Αύριο θα φτάσει στα χέρια του υπουργού Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη το τελικό πόρισμα του ΚΕΠΕ για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού, με βάση τα υπομνήματα των επιστημονικών και κοινωνικών φορέων.
Στη συνέχεια ο υπουργός θα εισηγηθεί το ύψος του νέου κατώτατου μισθού στο υπουργικό συμβούλιο της 22ας Απριλίου, προκειμένου να ισχύσει από την Πρωτομαγιά, συμπαρασύροντας και τα υπόλοιπα μισθολογικά κλιμάκια στον ιδιωτικό τομέα.
Το στοίχημα της κυβέρνησης είναι η αναπροσαρμογή των κατώτατων αποδοχών να προκαλέσει ντόμινο μισθολογικών αυξήσεων, ώστε να αυξηθούν τα εισοδήματων των εργαζόμενων και να αντιμετωπιστεί το κύμα ακρίβειας και ανατιμήσεων σε βασικά καταναλωτικά αγαθά.
Αυτό που αναμένεται να επιφέρει στην αγορά εργασίας η αύξηση του κατώτατου, είναι η διάχυση (spillovers) της αύξησης σε μισθολογικά επίπεδα μεγαλύτερα από τον κατώτατο μισθό.
Η κυβέρνηση τάσσεται υπέρ μιας γενικότερης αύξησης των αμοιβών των μισθωτών με τον ίδιο τον προϊστάμενο του οικονομικού γραφείου του πρωθυπουργού Αλέξη Πατέλη να προτρέπει τους επιχειρηματίες να αυξήσουν τους μισθούς, προκειμένου να βρουν το κατάλληλο προσωπικό.
Άλλωστε και ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης χθες στη Βουλή κάλεσε τους εργοδότες να δώσουν αυξήσεις στις κλαδικές συμβάσεις, ενώ η πρόσφατη συμφωνία ΟΤΟΕ - τραπεζών για αυξήσεις μισθών 5,50% σε βάθος τριετίας και εισαγωγικό μισθό στα 1.019,13 ευρώ (στα 1.300 ευρώ για πτυχιούχους) δημιουργεί κλίμα ευρύτερης αναπροσαρμογής μισθών.
Με αυτά τα δεδομένα, οι πολυεθνικές και οι μεγάλοι εγχώριοι και διεθνείς όμιλοι αναμένουν τις κυβερνητικές ανακοινώσεις για να δώσουν αυξήσεις (μέσω επιχειρησιακών συμβάσεων) και στα υψηλά μισθολογικά κλιμάκια, ώστε να κρατήσουν ικανοποιημένα τα στελέχη τους και να μην χάσουν έμπειρους και εξειδικευμένους εργαζόμενους.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η αύξηση του μέσου μισθού που θα δοθεί οικειοθελώς από τις επιχειρήσεις τον επόμενο μήνα θα είναι περίπου στο 50% του ποσοστού αύξησης του κατώτερου μισθού. Αυτή θα συνδυαστεί με την μείωση των εισφορών επικουρικής ασφάλισης κατά 0,5% από 1η Ιουνίου 2022, που θα επιφέρει ακόμη μια μικρή αύξηση απολαβών για εργαζόμενους και ελεύθερους επαγγελματίες.
Ποια κλιμάκια συμπαρασύρονται
Επιδράσεις διάχυσης της αύξησης μπορούν να υπάρξουν σε τρία επίπεδα, όπως επισημαίνει και η Τράπεζα της Ελλάδος στο πόρισμα που κατέθεσε στο πλαίσιο της διαβούλευσης για τον κατώτατο μισθό.
1. Μία αύξηση του κατώτατου μισθού αυξάνει την σχετική τιμή της μη εξειδικευμένης εργασίας. Αυτό πιθανόν να ωθήσει σε αυξημένη ζήτηση για κάποιους τύπους εξειδικευμένου προσωπικού, το οποίο μπορεί να υποκαταστήσει την μη εξειδικευμένη εργασία, αυξάνοντας έτσι τους μισθούς για εργαζομένους που αμείβονται με μισθό μεγαλύτερο του κατώτατου.
2. Μπορεί να αυξήσει τους μισθούς εργαζομένων που βρίσκονται σε υψηλότερα μισθολογικά επίπεδα προκειμένου να διατηρηθούν οι μισθολογικές
διαφορές σε σχέση με τον κατώτατο μισθό ως κίνητρο παραγωγικότητας.
3. Η αύξηση του κατώτατου μπορεί να αυξήσει τον μισθό επιφύλαξης (reservation wage) σε ορισμένους κλάδους για άτομα που αναζητούν εργασία, έτσι ώστε οι εργοδότες σε αυτούς του κλάδους να χρειάζεται να πληρώσουν υψηλότερους μισθούς για να προσελκύσουν εργαζομένους.
Μάλιστα η ΤτΕ καταλήγει στο συμπέρασμα πως μια αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 1% οδηγεί σε αύξηση του μέσου μισθού πλήρους απασχόλησης στις επιχειρήσεις κατά 0,44%.
Αναφερόμενη στο πρόσφατο παράδειγμα του 2019 που η αύξηση του κατώτατου μισθού ανήλθε σε ποσοστό 11%, η ΤτΕ υπολόγισε ότι ο μέσος μισθός πλήρους απασχόλησης αυξήθηκε κατά 4,83%. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η διάχυση της αύξησης του κατώτατου μισθού ήταν 5% για θέσεις εργασίας με μισθό από 800 ευρώ έως 900 ευρώ, 3% για θέσεις εργασίας που αμείβονται από 900-1,000 ευρώ και 2% για τις θέσεις εργασίας που αμείβονται από 1000-1100 ευρώ.
Το ύψος της αύξησης
Σύμφωνα με πληροφορίες, το επικρατέστερο και πιο ρεαλιστικό σενάριο προβλέπει αύξηση του κατώτατου μισθού και ημερομισθίου κατά 6% από τον επόμενο μήνα, φτάνοντας τα 703 ευρώ το μήνα (από τα 663 ευρώ που είναι σήμερα) και τα 29,62 ευρώ την ημέρα αντίστοιχα. Ωστόσο υπάρχει και το πιο αισιόδοξο σενάριο που προβλέπει την αύξησή τους κατά 7- 8% φτάνοντας τα 709,41- 716,04 ευρώ και τα 31,07- 31,98 ευρώ το κατώτατο ημερομίσθιο.
Αν η κυβέρνηση αποφασίσει αύξηση του κατώτατου μισθού και για όσους είχαν κατοχυρώσει επίδομα τριετιών το 2012, τότε π.χ. εργαζόμενος με προϋπηρεσία από 3 έως 6 έτη θα δει τον μικτό κατώτατο μισθό του να φτάνει στα 772 ευρώ, έναντι 729 ευρώ μικτά που είναι σήμερα.
Υπενθυμίζεται πως η εργοδοτική πλευρά προτείνει ονομαστική αύξηση 4%, ενώ μαζί με την αύξηση του κατώτατου μισθού από την 1η Μαΐου ζητά να υπάρξει και ταυτόχρονη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα. Η ΓΣΕΕ προτείνει την επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ.
