Ένα πλήρες πλέγμα κανόνων για τη συμμετοχή των ΑΠΕ στην αγορά, καθώς και για την εφαρμογή περικοπών «πράσινης» παραγωγής όταν αυτό είναι αναγκαίο, περιλαμβάνει το Πλαίσιο Περικοπών της Ομάδας Διοίκησης Έργου, το οποίο σύμφωνα με πληροφορίες του έχει ήδη παραδοθεί στο υπουργείο και πρόκειται να τεθεί άμεσα σε διαβούλευση.
Το Πλαίσιο είναι απαραίτητο καθώς με την «επέλαση» των ανανεώσιμων πηγών αυξάνονται οι περιπτώσεις που ένα μέρος της παραγωγής τους θα πρέπει να υποστεί «ψαλίδι», καθώς ξεπερνά την εγχώρια ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια καθώς και τις εξαγωγές. Όπως έχει γράψει το Insider.gr, το 2024 για αυτό τον λόγο «πετάχτηκαν» περίπου 800 GWh (Γιγαβατώρες) «πράσινης» ενέργειας, με το νούμερο αυτό να εκτιμά πως φέτος θα αυξηθεί στις 1.000 – 1.500 Γιγαβατώρες.
Το τοπίο αυτό δημιουργεί αβεβαιότητα στους επενδυτές, αναφορικά με τα έσοδα τόσο των έργων τους που βρίσκονται, όσο και των νέων πάρκων που σχεδιάζουν. Την ίδια στιγμή, ακόμη και σήμερα οι περικοπές δεν «μοιράζονται» εξίσου σε όλες τις μονάδες – καθώς, για παράδειγμα, ακόμη και σήμερα εξαιρούνται στην πράξη 4.000 φωτοβολταϊκά στο δίκτυο διανομής, τα οποία δεν διαθέτουν τον κατάλληλο εξοπλισμό. Επομένως, το πλαίσιο κανόνων που ετοίμασε η Ομάδα Διοίκηση Έργου, με επιστημονικό επικεφαλής τον καθηγητή του ΕΜΠ Σταύρο Παπαθανασίου, θα συμβάλει στο να ενισχυθεί η «ορατότητα» των επενδυτών, αναφορικά με την οικονομική βιωσιμότητα των επενδύσεων.
Προτεραιότητα συμμετοχής στo Χρηματιστήριο
Με βάση τις ίδιες πληροφορίες, το Πλαίσιο ξεκινά αποσαφηνίζοντας τον τρόπο συμμετοχής των ΑΠΕ στο Χρηματιστήριο Ενέργειας και πιο συγκεκριμένα τις κατηγορίες έργων που έχουν προτεραιότητα στην «είσοδο» στην αγορά Επόμενης Ημέρας και την Ενδοημερήσια αγορά.
Όπως ισχύει ήδη, προβάδισμα έχουν:
- Έργα ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ με ισχύ μικρότερη των 400 kW (ή 200 kW για έργα ΑΠΕ με ηλέκτριση από 1.1.2026).
- Έργα ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ με ηλέκτριση πριν από τις 4.7.2019, τα οποία απολάμβαναν προτεραιότητα κατανομής όταν ηλεκτρίστηκαν.
Από την άλλη πλευρά, έργα με προβάδισμα, στα οποία ολοκληρώνεται η σύμβασή τους, χάνουν την προτεραιότητα. Επίσης, δεν προβλέπεται κάποια προνομιακή «μεταχείριση» στα έργα αυτοπαραγωγής. Το αντίθετο ισχύει με τα πάρκα για τα οποία έχουν υπογραφεί μακροχρόνιες συμβάσεις («πράσινα» PPAs). Ωστόσο, προτείνεται να τεθεί όριο για τη ζήτηση ηλεκτρισμού που θα μπορεί να καλυφθεί μα αυτό τον τρόπο.
Το «ψαλίδι»
Όσον αφορά τις περικοπές, όταν χρειάζεται οι «πράσινοι» aggregators να εφαρμόσουν «ψαλίδι» επειδή υπάρχει περίσσεια παραγωγής, η πρόταση της Ομάδας Διοίκησης είναι να διατηρηθεί το ισχύον καθεστώς, με τον αναλογικό περιορισμό της παραγωγής του χαρτοφυλακίου έργων που εκπροσωπούν οι aggregators. Επίσης, σε σχέση με τις περικοπές, τα έργα θα έχουν ίδια «μεταχείριση» ανεξάρτητα από την εμπορική φόρμουλα με την οποία πωλούν την παραγωγή τους.
Η Ομάδα επίσης εισηγείται τα πολύ μικρά έργα να εξαιρεθούν από το «ψαλίδι».
Πρόκειται για πάρκα:
- 400 kW, με ηλέκτριση έως και τις 31.12.2025
και 200 kW, με ηλέκτριση από τις 1.1.2026
Επίσης, προτείνεται να δοθεί η δυνατότητα σε ιδιοκτήτες μικρών υδροηλεκτρικών (μΥΗΣ), μονάδων Βιομάζας/Βιοαερίου και σταθμών ΣΗΘΥΑ να ζητήσουν να εξαιρεθούν από τις περικοπές. Ωστόσο, τα έργα αυτά θα επιστρέφουν στην πολιτεία τα υπερέσοδα που αποκόμισαν, επειδή δεν υπέστησαν «κόφτη».
Από την άλλη πλευρά, θα υπάρχουν έργα τα οποία θα μπορούν να διεκδικήσουν αποζημίωση για τις περικοπές, όταν αυτές δεν οφείλονται σε περίσσεια παραγωγής στη χονδρεμπορική αγορά. Προϋπόθεση είναι για τα πάρκα αυτά οι ιδιοκτήτες τους να μην έχουν υπογράψει σύμβαση σύνδεσης με τους Διαχειριστές, η οποία να περιλαμβάνει όρους μη υποχρεωτικής απορρόφησης (non-firm connection agreement).
