Κρυπτονομίσματα, bitcoins, Ethereum, dogecoin. Πρόκειται για παγκόσμια νομίσματα, για ένα ακόμα επενδυτικό αγαθό ή απλά μια νέα κερδοσκοπική φούσκα;
Όπως και αν χαρακτηρίζεται επενδυτικά το ποντάρισμα ή η επένδυση σε Κρυπτονομίσματα το μόνο σίγουρο είναι ότι το όποιο κέρδος προκύπτει φορολογείται. Όπως έλεγε και ο Βενιαμίν Φραγκλίνος, δεν είναι τίποτα σίγουρο σε αυτόν τον κόσμο εκτός από το θάνατο και τους φόρους.
Σε κάθε περίπτωση αν οι παραπάνω ορισμοί σας φαίνονται καινούριοι δεν θα πρέπει να αισθάνεστε μειονεκτικά καθώς το ίδιο ισχύει και για τις φορολογικές αρχές. Μπορεί το γενικότερο πλαίσιο να υπάρχει καθώς τυπικά υπάγονται στα επενδυτικά αγαθά αλλά κάθε τι καινούριο χρειάζεται εξειδικευμένες οδηγίες χειρισμού που τουλάχιστον αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν ή γράφονται. Αν λάβουμε υπόψιν την μεγάλη άνοδο που έχουν τα κρυπτονομίσματα στις μέρες μας και ενδεχομένως τα μεγάλα κέρδη που μπορεί να έχουν σχηματιστεί σε φορολογούμενους που ασχολούνται με αυτά χρόνια ή και μήνες σε συνδυασμό με το φορολογικό κενό, καταλαβαίνει κανείς ότι πρόκειται για μια υπόθεση που θέλει αν μη τι άλλο προσοχή . Μην ξεχνάμε ότι μέσω των πληροφοριών που στέλνουν οι τράπεζες στις χώρες κατοικίας των φορολογούμενων πλέον ακόμα και κινήσεις που γίνονται στην Αμερική π.χ. είναι αυτομάτως γνωστές στις ελληνικές αρχές μέσω του reporting που γίνεται από όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ετησίως.
Πώς προκύπτει το κέρδος από Κρυπτονομίσματα
Οι τρόποι με τους οποίους μπορεί κανείς να βγάλει κέρδος από τα κρυπτονομίσματα ποικίλουν ανάλογα με τις δυνατότητες ενασχόλησης .
Αρχικά μπορεί να δεσμεύσει την υπολογιστική ισχύ του υπολογιστή του και ως αντάλλαγμα να << εξορύξει>> κρυπτονομίσματα, τα οποία στην συνέχεια μπορεί να τα πουλήσει για ευρώ, δολάρια ή άλλα υπαρκτά νομίσματα ή να τα ανταλλάξει για ένα ή περισσότερα από τις χιλιάδες κρυπτονομισμάτων που υπάρχουν. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος παραγωγής κέρδους από Κρυπτονομίσματα είναι η αγορά, διακράτηση και στη συνέχεια πώληση με κέρδος.
Ενώ η <<εξόρυξη>> φορολογείται σαν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και συνεπάγεται την έναρξη δραστηριότητας στην ΔΟΥ , το κέρδος από μεταπώληση φορολογείται όπως το κέρδος από μεταπώληση τίτλων με συντελεστή 15% και μοναδική υποχρέωση είναι η αναγραφή στην ετήσια δήλωση φόρου εισοδήματος.
Ένας ακόμη τρόπος να παράξει κάνεις κέρδος από τα κρυπτονομίσματα είναι δεσμεύοντας τα σε ειδικό προθεσμιακό λογαριασμό κρυπτονομισμάτων μέσω της αποκομιδής τόκων. Η φορολόγηση οποιασδήποτε μορφής τόκων για την ελληνική νομοθεσία θυμίζουμε πως ανέρχεται σε 15%.
Σε περίπτωση που οι φορολογούμενοι δεν σταθούν τόσο τυχεροί στην επένδυση τους, το ελληνικό φορολογικό δίκαιο προβλέπει πως τυχόν ζημιά μετά από μεταβίβαση τίτλων μπορεί να συμψηφιστεί με μελλοντικά κέρδη εντός των επόμενων 5 ετών. Βέβαια αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και χειρισμό καθώς ο συμψηφισμός ζημιών γίνεται δεκτός από τις αρχές υπο προυποθέσεις.
Κάτοικοι εξωτερικού που επενδύουν στην Ελλάδα
Τι συμβαίνει όμως όταν ένας έλληνας, κάτοικος εξωτερικού επενδύει σε Κρυπτονομίσματα, ή ακόμα και άλλα επενδυτικά αγαθά στην Ελλάδα; Σύμφωνα με το νόμο «απαλλάσσεται από το φόρο το εισόδημα που αποκτούν φυσικά πρόσωπα που είναι φορολογικοί κάτοικοι σε κράτη με τα οποία η Ελλάδα έχει συνάψει σύμβαση αποφυγής διπλής φορολογίας (ΣΑΔΦ) και το οποίο προκύπτει από υπεραξία μεταβίβασης των τίτλων σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους υπό την προϋπόθεση ότι υποβάλλουν στη Φορολογική Διοίκηση δικαιολογητικά που αποδεικνύουν τη φορολογική τους κατοικία.»
Η φύση και η ιδιαίτερη τεχνολογία των κρυπτονομισμάτων καθώς και η πολύπλευρη φορολογική τους απεικόνιση είναι μια ιδιαίτερη διαδικασία που μπερδεύει ακόμα και έμπειρους φοροτεχνικούς. Ανακύπτουν πολλά και πιο ιδιαίτερα ζητήματα όπως για παράδειγμα ο χρόνος που προκύπτει το κέρδος σε περιπτώσεις ανταλλαγής κρυπτονομισμάτων καθώς και αν εμπίπτουν ταυτόχρονα σε φορολόγηση αλλοδαπών κρατών. Αν τα παραπάνω συνδυαστούν με το «κενό νόμου» στην αποσαφήνιση συγκεκριμένων εννοιών καταλαβαίνει κανείς ότι χρειάζεται και φορολογική ερμηνεία της κάθε κίνησης και μάλιστα πριν πραγματοποιηθεί. Για αυτό πάντα είναι χρήσιμο πριν γίνει κάποια επενδυτική κίνηση να υπάρχει συνεννόηση με τον λογιστή για να είναι ξεκάθαρη η φορολογική επιβάρυνση που θα προκύψει.
* Ο κ. Γιάννης Φαμέλης είναι υπεύθυνος του Private Tax Service Club του Γραφείου Καράμπελα (www.taxnet.gr)