αρκετά χαμηλές τιμές. Οπότε ένα αυτοματοποιημένο σύστημα που θα βασίζεται μόνο στις αγοραπωλησίες που κλείνουν αυτή την περίοδο δε πρόκειται να δουλέψει.
Τι προτείνει η αγορά
Η Ομοσπονδία Μεσιτών προτείνει ένα ηλεκτρονικό σύστημα το οποίο θα βασίζεται σε πραγματικές τιμές που θα υποβάλλουν οι τοπικοί μεσίτες και οι συμβολαιογράφοι με στόχο την δημιουργία μιας ικανοποιητικής από στατιστικής άποψης, βάσης δεδομένων καταγραφής των αξιών των ακινήτων.
Από την άλλη, σύμφωνα με πληροφορίες, μια πρόταση που έχει πέσει στο τραπέζι προβλέπει την ουσιαστική κατάργηση των αντικειμενικών αξιών και την διενέργεια εκτίμησης από πιστοποιημένο εκτιμητή σε κάθε συναλλαγή. Πρόκειται για πρόταση, η οποία προκαλεί αντιδράσεις από παράγοντες της αγοράς με τους οποίους επικοινώνησε το insider.gr διότι αφενός θα σημάνει νέες επιβαρύνσεις σε κάθε αγοραπωλησία (αμοιβή του εκτιμητή) και αφετέρου μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για κακές πρακτικές με συναλλαγές κάτω από το τραπέζι.
Πλέον, αυτό που μένει να εξεταστεί είναι ένα μικτό σύστημα που θα λαμβάνει υπόψη του διάφορους παράγοντες (εκτιμήσεις από τράπεζες, στοιχεία συμβολαιογράφων και μεσιτών) και το οποίο θα αναπροσαρμόζεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
Τι –δεν– αλλάζει με τις αντικειμενικές
Αυτό που δεν πρόκειται σίγουρα να αλλάξει είναι ο ΕΝΦΙΑ. Είναι μνημονιακή υποχρέωση να βεβαιώνονται έσοδα 3,25 δισ. ευρώ για να εισπράττονται περί τα 2,65 δισ. ευρώ. Οπότε ακόμη και αν μειωθούν οι αντικειμενικές, θα πρέπει να αλλάξουν οι συντελεστές για να προκύπτει το ίδιο εισπρακτικό αποτέλεσμα. Αυτά που θα αλλάξουν πάντως είναι διάφορα τέλη που υπολογίζονται βάσει των αντικειμενικών, αλλά και διάφορες φοροελαφρύνσεις που έχουν ως κριτήριο το ύψος της περιουσίας του φορολογούμενου.
