Γιατί κάηκε ο πύργος Γκρένφελ

Τα κατασκευαστικά λάθη και η μη τήρηση των κανονισμών πυροπροστασίας ήταν οι βασικές αιτίες οι οποίες «έδεσαν» ουσιαστικά τα χέρια σε πυροσβέστες και κατοίκους με αποτέλεσμα η πυρκαγιά της 14ης Ιουνίου στον πύργο Γκρένφελ να στοιχίσει τη ζωή τουλάχιστον σε 80 ανθρώπους.

Το πολυώροφο κτίριο του δυτικού Λονδίνου, ακόμη και μετά την ανακαίνιση, είχε πολλά κατασκευαστικά προβλήματα στο εσωτερικό, κενά στην πυροπροστασία (δεν υπήρχαν πυροσβεστήρες και συστήματα πυρανίχνευσης, δεν υπήρχε πρόβλεψη για σημεία συγκέντρωσης κλπ) ενώ εκείνο που δείχνει να διαφεύγει της προσοχής είναι το γεγονός ότι η φωτιά ξεκίνησε από το εσωτερικό προς το εξωτερικό του κτιρίου, κάτι που δημιουργεί συγκεκριμένες ιδιαιτερότητες.

Σύμφωνα με τις πρώτες πλήρως επιβεβαιωμένες πληροφορίες, η εφαρμογή που χρησιμοποιήθηκε στην πρόσοψη του δεν ήταν Σύστημα Εξωτερικής Θερμομόνωσης ETICS, γεγονός που θα προσέδιδε αυξημένη πυροπροστασία ανεξάρτητα του θερμομονωτικού υλικού που θα περιελάμβανε, καθότι όλα τα πιστοποιημένα συστήματα με ΕΤΑ και CE, προσφέρουν υψηλό δείκτη πυροπροστασίας (Α2, Β ή C), σύμφωνα με το πρότυπο EN 13501-1.

Σε ότι αφορά τις απαιτήσεις αντίδρασης στη φωτιά των Σύνθετων Συστημάτων Εξωτερικής Θερμομόνωσης (ΣΕΘ ή ETICS) στα κτίρια, αυτές καθορίζονται από την ευρωπαϊκή οδηγία τεχνικής αξιολόγησης ETAG 004/2013, σύμφωνα με την οποία όλα τα συστήματα ΣΕΘ ή ETICS θα πρέπει να αξιολογούνται σύμφωνα με το πρότυπο EN 13501-1 και να διαθέτουν Ευρωπαϊκή Τεχνική Αξιολόγηση (ΕΤΑ) και σύμφωνα με τον Κανονισμό 305/2011/ΕΕ, σήμανση CE.

Στην περίπτωση του Grenfell Tower χρησιμοποιήθηκε ένα σύστημα αεριζόμενης πρόσοψης με κάλυψη από τα γνωστά διακοσμητικά σύμμικτα πάνελ, («σάντουιτς» δύο φύλλων αλουμινίου βαμμένα με ειδική βαφή (που καίγεται) και στη μέση μια στρώση πολυαιθυλενίου που επίσης καίγεται ταχύτατα).

Αυτή ήταν και η αιτία που η φλόγα από τα πάνελ προσέβαλε το θερμομονωτικό υλικό (φαινόμενο καμινάδας) που δεν κάηκε ολοσχερώς, όπως θα συνέβαινε και με οποιοδήποτε άλλο υλικό σε αυτές τις θερμοκρασιακές συνθήκες, ακόμα και με τα δήθεν «άκαυστα» υλικά.

Τα πρώτα στοιχεία αναφέρουν πως το υλικό μόνωσης που χρησιμοποιήθηκε στο συγκεκριμένο κτίριο, ήταν πάνελ πολυουρεθάνης, ειδικό για προσόψεις ψηλών μεταλλικών κτιρίων. (https://www.celotex.co.uk/products/rs5000) ενώ υπάρχει η υπόνοια ότι υπήρχαν και άλλα δήθεν «άκαυστα» υλικά. Δεν υπάρχει απαγόρευση του συγκεκριμένου υλικού για χρήση σε εξωτερικές εφαρμογές, (αντιθέτως υπάρχουν όλα τα πιστοποιητικά πυρασφάλειας) το οποίο μάλιστα ΔΕΝ ΑΝΕΦΛΕΓΗ και ΔΕΝ ΚΑΗΚΕ στο μεγαλύτερο μέρος, αλλά απλά παραμορφώθηκε και μαύρισε από τις υψηλές θερμοκρασίες, όπως όλα τα θερμομονωτικά προϊόντα ΧΩΡΙΣ εξωτερική επικάλυψη.

Να θυμίσουμε ότι το ίδιο σύστημα είχε και το ξενοδοχείο στο Ντουμπάι που είχε την ίδια κατάληξη.

Σύμφωνα με τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Διοκγωμένης Πολυστερίνης, «δεν χουν ακόμη ανακαλυφθεί υλικά που να μην καίγονται». Αντιθέτως όλα τα υλικά - φυσικά και τα ινώδη, ακόμη και τα μέταλλα - έχουν σημείο ανάφλεξης σε συγκεκριμένες συνθήκες όπως αποδεικνύεται άλλωστε από έγκυρα στοιχεία που είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερομένου. Οι κανονισμοί πυροπροστασίας όλων των χωρών προβλέπουν, ανάλογα με την χρήση των κτιρίων, τις απαιτήσεις για τα υλικά και τα συστήματα με τα οποία κατασκευάζονται και εξοπλίζονται τα κτίρια. Ειδικότερα στον ευρωπαϊκό χώρο, οι κανονισμοί αυτοί βασίζονται στα αντίστοιχα ευρωπαϊκά πρότυπα τα οποία καθορίζουν και τις αναγκαίες δοκιμές προκειμένου τα υλικά και τα συστήματα να κυκλοφορούν στην αγορά και να τοποθετούνται στα κτίρια. Σε καμία περίπτωση όμως δεν υπάρχει ο όρος «άκαυστα». Άρα οι ισχυρισμοί περί «ακαύστων» υλικών τελικά αποτελούν μύθο.

Να σημειωθεί ότι ο έλεγχος ποιότητας παραγωγής των Ελληνικών προϊόντων EPS - airpop που παράγονται από τα μέλη του συνδέσμου, πραγματοποιείται σε εξαμηνιαία βάση από κοινοποιημένο φορέα στη CEN. Ειδικά για την οικοδομική διογκωμένη πολυστερίνη EPS - airpop προβλέπεται να είναι αυτοσβενύμενη, δηλαδή ελλείψει εστίας πυρός σβήνει μόνη της.

Η ασφάλεια των συστημάτων Εξωτερικής Θερμομόνωσης με EPS διεθνώς, επιβεβαιώνεται από τα στατιστικά στοιχεία που περιλαμβάνονται σε μελέτη ανεξάρτητου ινστιτούτου και δείχνουν τις τάσεις της αγοράς σε δύο μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες: στη Γαλλία άνω των 3,5 εκατομ. μ2 και στη Γερμανία άνω των 42 εκατομ. μ2. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, το 82-98 % των συστημάτων κατασκευάζονται με διογκωμένη πολυστερίνη EPS.