Με ούριο άνεμο αναμένεται να πλεύσει το 2022 η κρουαζιέρα μετά από δύο πανδημικές χρονιές όπου της στέρησαν το 50% και πλέον της κίνησης των κρουαζιερόπλοιων. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς μάλιστα, η καλή πορεία της τρέχουσας χρονιάς θα αφορά τόσο τις αφίξεις κρουαζιερόπλοιων όσο και τις αφίξεις επιβατών σε ελληνικούς προορισμούς.
Ενδεικτικές προς αυτή την κατεύθυνση είναι οι προκρατήσεις οι οποίες φαίνεται να κινούνται σε καλά επίπεδα, τηρουμένων των αναλογιών της μετάλλαξης Όμικρον. Να θυμίσουμε ότι σύμφωνα με την Ένωση Λιμένων Ελλάδας (ΕΛΙΜΕ) ήδη από τον Νοέμβριο παρατηρήθηκε αύξηση του αριθμού κρατήσεων, η οποία σε συνδυασμό με την δυνατότητα επέκτασης της τουριστικής περιόδου μέσω της επίτευξης νέων συμφωνιών αλλά και της ενίσχυσης του homeporting στα ελληνικά λιμάνια αναπτέρωσε τις προσδοκίες του κλάδου για την τρέχουσα χρονιά.
Μόνο στην περίπτωση του λιμανιού του Πειραιά και βάσει των προκρατήσεων αναμένεται να αφιχθούν περί τα 750 κρουαζιερόπλοια το 2022. Εξ αυτών ποσοστό άνω του 60% - συγκεκριμένα τα 575 αφορούν αφίξεις επιβίβασης (homeport) στον Πειραιά. Η ανάκαμψη που ξεκίνησε ήδη από την προηγούμενη χρονιά - πέρυσι υπολογίζεται ότι η κρουαζιέρα στο λιμάνι του Πειραιά έφτασε περίπου στο 60% της χρυσής χρονιάς του 2019 από το -88% που ήταν την πρώτη χρονιά της πανδημίας - εκτιμάται ότι θα συνεχιστεί φέρνοντας αύξηση της τάξης του 18% σε σχέση με την χρονιά ρεκόρ του 2019.
Με αντιστοίχως καλές προοπτικές και πολύ νωρίτερα από το αναμενόμενο θα ξεκινήσουν και οι κρουαζιέρες από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Να θυμίσουμε ότι όπως είχε σημειώσει ο υπουργός Τουρισμού, Βασίλης Κικίλιας στην τελευταία συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Τουρισμού, η κρουαζιέρα αναμένεται να έχει αύξηση της τάξης του 250% στην Βόρεια Ελλάδα, την ίδια στιγμή που Αθήνα και Θεσσαλονίκη θα είναι λιμάνια εκκίνησης για κρουαζιέρες. Ήδη από τον Δεκέμβριο η ΟΛΘ Α.Ε. είχε ανακοινώσει ότι οι επιβεβαιωμένες αφίξεις κρουαζιερόπλοιων στη Θεσσαλονίκη για το 2022 καταγράφονται σχεδόν υπερτριπλάσιες, με τα τελευταία στοιχεία να αναφέρουν ότι από τις 6 αφίξεις του 2019 και τις 17 του 2021, το 2022 θα ξεπεράσουν τις 50 (αύξηση περίπου 190%), και μάλιστα από 10 διαφορετικές εταιρείες κρουαζιέρας και 12 διαφορετικά κρουαζιερόπλοια. Μάλιστα, πριν από λίγες ημέρες έφτασε στο λιμάνι και το πρώτο κρουαζιερόπλοιο της χρονιάς, το Viking Sky, της Viking Cruises.
Η εικόνα είναι πολύ θετική και για τα υπόλοιπα λιμάνια. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι στο Ηράκλειο έχουν προγραμματιστεί 242 αφίξεις, έναντι 205 του 2019, στην Κέρκυρα οι αφίξεις φτάνουν τις 489, έναντι 420 το 2019 ενώ στα Χανιά αναμένονται 103 προσεγγίσεις σε σχέση με τις 130 της χρυσής χρονιάς του 2019.
Ως θετική εξέλιξη που θα συμβάλει στην προώθηση της βιώσιμης ανάκαμψης της κρουαζιέρας στην ευρύτερη περιοχή λογίζεται και η επανέναρξη των δρομολογίων μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας, μετά και την σχετική απόφαση εκ μέρους της Κυβέρνησης, ενώ ιδιαίτερα σημαντική είναι και η περαιτέρω ανάπτυξη του homeporting, η οποία θα φέρει πρόσθετα οικονομικά οφέλη στη χώρα, τόσο από την κάλυψη των αναγκών διαμονής των επιβατών πριν και μετά την κρουαζιέρα, όσο και από τις υπηρεσίες ανεφοδιασμού, συντήρησης και προμήθειας των κρουαζιερόπλοιων.
Οι ελληνικές προσδοκίες συντάσσονται και με τις διεθνείς προβλέψεις για την πορεία του κλάδου. Να θυμίσουμε ότι σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση της Διεθνούς Ένωσης Εταιρειών Κρουαζιέρας (CLIA) μέχρι τον Αύγουστο του 2022 όλα τα κρουαζιερόπλοια θα έχουν επιστρέψει στην ενεργό δράση, με την πλήρη ανάκαμψη του κλάδου ωστόσο να τοποθετείται το 2023. Ήδη μάλιστα βάσει της έκθεσης έχει επιστρέψει σε λειτουργία πάνω από το 75% της χωρητικότητας σε κλίνες των κρουαζιερόπλοιων μελών της CLIA. Κι αυτό την στιγμή που ο ενθουσιασμός των ταξιδιωτών που επιλέγουν αυτού του είδους διακοπές παρατηρείται αυξημένος. Οι μέχρι τώρα ενδείξεις μαρτυρούν ότι η πλειονότητα όσων έχουν κάνει κρουαζιέρα στο παρελθόν δηλώνουν ότι θα κάνουν ξανά, την ώρα που οι δυνητικοί ταξιδιώτες στο σύνολό τους δείχνουν πρόθυμοι να ταξιδέψουν, ίσως και περισσότερο από πριν.
Η ανάσα είναι απαραίτητη αν σκεφτεί κανείς το πλήγμα που δέχτηκε ο κλάδος όλο το προηγούμενο διάστημα. Να θυμίσουμε ότι το κενό που δημιούργησε στον κλάδο της κρουαζιέρας ο πρώτος χρόνος της πανδημία, ήταν μεγάλο με την συνολική συνεισφορά του κλάδου στην παγκόσμια οικονομία να εκτιμάται ότι έπεσε το 2020 στα 63,4 δισ δολάρια από τα 154 δισ. δολάρια που ήταν το 2019. Επίσης πτώση κατά 81% σημειώθηκε στις επιβιβάσεις κρουαζιέρας που ανήλθαν σε μόλις 5,8 εκατ. ενώ πτώση της τάξης του 51% σημειώθηκε και στις θέσεις εργασίας που υποστηρίζονται από την κρουαζιέρα.
Στην περίπτωση της χώρας μας το 2021 οι αφίξεις επιβατών κρουαζιέρας ανήλθαν περίπου στο 25% της χρονιάς-ρεκόρ του 2019 ενώ οι επισκέψεις πλοίων στα ελληνικά λιμάνια έφτασαν περίπου στο 50% εκείνων της τελευταίας χρονιάς προ της πανδημίας, σύμφωνα με την ΕΛΙΜΕ. Χωρίς να περιλαμβάνονται ακόμη τα στοιχεία του τελευταίου τριμήνου του έτους από τον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς, το 2021 ο συνολικός αριθμός αφίξεων κρουαζιερόπλοιων στα ελληνικά λιμάνια ανήλθε στις 1.957 και ο αριθμός επιβατών στους 1.316.662. Η αύξηση στις αφίξεις σε σχέση με το 2020 ανέρχεται σε ποσοστό 732% και στους επιβάτες σε 1.750%. Σημειωτέον ότι η σημαντική διαφορά μεταξύ αριθμού πλοίων και επιβατών οφείλεται στα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο και την επιβολή περιορισμών στο ποσοστό πληρότητας των πλοίων.