«Κληρώνει» την Πέμπτη 28 Σεπτεμβρίου, τουλάχιστον με τα μέχρι χτες αργά το μεσημέρι δεδομένα, ο πλειοδότης για τον Οργανισμό Λιμένος Βόλου (απόκτηση έως και 67% των μετοχών του ΟΛΒ), όπως και πρόσφατα είχε αναδείξει το insider.gr, και εφόσον δεν προκύψει κάποια ανατροπή της τελευταίας στιγμής (με ενστάσεις ή αλλαγή χρονοδιαγράμματος από το ΤΑΙΠΕΔ) που θα μεταφέρει τη διαδικασία για το μέλλον. Θεωρητικά, το Δ.Σ. του Ταμείου είχε προγραμματίσει να ανοίξει τις οικονομικές προσφορές στα τέλη του μήνα (φάκελος Β’). Τότε θα έχουμε και πλειοδότη, εκτός αν πάμε σε γύρο με βελτιωμένες προσφορές που ενδέχεται να ζητήσει η διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ, ιδίως αν η διαφορά του πρώτου είναι μικρότερη του 10% από τους άλλους (επί της ουσίας, του δεύτερου στη σειρά). Το λιμάνι του Βόλου έχει μικρότερη κίνηση από άλλα που αξιοποιεί το ΤΑΙΠΕΔ, όμως, εξυπηρετεί αρκετές δραστηριότητες, όπως πλοία χύδην φορτίου, εμπορευματοκιβωτίων κ.λπ., αλλά και κτοπλοϊκά σκάφη, όσο και κρουαζιερόπλοια.
Το «καρέ» των διεκδικητών
Ανεξάρτητα πάντως του χρονοδιαγράμματος, υπενθυμίζεται ότι έχουν υποβληθεί 4 προσφορές για την απόκτηση πλειοψηφικής συμμετοχής τουλάχιστον 67% στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας Οργανισμός Λιμένος Βόλου (ΟΛΒ Α.Ε.), από τους: Κοινοπραξία Goldair Cargo A.E. – Goldair Handling Α.Ε., Κοινοπραξία Israel Shipyards Ltd – Χαλυβουργία Ελλάδος Α.Ε., Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης Α.Ε., Mariner Capital Ltd (από τη Μάλτα). Για την ιστορία, για τον ΟΛΒ είχαν δείξει ενδιαφέρον και σχήματα όπως οι Advance Properties O.O.D. (όμιλος από Βουλγαρία), QTerminals W.L.L. (με έδρα το Κατάρ), ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ που τελικά δεν έδωσαν προσφορά.
Ισχυρό ενδιαφέρον της Goldair – Ο αμερικανικός παράγοντας
Κάποιοι στην αγορά θεωρούν το σχήμα Goldair Cargo A.E. – Goldair Handling Α.Ε. ως εκ των ισχυρότερων ενδιαφερόμενων, έχοντας κατά πληροφορίες και ενδεχόμενη αμερικανική χρηματοδοτική στήριξη (από την DFC), ωστόσο, όλα θα φανούν όταν γίνουν γνωστά τα τιμήματα που έχουν δοθεί. Πάντως, με τους λιμένες Πειραιά και Θεσσαλονίκης, δηλαδή τους δύο μεγαλύτερους της χώρας, να βρίσκονται σε μη αμερικανικά «χέρια», και αυτούς της Ηγουμενίτσας και του Ηρακλείου σε «ιταλικά» (Grimaldi), έχει ενδιαφέρον «πόσο δυνατά χτύπησε» κάθε ενδιαφερόμενος το εν λόγω asset.
Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα, μέσα στο καλοκαίρι, έγινε γνωστό ότι το Αμερικανικό Κογκρέσο ενέκρινε την εισήγηση της αμερικανικής αναπτυξιακής τράπεζας - U.S. International Development Finance Corporation (DFC) - να προχωρήσει στη χρηματοδότηση, μέσω δανεισμού, με το ποσό των 125 εκατ. δολαρίων προς την ONEX Shipyards, για το Σχέδιο Εξυγίανσης των Ναυπηγείων Ελευσίνας.
Το λιμάνι του Βόλου, λόγω της γεωγραφικής θέσης του και της γειτνίασής του με υπάρχουσες αλλά και αναπτυσσόμενες οδικές και σιδηροδρομικές υποδομές, μπορεί να διαδραματίσει κομβικό ρόλο για τις θαλάσσιες μεταφορές της Ελλάδας αλλά και μέρους της Βαλκανικής Χερσονήσου. Το λιμάνι του Βόλου όμως έχει και σημαντικό στρατιωτικό και ενεργειακό ρόλο (σχέδια για ανάπτυξη σταθμού αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου) , ενώ στα υπέρ καταγράφεται και η σιδηροδρομική σύνδεση, ανεξάρτητα αν η κακοκαιρία έπληξε σφοδρά την περιοχή και τις υποδομές.
Πάντως, σε πρόσφατο συνέδριο για υποδομές/μεταφορές, ο κ. Μαγκλάρας (ΘΕΚ, κοινοπραξία της Goldair που έχει αναλάβει την παραχώρηση για το νέο logistics center στο Θριάσιο I) μίλησε για τη στρατηγική της Goldair για το λιμάνι του Βόλου και την εν εξελίξει διαγωνιστική διαδικασία, στην οποία συμμετέχει η Goldair διεκδικώντας τον ρόλο του στρατηγικού επενδυτή, εκτιμώντας ότι η εταιρεία θα αναδειχθεί νικήτρια χάρη στη στρατηγική ανάπτυξης του λιμένα που έχει καταθέσει. Υπενθύμισε, δε, ότι η Goldair έχει δείξει ενδιαφέρον και για άλλα λιμάνια, ξεδιπλώνοντας τη στρατηγική της εταιρίας, που λειτουργεί προς όφελος της οικονομίας και των τοπικών κοινωνιών. Αναφερόμενος στο ενδιαφέρον της Goldair Cargo για το λιμάνι του Βόλου, ο κ. Μαγκλάρας εξήγησε ότι με μία τέτοια επένδυση, θα ολοκληρωθεί η αλυσίδα υπηρεσιών που προσφέρει η εταιρεία στους πελάτες της και διαβεβαίωσε ότι η Goldair έχει στρατηγική ανάπτυξης για το λιμάνι, με στόχο να καταστεί διεθνές διαμετακομιστικό κέντρο, εφόσον πλειοδοτήσει στον σχετικό διαγωνισμό. Τονίζοντας σε γενικές γραμμές ότι ως κοινοπραξία «δεν θέλουμε να οριοθετήσουμε κεκτημένα, ούτε έχουμε δουλειά μέσα στο λιμάνι και φοβόμαστε μην την χάσουμε, ούτε είμαστε ένα fund που είδε κέρδος». Σημειώνεται ότι η Goldair μέσω της Rail Cargo Logistics Goldair διαθέτει άδεια παροχής εμπορευματικού σιδηροδρομικού έργου, πέραν την Helleniv Train (πρώην ΤΡΑΙΝΟΣΕ).
Ποιο είναι το asset – Τα οικονομικά στοιχεία
Η εταιρεία με την επωνυμία «Οργανισμός Λιμένος Βόλου» A.E. (Ο.Λ.Β. Α.Ε.) έχει το δικαίωμα χρήσης και εκμετάλλευσης του λιμανιού του Βόλου, των θαλάσσιων εγκαταστάσεων του αλιευτικού καταφυγίου που βρίσκεται στο ανατολικό άκρο του αιγιαλού της πόλης, των λιμενικών εγκαταστάσεων του Αλμυρού και της Αγριάς. Η Σύμβαση Παραχώρησης μεταξύ του Δημοσίου και της Ο.Λ.Β. A.E. έχει διάρκεια 60 ετών από την υπογραφή της και λήγει το 2062. Οι κύριες δραστηριότητες της Ο.Λ.Β. Α.Ε. περιλαμβάνουν υπηρεσίες εμπορευμάτων και εμπορευματοκιβωτίων, χάλυβα και παλιοσίδερα, ξηρό και υγρό χύδην φορτίο μαζί με υπηρεσίες επιβατών, συμπεριλαμβανομένων ferry boat προς τις Σποράδες, καθώς και δραστηριότητες κρουαζιέρας, ενώ στην ατζέντα είναι και χρήσεις car terminal.
Για τη χρήση του 2022, ο Οργανισμού Λιμένος Βόλου πραγματοποίησε κύκλο εργασιών 5.447.049 ευρώ, αυξημένος κατά 3,48% σε σχέση με την προηγούμενη χρήση (5.263.562 ευρώ), κυρίως λόγω της αύξησης της επιβατικής κίνησης του λιμένα, καθώς και της αύξησης της διακίνησης εμπορευμάτων. Τα καθαρά κέρδη προ φόρων για το 2022 ανήλθαν σε 716.474 ευρώ (έναντι 522.419 ευρώ το 2021). Οι σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης του συγκεκριμένου λιμανιού, που σχετίζονται με τη θέση του στην ηπειρωτική χώρας και στην ευρύτερη περιοχή, εκτιμάται ότι θα επιτελέσουν πόλο έλξης για τους επενδυτές. Η έκταση του λιμένα υπολογίζεται σε 650.000 τ.μ.. Η περιοχή είναι σε κομβικό σημείο, σε απόσταση 330 χλμ. από την Αθήνα και 215 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη, με το λιμάνι να έχει οδική σύνδεση (10 χλμ.) με τον κεντρικό οδικό άξονα αλλά και σύνδεση με το αεροδρόμιο (Αγχιάλου).
Υπενθυμίζεται ότι στην εταιρεία παραχωρήθηκε (για 60 έτη, έως τις 19 Νοεμβρίου 2062) το δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης και λειτουργίας των γηπέδων, κτηρίων και εγκαταστάσεων της χερσαίας λιμενικής ζώνης: α) του λιμένος Βόλου, β) των λιμενικών εγκαταστάσεων (προβλήτες) στη θέση Γορίτσα της Αγριάς (προβλήτες φορτοεκφόρτωσης «ΑΓΕΤ Ηρακλής» και «Ελινόιλ»), γ) των λιμενικών εγκαταστάσεων (προβλήτες) φορτοεκφόρτωσης στη θέση Τσιγγέλι στον Αλμυρό Μαγνησίας (προβλήτες φορτοεκφόρτωσης «Sovel» και της «Αειφόρος Α.Ε.»), και (δ) των λιμενικών εγκαταστάσεων στον όρμο της Αγριάς Βόλου.
Τι γίνεται με τα άλλα λιμάνια
Στο επικαιροποιημένο επιχειρησιακό πρόγραμμα αξιοποίησης περιουσιακών στοιχείων (ADP) του ΤΑΙΠΔ γίνεται αναφορά και στις λιμενικές υποδομές. Για παράδειγμα, για 10 οργανισμούς λιμένων αναφέρεται ότι «οι Οργανισμοί Λιμένων Αλεξανδρούπολης, Ελευσίνας, Λαυρίου, Ραφήνας, Ηγουμενίτσας, Κέρκυρας, Καβάλας, Βόλου, Πάτρας και Ηρακλείου έχουν μακροχρόνιες συμβάσεις παραχώρησης με το Ελληνικό Δημόσιο για τη χρήση των αντίστοιχων λιμένων έως το 2062. Το ΤΑΙΠΕΔ κατέχει το 100% των μετοχών των 10 Οργανισμών Λιμένων Α.Ε. καθώς και το δικαίωμα να υπο-παραχωρεί λιμενικές δραστηριότητες και εγκαταστάσεις στην περιοχή αρμοδιότητας των 10 Οργανισμών Λιμένων Α.Ε. Ο διαγωνισμός για την πώληση πλειοψηφικού πακέτου μετοχών στον Λιμένα Αλεξανδρούπολης έχει ματαιωθεί. Οι Λιμένες Καβάλας και Κέρκυρας αξιοποιούνται με υπο-παραχωρήσεις μέρους των δραστηριοτήτων τους.
Οι Λιμένες Ελευσίνας, Ραφήνας και Πάτρας είναι έργα υπό επεξεργασία για μελλοντική ανάπτυξη. Έχει ξεκινήσει η διαδικασία για την πρόσληψη συμβούλων για τον διαγωνισμό πώλησης του 67% του μετοχικού κεφαλαίου του Οργανισμού Λιμένος Λαυρίου. Ταυτόχρονα έχει ξεκινήσει η προσπάθεια δημιουργίας του πρώτου ”πράσινου” λιμένα του χαρτοφυλακίου του ΤΑΙΠΕΔ, μέσω της πρωτοβουλίας Green Port Lavrio.
Στο ΤΑΙΠΕΔ έχει μεταβιβαστεί το δικαίωμα Παραχώρησης Χρήσης και Εκμετάλλευσης 17 μαρίνων ανά τη χώρα με σκοπό την αξιοποίησή τους. Από αυτούς οι Μαρίνες Χίου και Αλίμου έχουν μεταβιβαστεί στους επενδυτές, η Μαρίνες Πύλου και Αργοστολίου βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο της διαγωνιστικής διαδικασίας. Oι Μαρίνες Ιτέας, Καλαμαριάς - Θεσσαλονίκη, Τούρλος - Μυκόνου, Ζακύνθου, Μανδρακίου Ρόδος, Σκιάθου και Νέας Επιδαύρου βρίσκονται σε διάφορα στάδια προετοιμασίας για την εκκίνηση της διαγωνιστικής διαδικασίας. Οι Μαρίνες Κατάκολου, Γλυφάδας, Πάρου, Κω, Αγίου Νικολάου και Λιναριά – Σκύρος είναι έργα για μελλοντική ανάπτυξη».
Τι συμβαίνει με Αλεξανδρούπολη, Ηγουμενίτσα, Ηράκλειο
Σχετικά με τον Οργανισμό Λιμένος Αλεξανδρούπολης (ΟΛΑ) σημειώνεται ότι, ως γνωστόν, στις 10/11/2022 το ΔΣ του ΤΑΙΠΕΔ αποφάσισε τη ματαίωση της διαγωνιστικής διαδικασίας για την πώληση πλειοψηφικού ποσοστού του μετοχικού κεφαλαίου του ΟΛΑ. Στις 17/05/2023 ανακοινώθηκε η ένταξη της χρηματοδότησης έργου αναβάθμισης των υποδομών αξίας €24 εκατ. στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF). Στις 20/02/2023 δημοσιεύτηκε Πρόσκληση Υποβολής Προσφορών για την παροχή υπηρεσιών Συμβούλου Στρατηγικής & Επιχειρηματικής Ανάπτυξης. Το ΤΑΙΠΕΔ, σε συνεργασία με τα Υπουργεία Οικονομικών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, έχει αναλάβει τις απαραίτητες πρωτοβουλίες για την περαιτέρω ανάπτυξη του ΟΛΑ.
Για τον Οργανισμό Λιμένος Ηρακλείου (ΟΛΗ) υπενθυμίζεται ότι στις 12/06/2023 το Ταμείο ανακήρυξε Προτιμητέο Επενδυτή την κοινοπραξία GRIMALDI EUROMED S.p.A. – ΜΙΝΩΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ Α.Ν.Ε.. Στα επόμενα βήματα αναφέρονταν κινήσεις όπως η υποβολή φακέλου του διαγωνισμού στο Ελεγκτικό Συνέδριο για προσυμβατικό έλεγχο (Q3 2023), η υπογραφή Σύμβασης Παραχώρησης (Q4 2023) και η ολοκλήρωση της συναλλαγής έως τα τέλη 2023 για να καταβληθεί και από τον όμιλο Grimaldi το ποσό των 80 εκατ. ευρώ (για το 67%). Βέβαια, ήδη «τρέχουν» σχετικές διαδικασίες.
Για τον Οργανισμό Λιμένος Ηγουμενίτσας (ΟΛΗΓ), ως γνωστόν, στις 21/03/2023 κατόπιν θετικής απόφασης του Ελεγκτικού Συνεδρίου, υπεγράφη η Σύμβαση Αγοραπωλησίας Μετοχών μεταξύ του ΤΑΙΠΕΔ και της κοινοπραξίας GRIMALDI EUROMED S.p.A. – ΜΙΝΩΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ Α.Ν.Ε. - ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ Α.Ε. (είχε δώσει προσφορά 84 εκατ. ευρώ για το 67% των μετοχών). Όπως αναφέρεται, ο επενδυτής κατέθεσε φάκελο στην Επιτροπή Ανταγωνισμού και αναμένεται να γίνει το οικονομικό κλείσιμο της συναλλαγής (θυμίζουμε ότι πήγε αρχές του μήνα στη Βουλή η σύμβαση).