«Κλειδώνουν» οι τελευταίες πινελιές της ομιλίας του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στα εγκαίνια της 88ης ΔΕΘ, που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο βράδυ στο Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο της Θεσσαλονίκης.
Η λίστα των μέτρων που θα ανακοινώσει για το 2025 ενώπιον των παραγωγικών φορέων θα είναι συνετή και στοχευμένη, με ευεργετικές παρεμβάσεις για τα νέα ζευγάρια που θέλουν να φτιάξουν τη δική τους οικογένεια, τους εργαζόμενους με παιδιά, τη στεγαστική πολιτική, τις φοροελαφρύνσεις, αλλά και μέτρα εναντίον της ακρίβειας, την μικρή αποκλιμάκωση της οποίας θα προβάλλει ηχηρά.
Επιπλέον αναμένεται να ανακοινωθεί η πλήρης κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για τους ελεύθερους επαγγελματίες, η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1% αρχής γενομένης από το 2025 μαζί με κάποιες άλλες ακόμα σημειακές παρεμβάσεις.
Σε συνεννόηση με τον υπουργό Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη και πάντα εντός των επιτρεπτών δημοσιονομικών ορίων, ο πρωθυπουργός δεν αποκλείεται να εξαγγείλει το βράδυ του Σαββάτου και κάποιο μέτρο-έκπληξη.
Πάντως, από το 2025 και έπειτα τα περιθώρια για επιπλέον παροχές γίνονται ακόμη πιο στενά, καθώς μπαίνουν σε εφαρμογή οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πέρα από τις υποχρεώσεις μείωσης του χρέους και διατήρησης των πρωτογενών πλεονασμάτων βάζουν και όριο στις ετήσιες αυξήσεις των καθαρών πρωτογενών δαπανών του κράτους.
Ζητούμενο είναι αν η κυβέρνηση, κατά τις διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες, κατάφερε να εξασφαλίσει επιπλέον 500 εκατομμύρια ευρώ επί του προσδιορισμένου ορίου δαπανών των 3 δισ. ευρώ, ποσό από το οποίο θα εξαρτηθούν τυχόν επιπλέον στοχευμένες παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση προβλημάτων της καθημερινότητας του πολίτη.
Φοροελαφρύνσεις, μείωση ασφαλιστικών εισφορών και αλλαγές στη φορολογία ακινήτων ανήκουν στα μέτρα που θα επηρεαστούν θετικά από πιθανή έγκριση περαιτέρω δημοσιονομικού χώρου από τις Βρυξέλλες.
Υπενθυμίζεται πως από τα 3 δισ. ευρώ για το 2025, το 1 δισ. θα κατευθυνθεί στην αύξηση τακτικών δαπανών του κράτους, κυρίως στην υγεία και την παιδεία. Άλλο 1 δισ. ευρώ θα δοθεί σε συντάξεις, ενώ 850 εκατ. ευρώ προορίζονται για τις αμυντικές μας δαπάνες, που είναι αυξημένες λόγω της παραλαβής των φρεγατών Belharra.
Κοινωνικά επιδόματα
Πληροφορίες αναφέρουν πως θα υπάρξει αύξηση των τριών πιο δημοφιλών επιδομάτων του ΟΠΕΚΑ, που αφορούν σχεδόν ένα εκατομμύριο δικαιούχους και αντιπροσωπεύουν τα 1,9 από τα 3 δισ. ευρώ του ετήσιου προϋπολογισμού του Οργανισμού.
Πρόκειται για το επίδομα παιδιού, το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα και το επίδομα στέγασης, τα οποία απώλεσαν χιλιάδες οικογένειες φέτος με βάση τα στοιχεία της τελευταίας εκκαθαρισμένης φορολογικής τους δήλωσης.
Η μείωση αυτή του αριθμού των δικαιούχων που συνεπάγεται η αύξηση των ονομαστικών εισοδημάτων του 2023, οδήγησε το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης να επεξεργαστεί το σενάριο αύξησης των χορηγούμενων ποσών, για να στηριχθούν οικογένειες και ευάλωτοι πολίτες που πιέζονται οικονομικά από την ακρίβεια και την στεγαστική κρίση.
Παράλληλα θα υπάρχει μια φοροελάφρυνση στα μπόνους που προσφέρουν επιχειρήσεις στους εργαζόμενούς του που αποκτούν παιδιά, ενώ δρομολογείται ταύτιση σε μια σειρά από προνόμια μεταξύ τρίτεκνων και πολύτεκνων.
Επίδομα ανεργίας
Αυξημένο τους πρώτους μήνες της ανεργίας και με μπόνους ανάλογο με τον χρόνο συνεχόμενης εργασίας και το ύψος των εισφορών θα είναι το επίδομα ανεργίας που θα ισχύσει για τους νέους ανέργους, οι οποίοι θα το λαμβάνουν στο εξής μέσω προπληρωμένης κάρτας.
Στόχος της κυβέρνησης είναι το επίδομα ανεργίας να αφορά στους πραγματικούς ανέργους και να μην λειτουργεί ως αντικίνητρο εργασίας π.χ. για όσους εργάζονται εποχικά και τον υπόλοιπο χρόνο επιλέγουν το «καταφύγιο» του επιδόματος.
Το νέο επίδομα που αναμένεται να ανακοινώσει ο πρωθυπουργός στην ομιλία του, θα ισχύσει πιλοτικά από το τέλος του έτους για όσους βρεθούν εκτός αγοράς εργασίας μετά την θεσμοθέτηση των αλλαγών και όχι για όσους είναι ήδη άνεργοι.
Το νέο επανασχεδιασμένο επίδομα ανεργίας, θα είναι αυξημένο τους πρώτους 3-4 μήνες, καθώς θα δίνεται εμπροσθοβαρώς, χωρίς σωρευτικά το συνολικό ποσό να διαφοροποιείται. Αυτό σημαίνει ότι συνολικά ένας άνεργος κατά τους πρώτους, δύσκολους μήνες της ανεργίας θα παίρνει μεγαλύτερο επίδομα, το οποίο θα φθίνει καθώς οι μήνες περνούν, δίχως το συνολικό ετήσιο ποσό του επιδόματος – όπως προκύπτει από τον κατώτατο μισθό – να διαφοροποιείται.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το επίδομα θα είναι αυξημένο στα 580 ευρώ κατά το α' τρίμηνο της ανεργίας (από 509 ευρώ σήμερα) καθώς θα αντιπροσωπεύει το 70% του κατώτατου μισθού και όχι 61% που ισχύει σήμερα. Στα επόμενα τρίμηνα το ποσό θα υποχωρεί, ώστε ο δικαιούχος να έχει ισχυρότερο κίνητρο για αναζήτηση εργασίας.
Έκτακτο επίδομα
Στην εξαγγελία έκτακτου επιδόματος στους ευάλωτους για την αντιμετώπιηση της ακρίβειας, θα προχωρήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της ΔΕΘ. Το φετινό Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης θα μοιραστεί σε χαμηλοσυνταξιούχους, ΑμεΑ δικαιούχους αναπηρικών επιδομάτων του ΟΠΕΚΑ, οικογένειες δικαιούχους του επιδόματος παιδιού του ΟΠΕΚΑ, καθώς και δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το έκτακτο εφάπαξ βοήθημα θα καταβληθεί πριν από τις γιορτές και θα αφορά περίπου τις ίδιες ομάδες δικαιούχων με πέρυσι:
- Δικαιούχοι του επιδόματος παιδιού του ΟΠΕΚΑ: επιπλέον 1,5 δόση επιδόματος παιδιού.
- Χαμηλοσυνταξιούχοι χωρίς προσωπική διαφορά ή με μικρή προσωπική διαφορά (ώστε να μην λάβουν το επίδομα προσωπικής διαφοράς) και λαμβάνουν άθροισμα κυρίων συντάξεων έως 700 ευρώ: 150 ευρώ.
- Δικαιούχοι του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος: επιπλέον 50% του μηνιαίου επιδόματος.
- Δικαιούχοι του επιδόματος ΑΜΕΑ του ΟΠΕΚΑ, του εξωιδρυματικού επιδόματος και λοιπών επιδομάτων αναπηρίας του e-ΕΦΚΑ: εφάπαξ ενίσχυση ύψους 200 ευρώ.
Στεγαστικά μέτρα - «Σπίτι μου 2»
Μια σειρά από πρωτοβουλίες για το στεγαστικό, οι οποίες θα προσφέρουν κίνητρα για να ανοίξουν περισσότερα σπίτια και κλειστά διαμερίσματα πρόκειται να ανακοινώσει ο πρωθυπουργός, κατόπιν διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στόχος είναι να εκταμιευθούν κεφάλαια ύψους τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ προκειμένου να τρέξει το «Σπίτι μου 2» από το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο θα αφορά ζευγάρια ή άτομα ηλικίας έως 49 ετών (το ηλικιακό όριο στο προηγούμενο πρόγραμμα ήταν στα 39 έτη), με αυξημένο εισοδηματικό κριτήριο στα 27.000 ευρώ και 3.000 ευρώ ανά τέκνο.
Στο νέο πρόγραμμα που θα εφαρμοστεί από το 2025, θα υπάρχει ειδική πρόνοια μηδενικού επιτοκίου και πλήρους κάλυψης από το κράτος για τους τρίτεκνους και πολύτεκνους, ενώ και η παλαιότητα των ακινήτων θα αλλάξει και θα είναι μικρότερη της 15ετίας.
Με βελτιωμένους όρους αναμένεται να εκκινήσει εντός του μήνα και το πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω», για το οποίο έχει εγκριθεί η αύξηση της επιδότησης από 4.000 σε 6.000 ευρώ (60% για συνολικό κόστος έως 10.000 ευρώ) και μάλιστα με αναδρομική ισχύ, με παράλληλη αύξηση της προκαταβολής του ποσού στο 50%.
Έως το τέλος του έτους αναμένεται να προκηρυχθεί ο πρώτος διεθνής διαγωνισμός «Κοινωνικής Αντιπαροχής» με σκοπό την ανέγερση 3.000 κατοικιών σε οικόπεδα του Δημοσίου, αλλά και την αξιοποίηση άλλων 1.600 κενών ακινήτων σε όλη τη χώρα για τη στέγαση 5.000 νέων ζευγαριών με κοινωνικά κριτήρια.
Ανάμεσα στα μέτρα που εξετάζονται για την στεγαστική κρίση και θα περιληφθούν - εκτός απροόπτου- στο καλάθι της ΔΕΘ, ανήκουν και τα εξής: μείωση της αυτοτελούς φορολογίας των ενοικίων για τα κλειστά διαμερίσματα που θα διατεθούν στην αγορά, αυστηροποίηση του καθεστώτος Airbnb, πάγωμα των αντικειμενικών αξιών σε ορισμένες υφιστάμενες ζώνες, αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές κ.α.
