Η Πάρος, η Νάξος, οι λεγόμενες Μικρές Κυκλάδες, προφανώς μεγάλα δημοφιλή νησιά όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Κέρκυρα κ.α., αποτελούν βασικές επιλογές κυρίως των ξένων επενδυτών – αγοραστών που αναζητούν ακίνητα στην Ελλάδα, κατά κύριο λόγο ως δεύτερη – εξοχική κατοικία. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται στροφή π.χ. από την Μύκονο σε άλλους νησιωτικούς προορισμούς, με την άνοδο του τουρισμού στην χώρα, την golden visa, τις προσιτές, για τους ξένους, τιμές να αποτελούν λόγους για τους οποίους η Ελλάδα έχει μπει για τα καλά στο επενδυτικό ραντάρ. Αυτά αναφέρθηκαν, μεταξύ άλλων, σε διαδικτυακό διάλογο στον οποίον συμμετείχαν ο CEO της Engel & Völkers Ελλάδος, Γιώργος Πετράς και ο Co-Founder & CEO του Spitogatos Network, Δημήτρης Μελαχροινός για την αγορά του real estate.
Να σημειωθεί ότι άλλες έρευνες εσχάτως έχουν αναδείξει στροφή σε μικρότερα εξοχικά και εναλλακτικούς προορισμούς, σε σχέση με διασημότερα νησιά του Αιγαίου, που κατέχουν και τις υψηλότερες τιμές πώλησης.
Κατά τα δύο παραπάνω στελέχη, γενικότερα οι ξένοι αγοραστές, που πλέον δεν αναζητούν κατοικίες (εξοχικά και όχι μόνο) στην Ελλάδα λόγω της «αγάπης τους» για την χώρα, βλέπουν επενδυτικές ευκαιρίες δεδομένου ότι γενικότερα οι τιμές στην Ελλάδα είναι κατά μέσο όρο 40% φθηνότερες σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Οι hot προορισμοί για εξοχική κατοικία
Πρόσφατες έρευνες ανέδειξαν τους hot προορισμούς για τους ξένους, κατά βάση ως προς την αναζήτηση εξοχικής κατοικίας. Όπως πρόσφατα ανέφερε η Elxis-At Home in Greece, η Κρήτη, τα Ιόνια Νησιά, η Πελοπόννησος, η Ρόδος και προφανώς κάποια από τα νησιά των Κυκλάδων αποτελούν βασικούς προορισμούς των επενδυτών. Άνθρωποι από 50 ετών και πάνω, επιχειρηματίες ή ανώτερα και ανώτατα στελέχη επιχειρήσεων, με προέλευση από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (π.χ. Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία, Βέλγιο), τις ΗΠΑ ή και από Μεγάλη Βρετανία και Ελβετία, με budget που ξεκινά από τις 250.000 ευρώ και φτάνει έως τις 600.000 ευρώ είναι βασικά «συστατικά» που συνθέτουν στην παρούσα φάση το προφίλ των υποψήφιων αγοραστών εξοχικής κατοικίας στην Ελλάδα. Οι αγοραστές εξοχικών κατοικιών επιλέγουν τόσο περιοχές υψηλού τουριστικού ενδιαφέροντος, όσο και άλλα σημεία λιγότερο προβεβλημένα, ανάλογα με τα «θέλω» του καθενός. Για παράδειγμα, οι αγοραστές από την Βορειοδυτική Ευρώπη (π.χ. Ολλανδοί, Βέλγοι, Γερμανοί, Ελβετοί και Γάλλοι), προτιμούν την απόκτηση εξοχικού στην Κρήτη, τα Ιόνια Νησιά, την Πελοπόννησο και την Ρόδο. Ορισμένοι εξ αυτών επιλέγουν και κάποια από τα νησιά των Κυκλάδων, όπου μπορούν να βρουν καλές ευκαιρίες επένδυσης, κάτι που ισχύει και για τους αγοραστές από τις ΗΠΑ.
Μιλώντας στην πρόσφατη Prodexpo για τις εξοχικές κατοικίες στην Ελλάδα και ποιοι τις επιλέγουν, ο Γιώργος Γαβριηλίδης, CEO & Founding Partner της Elxis Greek Real Estate Services BV, σημείωνε: «Παλιότερα ο μέσος αγοραστής ήταν φίλος της Ελλάδας που είχε έρθει στα νιάτα του και ήθελε ένα σπίτι για τις διακοπές του. Μετά το 2015 και μετά τον covid, είδαμε μεταστροφή, καθώς η Ελλάδα έπαψε να απασχολεί με τα οικονομικά της τη Δυτική Ευρώπη. Τα κεντρικά μας γραφεία είναι στην Ολλανδία, βλέπουμε ότι ξαφνικά οι άνθρωποι αυτοί που δεν μπορούσαν να ταξιδέψουν τόσο επί covid, ανακάλυψαν την Ελλάδα. Μπήκε στο σημείο της όρασής τους η Ελλάδα. Δεν έχει τα “τέρατα” της Ισπανίας στη δόμηση. Είναι παράδεισος για την ιστιοπλοΐα. Η Ελλάδα μπήκε στο στόχαστρο και έγινε προορισμός και για εξοχικές κατοικίες. Βλέπουμε και ανθρώπους 35-45 ετών που μπαίνουν στην αγορά για να βγουν σχετικά γρήγορα. Οι τιμές στην εξοχική κατοικία, 2-3 υπνοδωματίων με μια μικρή πισίνα έχει ένα εύρος τιμής από 270 μέχρι 370 χιλιάδες. Είναι το 80% των πωλήσεων. Οι νέοι αγοραστές θέλουν να κρατήσουν το σπίτι 5 έως 10 χρόνια και μετά να το πουλήσουν. Για τα project αυτά έχουμε λίστα αναμονής. Είχαμε στον Αποκόρωνα ένα project με 16 σπίτια τα 10 πουλήθηκαν σε μια εβδομάδα».
Την εκτίμηση ότι υπάρχει μεγάλη ζήτηση από καλούς πελάτες για παραθεριστικές κατοικίες και λόγω πανδημίας, αλλά και εξαιτίας της ανάγκης των οικογενειών για μεγαλύτερη άνεση διατύπωσε και ο Γιάννης Ρεβύθης, ιδρυτής και General Manager, Revithis & Partners. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι τιμές να εκτοξευθούν στα ύψη, ειδικά σε προορισμούς όπως η Κρήτη, η Κέρκυρα και η Σαντορίνη, ενώ πρόσφατα καταγράφηκε και άνοδος σε πιο εναλλακτικούς προορισμούς όπως π.χ. η Αστυπάλαια και η Κύθνος. Ψηφίζουν Ελλάδα οι ξένοι και κάποιοι το βλέπουν όχι μόνο σαν μια όμορφη τοποθεσία, αλλά και σαν επένδυση, σαν κέρδος, για να απολαμβάνουν ένα καλό εισόδημα, ανέφερε ο κ. Ρεβύθης.
Συγκεκριμένα, η μέση τιμή για κατοικίες προς πώληση στην Αστυπάλαια κατά τον μήνα Σεπτέμβριο 2024, ήταν 3.000 ευρώ ανά τ.μ., όταν πριν από δύο χρόνια οι τιμές ήταν στα 2.500 ευρώ ανά τ.μ. Ίδιες αυξητικές τάσεις καταγράφονται και στην Κέα, όπου τα εξοχικά σήμερα κοστίζουν 3.228 ευρω ανά τ.μ., όταν το 2022 το κόστος των κατοικιών ανερχόταν γύρω στα 2.900 ευρώ ανά τ.μ. Στη Μύκονο, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία του Spitogatos.gr, οι τιμές φτάνουν τα 6.637 ευρώ/τ.μ. Το δεύτερο πιο ακριβό νησί των Κυκλάδων είναι η Αντίπαρος, όπου το κόστος των εξοχικών είναι στα 5.450 ευρώ/τ.μ. Ακολουθεί η Πάρος, με τις τιμές να διαμορφώνονται στα 4.643 ευρώ/τ.μ. Τέλος, στη Σαντορίνη οι κατοικίες σήμερα κοστίζουν 4.286 ευρώ/τ.μ.
Τα ελληνικά νησιά ασκούν διαχρονική γοητεία σε τουρίστες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ παράλληλα αποτελούν ελκυστικό προορισμό για αγορά κατοικίας, σημείωνε το καλοκαίρι σχετική έρευνα της spitogatos. Στη λίστα με τα πιο ακριβά νησιά για να αγοράσει κανείς κατοικία είχαν βρεθεί η Μύκονος στις Κυκλάδες, οι Παξοί στα Επτάνησα, η Σκιάθος στις Σποράδες, η Ύδρα στα νησιά του Αργοσαρωνικού, η Πάτμος στα Δωδεκάνησα, η Ικαρία στα Νησιά του Βορείου Αιγαίου και τα Χανιά στην Κρήτη. Από την άλλη, όσοι ενδιαφέρονται για αγορά κατοικίας με λιγότερο από 2.000 ευρώ/τ.μ. μπορούσαν να ψάξουν στη Σκόπελο, στη Σαλαμίνα, στη Ρόδο και στην Κω, στα Νησιά του Βορείου Αιγαίου όπως η Χίος, στην Κρήτη, σε μέρη όπως η περιφέρεια Ρεθύμνου και Λασιθίου αλλά και στην Εύβοια.
Τι αναμένεται για τις τιμές κατοικιών
Επιστρέφοντας στην προχτεσινή διαδικτυακή συζήτηση, «η Αθήνα είναι από τις πλέον φθηνές πόλεις στην Ευρώπη, άρα λογικό είναι να κάνουν focus η Ελλάδα ξένοι επενδυτές», σημείωσε ο κ. Πετράς. Βέβαια, οι Έλληνες, τουλάχιστον στην πλειοψηφία τους, δεν έχουν την ίδια αγοραστική δύναμη με αλλοδαπούς αγοραστές, είτε έρχονται από τις ΗΠΑ, είτε από την Ευρώπη, είτε από άλλες γειτονικές χώρες π.χ. Ισραήλ, με τον κ. Μελαχροινό να αναφέρει ότι, για παράδειγμα, στο Τελ Αβίβ δεν υπάρχουν πολλά σπίτια με τιμές κάτω των 10.000 ευρώ/τ.μ. Κατά τον ίδιο, ακόμα και οι τιμές στην Αθηναϊκή Ριβιέρα και το Ελληνικό (project Lamda) είναι φθηνότερες π.χ. από τη Γαλλική Ριβιέρα. Όπως επίσης σημειώθηκε, οι ξένοι προτιμούν πλέον εντονότερα νησιά με υποδομές (αεροδρόμια, υγεία κ.α.).
Προφανώς, γενικότερα για το real estate, βασικό θέμα είναι οι τιμές, όπου, όπως αναφέρθηκε, αναμένεται ήπια άνοδος (3%-5%) με ορίζοντα το 2028 σε σχέση με τα «άλματα» προηγούμενων ετών. Όπως σημειώθηκε, τουριστικοί προορισμοί, νησιά και νότια προάστια αποτελούν ξεχωριστές περιπτώσεις – κατηγορίες από μόνες τους, άρα θα κινηθούν διαφορετικά με άλλες περιοχές που ίσως υπάρξει μια σταθεροποίηση (π.χ. σε περιοχές της Αθήνας), ενώ εκτιμούν ότι θα έχουμε και μια μικρή αποκλιμάκωση του όγκου συναλλαγών.
Βέβαια, ενδιαφέρον δεν υπάρχει μόνο για τα νησιά, καθώς, για παράδειγμα, καταγράφεται ζήτηση και για την Χαλκιδική, το Ιόνιο ή την Ηπειρωτική Ελλάδα. Και η προχτεσινή «κουβέντα» ανέδειξε ως ως hot προορισμούς, προφανώς, την Αθήνα και τα Νότια Προάστια, αλλά και τη Θεσσαλονίκη που βρίσκεται στο top 3 της ζήτησης και των αναζητήσεων (βάσει εκτιμήσεων – στοιχείων της spitogatos). Μάλιστα, για τη Θεσσαλονίκη δεν υπάρχει ενδιαφέρον μόνο από υποψήφιους αγοραστές γειτονικών χωρών (π.χ. Βουλγαρία, Σερβία κ.α.), αλλά κι από πιο μακρινές της Ε.Ε., όπως η Γερμανία. Όπως σημειώθηκε, ενδιαφέρον καταγράφεται και για άλλες παραθαλάσσιες πόλεις, όπως η Καβάλα.