Η Σαουδική Αραβία πρωταγωνιστεί τα τελευταία 24ωρα στον διεθνή Τύπο, εδραιώνοντας την παρουσία της στο παγκόσμιο οικονομικoπολιτικό στερέωμα, καθώς αφενός αποτελεί ρυθμιστή στην αγορά ενέργειας, μιας και επέκτεινε τις περικοπές στην παραγωγή πετρελαίου της μαζί με τη Ρωσία και αφετέρου πυροδοτεί νομισματικούς, αποσταθεροποιητικούς «τριγμούς» από τη διαφαινόμενη ένταξή της στους BRICS.
Ειδικά, λαμβάνοντας υπόψιν πως η ομάδα των χωρών της G7 καταναλώνει περίπου το 46% - 48% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου και των παραγώγων του, αλλά παράγει μόνο το 23-24% αυτού, μπορεί εύκολα να κατανοήσει κανείς πόσο σημαντικές είναι ή μπορούν να γίνουν οι συνέπειες, οικονομικές και γεωπολιτικές, της συγκρότησης του «BRICS Plus», ήτοι των BRICS με την συμμετοχή της Σαουδικής Αραβίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, του Ιράν, συν η Αργεντινή και η Αίγυπτο, μαζί με τις χώρες παραγωγούς που βρίσκονται είτε άμεσα είτε έμμεσα υπό την επιρροή των BRICS και ειδικά Ρωσίας – Κίνας στην Ασιατική, την Αφρικανική Ήπειρο και την Λατινική Αμερική, καθώς «ορίζουν» κάτι περισσότερο από το 70% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το 1973 – 74 παρά τις πολεμικές ανατροπές στην Μ. Ανατολή και τον πόλεμο των έξι ημερών, η συμφωνία σταθερής τιμολόγησης του πετρελαίου αποκλειστικά σε δολάρια ανανεώθηκε «σιωπηρά» με τον Σαουδάραβα Βασιλιά (Φεϊζάλ) που διοικούσε την μεγαλύτερη χώρα παραγωγό πετρελαίου στον κόσμο, με αποτέλεσμα την διατήρηση και αύξηση της διεθνούς ζήτησης σε δολάρια (τα λεγόμενα πετροδολάρια). Και αυτό παρά την εκρηκτική αύξηση του πληθωρισμού εξαιτίας της αρχικής του υποτίμησης μετά την κατάρρευση της σταθερής σχέσης χρυσού - δολαρίου.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η «ολοκλήρωση» της κατάρρευσης του Μπρέτον Γουντς (!) πίσω από την επέκταση των BRICS
Αλματώδης ανάπτυξη και κυρίαρχα παιχνίδια στη διπλωματική σκακιέρα από το Ριάντ
Η ολοένα και πιο δυναμική Σαουδική Αραβία είναι ένα από τα θέματα που θίγει ο Mάρκο Κολάνοβιτς, στρατηγικός αναλυτής της JP Morgan, που την παρομοιάζει ως τη... νέα Ελβετία, κρούωντας ταυτόχρονα τον κώδωνα του κινδύνου για το νέο τοπίο που διαμορφώνεται, κυρίως για 2 αιτίες:
- Πρώτον, εξαιτίας της άνευ προηγουμένου αύξησης των επιτοκίων (σε σχέση με τα τρέχοντα επίπεδα χρέους), που διαβρώνει σταθερά τις οικονομίες και «ροκανίζει» σταθερά τα διαθέσιμα εισοδήματα, διαμορφώνοντας τις βάσεις για μια ισχυρή αποδυνάμωση της αγοράς
- Δεύτερον, λόγω της επιδείνωσης των γεωπολιτικών συσχετισμών που έχει αυξήσει σημαντικά τους κινδύνους για τις αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες οικονομίες και τις αγορές διεθνώς.
Ο έμπειρος αναλυτής περιγράφει λεπτομερώς την εμφάνιση ενός πολυπολικού κόσμου με ένμεταβαλλόμενο και ασταθές οικονομικό κέντρο βάρους. «Ίσως υποτιμώνται στα ΜΜΕ οι ειρηνευτικές πρωτοβουλίες στην Υεμένη, ο διάλογος μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας, του Ιράν και του Κατάρ, τα σημάδια ομαλοποίησης με τη Συρία και οι πρωτοβουλίες για την επίλυση των συγκρούσεων στην Ευρώπη. Πολλά από αυτά είναι αποτέλεσμα της ηγεσίας του Ριάντ, που βιώνει ένα εκσυγχρονιστικό ζενίθ, συνοδευόμενο από ταχεία οικονομική ανάπτυξη» υπογραμμίζει.
«Στην πραγματικότητα, η Μέση Ανατολή και χώρες όπως η Σαουδική Αραβία μπορεί, υπό το τρέχον "φως" των παγκοσμίων εξελίξεων, αποκτούν ένα ρόλο ανάλογο με εκείνο της Ελβετίας στην Ευρώπη του 20ου αιώνα: δεν ταυτίζονται εξ' ολοκλήρου με κανένα συγκρουόμενο μπλοκ ή μια αντιμαχόμενη πλευρά ενώ διευκολύνουν το διμερές και διεθνές εμπόριο, διατηρώντας ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με όλους. Δημιουργούν πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη της διπλωματίας προς πάσα κατεύθυνση, ενώ είναι διαθέσιμη για διάλογο και διαπραγματευτικές συνομιλίες» έσπευσε να διευκρινίσει.
Εξαρτημένη Ευρώπη και ακλόνητο δολάριο
Η Ευρώπη, αντιθέτως, εξαρτάται από την Ανατολή και όχι μόνο για εισαγωγές πρώτων υλών και εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών. «Με την ολοένα και πιο σταθερή αποφασιστικότητα της Κομισιόν να αντιμετωπίσει τη Ρωσία (και ίσως ακόμη και την Κίνα), η Ευρώπη αυξάνει τους γεωπολιτικούς παράγοντες κινδύνου για την οικονομία της», προειδοποιεί ο οικονομολόγος της αμερικανικής πολυεθνικής επενδυτικής τράπεζας.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Στα απόνερα της επέκτασης των BRICS: Οι άγνωστες κινήσεις για την «έξοδο» από το δολάριο
Οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι προέρχονται από τις εντάσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας στις θάλασσες της Ανατολικής και Νότιας Κίνας. «Η εξάρτηση των αμερικανικών και ευρωπαϊκών εταιρειών για αύξηση των κερδών και των εσόδων τους, σε συνδυασμό με την αδυναμία των δυτικών πολυεθνικών επιχειρήσεων να απαγκιστρωθούν από τις εφοδιαστικές αλυσίδες και την παραγωγή στην Κίνα, είναι τέτοια που οι οικονομικές συνέπειες μιας πιθανής σύγκρουσης θα προκαλέσουν τρομερές επιπτώσεις στην ευρύτερη αγορά. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι και οι δύο πλευρές δεν το γνωρίζουν αυτό και το ερώτημα είναι ποια πλευρά έχει περισσότερη αποφασιστικότητα και όρεξη να "ταλαιπωρηθεί" προκειμένου να επιτύχει εθνικούς ή γεωπολιτικούς στόχους» εκτιμά.
Παράλληλα, δεν υποστηρίζει την ιδέα ότι το αμερικανικό δολάριο κινδυνεύει να χάσει την «ηγεμονία» και την «αυτοκρατορία» που έχει χτίσει, αλλά αντιθέτως, θα αποκομίσει σημαντικά οφέλη από την επόμενη σημαντικά κρίση. «Ο κίνδυνος αποδολαριοποίησης δεν έγκειται στο ότι ξαφνικά οι αναδυόμενες δυνάμεις σταματούν να το χρησιμοποιούν ή ακόμη και να το αντικαθιστούν με κάποιο νέο κοινό νόμισμα, ίσως βασισμένο σε εμπορεύματα. Αντίθετα, ο κίνδυνος αποδολαριοποίησης για τις δυτικές οικονομίες σχετίζεται κυρίως με τον πληθωρισμό και το χρέος τους», εξηγεί, προσθέτοντας πως η Δύση αναθέσει σε «ξένα χέρια» τις βιομηχανίες άνθρακα, αφήνοντάς τες εύθραυστες και επιρρεπείς σε πληθωριστικούς κλυδωνισμούς, ενώ τα εμπορικά πλεονάσματα τροφοδοτούν assets με βάση το δολάριο των ΗΠΑ.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η απάντηση των Fed/EKT στην «επέκταση» των BRICS
Σύμφωνα με τον ίδιο, η αναλογία του ΑΕΠ σε όρους ισοτιμίας αγοραστικής δύναμης, σε μια υποθετική νέα σύγκρουση, θα έδειχνε πως το οικονομικό πλεονέκτημα για τη Δύση θα ήταν πολύ μικρότερο από ό,τι εκείνο κατά τη διάρκεια των 2 Παγκοσμίων Πολέμων. (σσ: Ισοδυναμία της αγοραστικής δύναμης είναι μια θεωρία συναλλαγματικών ισοτιμιών, που βασίζεται στο νόμο της μίας τιμής, σύμφωνα με την οποία μια μονάδα οποιουδήποτε νομίσματος θα πρέπει να αγοράζει την ίδια ποσότητα αγαθών σε κάθε χώρα).
Οι επενδυτές παγκοσμίως θα πρέπει να αξιολογήσουν με επιφυλακτικότητα όλα τα πιθανά αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένου ενός εκείνου που θεωρούν ως πιο πιθανό να συμβεί: «Οι καταστάσεις μπορεί να χειροτερέψουν πριν βελτιωθούν», διαμηνύει, ενώ εμφανίζεται αισιόδοξος για την πορεία των αγορών, υπό 3 προϋποθέσεις:
- εάν παρατηρηθεί μείωση των επιτοκίων από τα υψηλά επίπεδα στα οποία έχουν «σκαρφαλώσει»
- άμα υπάρξει κατευνασμός του πολέμου με τη Ρωσία εν μέσω της «ουκρανικής επίθεσης»
- εάν αποκλιμακωθεί η ένταση στον σινοαμερικανικό «πόλεμο».
