Τη δυνατότητα ανάθεσης σε εταιρείες διαχείρισης ακόμα και εξυπηρετούμενων δανείων, καθώς και την άρση του τραπεζικού απορρήτου υπό προϋποθέσεις, προβλέπει μεταξύ των άλλων το πολυνομοσχέδιο για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων το οποίο κατατέθηκε αργά το βράδυ του Σαββάτου στη Βουλή και αναμένεται να ψηφιστεί την Τρίτη στην Ολομέλεια με τη διαδικασία του κατεπείγοντος.
Στις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου, που αφορούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για την δανειοδότηση των «Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων και των Εταιρειών Μεταβίβασης Απαιτήσεων» οι οποίες θα πρέπει να έχουν ως ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο τις 100.000 ευρώ.
Ποια δάνεια μεταβιβάζονται και ποια εξαιρούνται
Στις εταιρείες αυτές θα μπορεί να γίνει μεταβίβαση απαιτήσεων από συμβάσεις χορήγησης κάθε μορφής δανείων και πιστώσεων, τα οποία παρουσιάζουν καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών ενώ προβλέπονται ότι θα μπορούν στις εταιρείες διαχείρισης να μεταφέρονται και απαιτήσεις από δάνεια ή και πιστώσεις που εξυπηρετούνται εφόσον υπάρχουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια από τους ίδιους οφειλέτες.
Εξαίρεση υπάρχει μέχρι και τις 15 Φεβρουαρίου 2016 για όλα τα καταναλωτικά δάνεια, τα δάνεια πρώτης κατοικίας καθώς και για τα δάνεια και τις πιστώσεις που έχουν χορηγηθεί σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, όπως αυτές ορίζονται από τη σύσταση 2003/361/ΕΚ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δηλαδή με τζίρο έως 50 εκατ. ευρώ και έως 250 εργαζόμενους καθώς και τα δάνεια με εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου.
Έτσι οι εταιρείες διαχείρισης θα μπορούν να αναλάβουν σε πρώτη φάση δάνεια μεγάλων επιχειρήσεων και δάνεια τα οποία έχουν δοθεί χωρίς υποθήκη ή προσημείωση πρώτης κατοικίας, δηλαδή για δεύτερη ή εξοχική.
Διορία 12 μηνών
Το νομοσχέδιο προβλέπει ωστόσο ό,τι εντός 12 μηνών, και πριν την προσφορά προς πώληση των απαιτήσεων των μη εξυπηρετούμενων δανείων στις εταιρείες διαχείρισης, πρέπει να έχει προταθεί στο δανειολήπτη και τον εγγυητή με εξώδικη πρόσκληση η ρύθμιση του δανείου του, ώστε αυτό να καταστεί εξυπηρετούμενο.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση η ρύθμιση που προβλέπει το διάστημα του 12μηνου , ανάμεσα στην πρόσκληση και την εκχώρηση των δάνειων με στόχο να μην αιφνιδιαστούν οι δανειολήπτες. Ωστόσο η συγκεκριμένη προειδοποίηση δεν αφορά τις περιπτώσεις των επίδικων ή επιδικασθεισών απαιτήσεων ή των απαιτήσεων κατά των μη συνεργάσιμων δανειοληπτών.
Άρση τραπεζικού απορρήτου με όρια
Αναφορικά με την πρόβλεψη για την άρση του τραπεζικού απορρήτου, η αιτιολογική έκθεση αναφέρει ότι κρίθηκε απαραίτητη, καθώς η προβολή τραπεζικού απορρήτου θα μπορούσε να οδηγήσει σε αδυναμία της εταιρίας διαχείρισης να διεκπεραιώσει τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων όμως σύμφωνα με το νομοσχέδιο τίθενται όρια στην άρση τόσο του τραπεζικού απορρήτου όσο και στην ανακοίνωση προσωπικών δεδομένων του οφειλέτη στην εταιρία διαχείρισης, καθώς αυτά επιτρέπονται μόνο στο μέτρο που είναι αναγκαία για τους σκοπούς της διαχείρισης.
Συνολικά για την διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων το νομοσχέδιο προβλέπει ότι η διαχείριση και η μεταβίβαση τους θα γίνεται μόνο από ανώνυμες εταιρείες που έχουν την έδρα τους στην Ελλάδα ή σε κράτος μέλος του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου και δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα μέσω υποκαταστήματος.
Αποφασιστικός ο ρόλος της Τράπεζας της Ελλάδος
Αδειοδοτούσα αρχή για τις εταιρείες αυτές θα είναι η Τράπεζα της Ελλάδος, ενώ για τη λήψη της σχετικής άδειας, είναι απαραίτητη η πιστοποίηση της ταυτότητας των άμεσων ή και έμμεσων μετόχων, της ταυτότητας των προσώπων τα οποία έχουν ειδικές συμμετοχές και της ταυτότητα μετόχων με συμμετοχή από 10% και άνω.
Η Τράπεζα της Ελλάδος θα έχει την δυνατότητα πλήρους ελέγχου καθώς θα μπορεί ακόμα και να κάνει επιτόπιους ελέγχους και να έχει πρόσβαση στα αρχεία της εταιρείας. Οι εταιρείες διαχείρισης θα μπορούν πραγματοποιούν νομική και λογιστική παρακολούθηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, είσπραξη αυτών καθώς και τη διενέργεια διαπραγματεύσεων με τους οφειλέτες και τη σύναψη συμβάσεων συμβιβασμού ή ρύθμισης και διακανονισμού οφειλών σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδος.
Πάντως η ΤτΕ με νομοθετική εξουσιοδότηση που της παρέχεται θα προχωρήσει στην έκδοση απόφασης που θα εξειδικευθεί περαιτέρω το περιεχόμενο της σύμβασης ανάθεσης διαχείρισης. Επιπλέον οι συμβάσεις ανάθεσης διαχείρισης θα υπόκεινται σε προληπτικό έλεγχο από την Τράπεζα της Ελλάδος πριν ισχύσουν ωστόσο ο έλεγχος αυτός δεν θα υποκαθιστά τη δικαστική κρίση.
Οι εταιρείες διαχείρισης θα έχουν ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση για την εξωδικαστική αλλά και ενώπιον των δικαστηρίων παράσταση τους ως μη δικαιούχοι διάδικοι, για να μπορούν να εγείρουν κάθε ένδικο μέσο και να προβούν σε κάθε άλλη δικαστική ενέργεια για την είσπραξη των υπό διαχείριση απαιτήσεων, καθώς και να κινούν, παρίστανται ή συμμετέχουν σε προπτωχευτικές διαδικασίες εξυγίανσης, πτωχευτικές διαδικασίες αφερεγγυότητας, διαδικασίες διευθέτησης οφειλών και ειδικής διαχείρισης.
Επίσης θα μπορούν να προσλαμβάνουν Εταιρείες Ενημέρωσης Οφειλετών για Ληξιπρόθεσμες Οφειλές, που λειτουργούν σύμφωνα με τον ν. 3758/2009, η αντίστοιχου σκοπού εταιρίες που λειτουργούν σε κράτος μέλος της ΕΕ ή κράτος του ΕΟΧ, διασφαλίζοντας όμως ότι θα τηρηθούν οι διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας περί προστασίας του καταναλωτή, περί προστασίας της ιδιωτικής ζωής, του τραπεζικού απορρήτου, της καλής πίστης και των συναλλακτικών ηθών.