Θέμα εβδομάδων είναι η ολοκλήρωση και επίσημα από τον ΔΕΔΔΗΕ του κυρίως διαγωνισμού για την προμήθεια και εγκατάσταση 7,3 εκατ. έξυπνων μετρητών ρεύματος στο σύνολο των καταναλωτών χαμηλής τάσης, ενός έργου συνολικού προϋπολογισμού 1,16 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι με την επίσημη ολοκλήρωση -που θα σηματοδοτηθεί από την υπογραφή των σχετικών συμβάσεων- θα «κλειδώσει» η προμήθεια της πρώτης μεγάλης παραγγελίας 3 εκατ. ψηφιακών «ρολογιών», τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για το roll-out τα αμέσως επόμενα χρόνια.
Όπως έγραψε πρώτο το Insider, την παραγγελία αυτή θα μοιραστούν η ισπανική θυγατρική της Itron από τις ΗΠΑ, η Iskraemeco από τη Σλοβενία και η ελληνική Protasis (που εκπροσωπεί τη γαλλική εταιρεία Sagemcom). Σύμφωνα με νεότερες αποκλειστικές πληροφορίες, πιο συγκεκριμένα η Itron θα αναλάβει να προμηθεύσει το 40% του «πακέτου» (δηλαδή 1,2 εκατ. συσκευές), η Iskraemeco το 35% και η Protasis το 25%.
Τα παραπάνω ποσοστά προέκυψαν από την αξιολόγηση των προσφορών που υπέβαλαν οι τρεις εταιρείες. Οι σχετικές συμβάσεις αναμένεται να υπογραφούν το αργότερο εντός του Μαρτίου, ώστε στη συνέχεια να δρομολογηθεί η παραλαβή των ψηφιακών «ρολογιών» από τον ΔΕΔΔΗΕ. Επίσης, το αργότερο τον Μάρτιο θα υπογραφεί η σύμβαση και για το Κέντρο Τηλεμέτρησης, έργο το οποίο ανέλαβε επίσης η Itron.
Νέες παραλαβές στην πορεία
Με αυτή την παρτίδα, εκτιμάται ότι ο ΔΕΔΔΗΕ θα καλύψει τις εγκαταστάσεις από το 2026. Για τις επόμενες φάσεις του roll-out, και τις περίπου 3,5 εκατομμύρια παροχές που θα απομένουν για να εξοπλιστούν με «e-ρολόι», θα τρέξουν στην πορεία νέοι «γύροι» στο πλαίσιο του κυρίως διαγωνισμού. Σε αυτούς τους «γύρους» θα έχουν το δικαίωμα να συμμετάσχουν οι τρεις ανάδοχοι του πρώτου «γύρου», καθώς και η ρουμανική θυγατρική της αμερικανικής εταιρίας παραγωγής μετρητών ElsterRometrics SRL (μέλος του διεθνούς ομίλου Honeywell), η οποία είχε επίσης προκριθεί στη δεύτερη φάση της διαδικασίας.
Η λύση αυτή, σε αντίθεση με την απευθείας προμήθεια και των 7,3 εκατ. ψηφιακών «ρολογιών», προκρίθηκε από τον ΔΕΔΔΗΕ ώστε να διατηρήσει τη δυνατότητα να επικαιροποιεί ανά τακτά χρονικά διαστήματα τις τεχνικές προδιαγραφές, με σκοπό οι παραγγελίες να κινούνται πάντα στην αιχμή της τεχνολογίας. Όπως είναι φυσικό, σε κάθε επόμενο γύρο, οι εν λόγω εταιρείες θα επαναξιολογούνται με βάση τις επικαιροποιημένες προσφορές που θα υποβάλλουν τότε.
Επομένως, οι «μνηστήρες» θα κονταροχτυπιούνται από το μηδέν σε κάθε νέο γύρο, με σκοπό την ενίσχυση του ανταγωνισμού. Επίσης, το μέγεθος κάθε επόμενης παραγγελίας θα καθορίζεται από τον Διαχειριστή στην πορεία, με βάση το πώς θα διαμορφώνονται τότε οι ανάγκες.
«Τρέχουν» πιλοτικά σε Αθήνα – Θεσσαλονίκη
Ο Διαχειριστής ήδη «ανεβάζει ρυθμούς» στις εγκαταστάσεις, έχοντας ως στόχο φέτος να προστεθούν στη χαμηλή τάση 7.000 νέοι «έξυπνοι» μετρητές. Για αυτό τον σκοπό, χρησιμοποιεί τα 600.000 «e-ρολόγια» που εξασφάλισε από τον «μίνι» διαγωνισμό, ο οποίος προηγήθηκε. Στον «μίνι» διαγωνισμό είχαν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν όλες οι εταιρείες που προκρίθηκαν στη δεύτερη φάση της κυρίως διαδικασίας, ενώ σε αυτόν είχε επικρατήσει η Protasis.
Για την τρέχουσα φάση του roll-out, ο ΔΕΔΔΗΕ ήδη διενεργεί πιλοτικές εγκαταστάσεις στην Αθήνα (Καλλιθέα, Περιστέρι), οι οποίες σύντομα θα επεκταθούν και στη Θεσσαλονίκη. Στόχος του «πιλότου» είναι να δοκιμαστούν στην πράξη οι τεχνικές προδιαγραφές των συσκευών, ενώ από αυτόν θα προκύψουν οι 200.000 περίπου φετινές εγκαταστάσεις, από τις 700.000 που είναι ο ετήσιος στόχος.
Με δεδομένο ότι μέχρι το 2024 ήταν εγκατεστημένα 400.000 «έξυπνα ρολόγια», στο τέλος του έτους θα σπάσει το φράγμα του 1 εκατ. Με βάση το επικαιροποιημένο χρονοδιάγραμμα για το roll-out, που συμπεριέλαβε ο ΔΕΔΔΗΕ στην εισήγησή του για το επιτρεπόμενο έσοδο για τη ρυθμιστική περίοδο 2025-2028, θα υπάρξει άλμα στις εγκαταστάσεις το 2026, καθώς εφεξής θα ξεπερνούν το 1 εκατ. ετησίως. Έτσι, στο τέλος της 10ετίας, θα έχουν «έξυπνο» μετρητή και οι 7,3 εκατ. παροχές στη χαμηλή τάση.
Δυναμική τιμολόγηση
Μία από τις άμεσες ωφέλειες από τους «έξυπνους» μετρητές είναι πως θα ανοίξουν τον δρόμο στη δυναμική τιμολόγηση, ώστε να μειωθεί το ενεργειακό κόστος νοικοκυριών και επιχειρήσεων με τη «μεταφορά» όσο το δυνατόν μεγαλύτερου μέρος της κατανάλωσης στις ώρες της ημέρας που οι χονδρεμπορικές τιμές κινούνται σε χαμηλά επίπεδα. Μάλιστα, το πλαίσιο της δυναμικής τιμολόγησης πρόκειται να θεσπιστεί από το ΥΠΕΝ μέσα στον Μάρτιο.
Σύμφωνα με την (επίσης επικαιροποιημένη) μελέτη κόστους – οφέλους του ΔΕΔΔΗΕ, τα συνολικά οφέλη του πρότζεκτ θα ανέλθουν σε 2,9 δισ. έως το 2045 – έτος ολοκλήρωσης της «ζωής» των συσκευών, η οποία έχει διάρκεια 15ετία. Για την περίοδο μέχρι το 2045, το καθαρό προεξοφλημένο όφελος για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις υπολογίζεται σε 1,142 δισ. ευρώ, χάρις τη μείωση της ζήτησης για ρεύμα, τον περιορισμό των επιβαρύνσεων από τις μη τεχνικές απώλειες (ρευματοκλοπές), καθώς και τη μετατόπιση μέρους της ζήτησης σε ώρες μειωμένων χονδρεμπορικών τιμών.
Το όφελος για τον ΔΕΔΔΗΕ θα προκύψει από τη μείωση του λειτουργικού κόστους για καταμετρήσεις, εντοπισμό των ρευματοκλοπών, καθώς και για αποκοπές & επανασυνδέσεις. Επίσης, όφελος θα προέλθει και από την πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση της κλοπής μετασχηματιστών. Μέχρι το 2024, τα ατού αυτά «μεταφράζονται» σε ένα καθαρό προεξοφλημένο κέρδος για τον Διαχειριστή ύψους 1,283 δισ.