Οι αυξανόμενες ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό δυσχεραίνουν ιδιαίτερα την μετάβαση της βιομηχανίας προς τη βιώσιμη ανάπτυξη, ενώ και ο κλάδος της υψηλής τεχνολογίας δεν καταφέρνει να προσελκύσει τους εργαζόμενους που απαιτούνται, παρά τους υψηλούς μισθούς που προσφέρονται.
Η ελληνική οικονομία καταγράφει ιδιαίτερα χαμηλές επιδόσεις όσον αφορά το ποσοστό των εργαζομένων που απασχολούνται σε δυναμικούς κλάδους, καθώς η πλειοψηφία τους προτιμά να δουλεύει στο λιανεμπόριο, τον τουρισμό και την εστίαση, παρά στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα.
Σύμφωνα με την ενδιάμεση Έκθεση του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ για την ελληνική οικονομία και την απασχόληση, το ποσοστό των εργαζομένων στον βιομηχανικό τομέα ανήλθε στο 12,1%, με τη χώρα μας να κατατάσσεται στην 22η θέση μεταξύ των 25 υπό εξέταση οικονομιών. Αντίστοιχα, το ποσοστό των ατόμων που απασχολούνται σε κλάδους υψηλής τεχνολογίας διαμορφώθηκε στο 3,4%, ποσοστό που αποτελεί τη δεύτερη χαμηλότερη επίδοση στο σύνολο των κρατών-μελών της ΕΕ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ, στη βιομηχανία εργάζονταν το 2024 περίπου 327.452 εργαζόμενοι, στις κατασκευές 145.980 άτομα, ενώ οι μεγαλύτεροι εργοδότες αναδεικνύονται το εμπόριο με 549.231 άτομα και η εστίαση με τα ξενοδοχεία με 420.207 άτομα.
Εύθραυστη η κατάσταση στην αγορά εργασίας
Μετά την πανδημία παρατηρείται μια δυναμική ανακατανομή των θέσεων εργασίας στη χώρα μας, προς όφελος του τριτογενούς τομέα.
Όπως διαπιστώνει το Ινστιτούτο της ΓΣΕΕ, η βελτίωση που παρουσιάζουν τα τελευταία χρόνια τα βασικά ποσοτικά μεγέθη της αγοράς εργασίας συνεχίζεται και το 2024. Ωστόσο, αν και η εξέλιξη αυτή συμβάλλει στη μερική αντιστάθμιση των σημαντικών απωλειών που έχουν υποστεί οι εργαζόμενοι στη χώρα μας όσον αφορά το βιοτικό τους επίπεδο - εξαιτίας της οικονομικής και της πληθωριστικής κρίσης- η κατάσταση στην αγορά εργασίας παραμένει εύθραυστη.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, σε σύγκριση με το γ΄ τρίμηνο του 2009, το γ΄ τρίμηνο του 2024 το μερίδιο των θέσεων εργασίας στον δευτερογενή τομέα παραγωγής στον συνολικό όγκο της απασχόλησης ήταν χαμηλότερο κατά 4,7 ποσοστιαίες μονάδες (από 21,4% το γ΄ τρίμηνο του 2009 σε 16,7% το γ΄ τρίμηνο του 2024), ενώ στον πρωτογενή τομέα κατά μία ποσοστιαία μονάδα (από 11,2% σε 10,2%).
Αντίθετα, το μερίδιο των θέσεων απασχόλησης στους κλάδους του τομέα των υπηρεσιών ενισχύθηκε από 67,4% το γ΄ τρίμηνο του 2009 σε 73,1% το γ΄ τρίμηνο του 2024.
«Οι συμβατικοί δείκτες της απέχουν ακόμη σημαντικά από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ταυτόχρονα, σε μια εποχή στην οποία η προαγωγή της ποιοτικής, παραγωγικής και υψηλής ειδίκευσης απασχόλησης αποτελεί βασικό συστατικό της νέας βιομηχανικής πολιτικής πολλών κρατών, η κλαδική διάρθρωση της απασχόλησης στη χώρα μας φαίνεται να αντικατοπτρίζει ευρύτερους μετασχηματισμούς του παραγωγικού της συστήματος, οι οποίοι, σε συνδυασμό με την ευελικτοποίηση των εργασιακών σχέσεων, δημιουργούν σοβαρά ερωτηματικά για τον βαθμό ανθεκτικότητας της
αγοράς εργασίας και τη διατηρήσιμη άνοδο του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων» επισημαίνει η Έκθεση.
Στα 1128,97 ευρώ ο μέσος μισθός
Καθώς η στενότητα στην ελληνική αγορά εργασίας προσεγγίζει ιστορικώς υψηλά επίπεδα και η διαθεσιμότητα εργαζομένων σε κλάδους αιχμής είναι διαρκώς μειούμενη, οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα τραβούν την ανηφόρα.
Ο μέσος μισθός στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 2024 (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία) διαμορφώθηκε στα 1.128,97 ευρώ (μεικτά), αυξημένος κατά 71 ευρώ από τον αντίστοιχο μισθό του Απριλίου του 2023 (1057,37 ευρώ).
Πλέον απέχει 372 ευρώ (μεικτά) από τον πήχη των 1.500 ευρώ (μέσο μισθό του 2027) που έχει θέσει ως στόχο η κυβέρνηση για το τέλος της τετραετίας. Για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, απαιτείται μια σωρευτική αύξηση 124 ευρώ ανά έτος (104€ καθαρά) κατά την 3ετία που μεσολαβεί (2025 - 2027).
«Τα μηνύματα για τη μισθολογική πορεία στη χώρα μας είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά και όλα δείχνουν ότι ο μέσος μισθός το 2027 μπορεί να ξεπεράσει και τα 1.500 ευρώ», όπως δήλωσε πρόσφατα η υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, εκφράζοντας την πεποίθησή της πως η άνοδος των μισθών θα συνεχιστεί.
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος οι μισθοί αυξήθηκαν κατά 4,9% το 2022, κατά 5,3% το 2023, κατά 5,9% το 2024 και η πρόβλεψη για το 2025 είναι ότι θα αυξηθούν κατά 5,6%.
Πάντως σύμφωνα με την επεξεργασία των «Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων» (Α.Π.Δ.) που υποβλήθηκαν τον Απρίλιο στον ΕΦΚΑ, προέκυψε πως ο μέσος μισθός πλήρους απασχόλησης στο σύνολο των επιχειρήσεων της χώρας ανήλθε στα 1.325€ (μεικτά). Στα 505,70€ έφτασε ο μέσος μισθός για τους part time εργαζόμενους.
