Ροή
Έντονες αντιστάσεις όχι μόνο στην κρίση αλλά και στα capital controls δείχνουν τα εμπορικά κέντρα της χώρας. Σε μια περίοδο που ο τζίρος του λιανεμπορίου μειώνεται συνεχώς και τα λουκέτα στους εμπορικούς δρόμους αυξάνονται, η κατάσταση στα καταστήματα των μεγάλων malls είναι τελείως διαφορετική.
Χαρακτηριστική εικόνα της κατάστασης δίνουν τα οικονομικά στοιχεία της Lamda Development. Η λειτουργική κερδοφορία (EBITDA) των τριών εμπορικών κέντρων της εταιρείας, κινήθηκε ανοδικά το 2015 παρουσιάζοντας αύξηση 6,1% σε σχέση με το προηγούμενο έτος και ανήλθε στα 39,8 εκατομμύρια ευρώ.
Ο συνολικός κύκλος εργασιών των καταστημάτων που λειτουργούν στα εμπορικά κέντρα της Lamda παρουσίασε αύξηση 4,2% σε σύγκριση με το 2014 ενώ η συνολική επισκεψιμότητα των εμπορικών κέντρων κατά την ίδια χρονική περίοδο παρέμεινε αμετάβλητη. Η μέση πληρότητα των τριών εμπορικών κέντρων ξεπερνά το 98% ενώ σύμφωνα με την εταιρεία εξακολουθεί να παρατηρείται έντονο ενδιαφέρον για μισθώσεις.
Πιο συγκεκριμένα, η λειτουργική κερδοφορία του The Mall Athens ανήλθε στα 24,6 εκατ. ευρώ σημειώνοντας άνοδο κατά 2,9%. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο τζίρος των καταστημάτων παρουσίασε αύξηση κατά 4% ενώ ο αριθμός των επισκεπτών παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητος.
Η λειτουργική κερδοφορία του Mediterranean Cosmos στη Θεσσαλονίκη ανήλθε σε 13,6 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας άνοδο κατά 7,9%. Ο κύκλος εργασιών των καταστημάτων παρουσίασε άνοδο κατά 4,3%. Επίσης, σημειώθηκε και οριακή αύξηση του αριθμού των επισκεπτών κατά 1,0%, ενώ βρίσκεται σε καθεστώς πλήρους μίσθωσης.
Σε ότι αφορά το Golden Hall, η ετήσια λειτουργική του κερδοφορία ανήλθε σε 13,9 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας σημαντική αύξηση κατά 7,8%. Ο συνολικός κύκλος εργασιών των καταστημάτων και ο αριθμός των επισκεπτών κινήθηκαν ανοδικά κατά 4,3% και 1,1% αντίστοιχα.
Αύξηση επισκεψιμότητας και τζίρου παρουσίασε και το εμπορικό πάρκο Smart Park της Reds στα Σπάτα. Τα έσοδα της εταιρείας που προέρχονται κυρίως από τη μίσθωση του εμπορικού πάρκου ανήλθαν το 2015 σε 6,5 εκατ. ευρώ από 5,6 εκατ. ευρώ το 2014 με τα έσοδα από μισθώματα να παρουσιάζουν αύξηση 12%. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της εταιρείας ο κύκλος εργασιών των καταστημάτων του πάρκου ενισχύθηκε κατά 5,2% και η μέση επισκεψιμότητα παρουσίασε αύξηση κατά 6,7%. Η κάλυψη των επιφανειών εμπορικής μίσθωσης του Smart Park ανέρχεται στο 100%.
Μειωμένα ήταν τα αποτελέσματα της Pasal που μεταξύ άλλων διαχειρίζεται το εμπορικό κέντρο Athens Heart. Ο συνολικός τζίρος της εταιρείας το 2015 μειώθηκε κατά 13,5% σε σχέση με το 2014, γεγονός το οποίο η εταιρεία αποδίδει στην συνεχιζόμενη στασιμότητα της αγοράς ακινήτων και τις συνεχιζόμενες πιέσεις για αναδιαπραγματεύσεις των μισθωμάτων.
Τα έσοδα της Pasal διαμορφώθηκαν σε 3,44 εκατ. ευρώ εκ των οποίων τα 2,19 εκατ. προήλθαν από μισθώματα ακινήτων και τα 1,25 εκατ. ευρώ από παροχή υπηρεσιών (κοινόχρηστες υπηρεσίες και έσοδα στάθμευσης του Athens Heart και αμοιβές διαχείρισης ακινήτων). Η εταιρεία για το 2016 στοχεύει στην ενίσχυση των επιδόσεων του εμπορικού της κέντρου μέσω της βελτίωσης των παρεχομένων προϊόντων και υπηρεσιών.
Εμπορικά δύο ταχυτήτων
Η αγορά των εμπορικών κέντρων δεν είναι ενιαία. Από την μία υπάρχουν τα μεγάλα malls που διατηρούν τις δυνάμεις τους, είναι σχεδόν πλήρως εκμισθωμένα και εμφανίζουν αύξηση του τζίρου. Από την άλλη τα εμπορικά κέντρα «πρώτης γενιάς» που είναι κατά κανόνα πιο μικρά και βρίσκονται στις εμπορικές πιάτσες διαφόρων περιοχών (Γλυφάδα, Μαρούσι, Χαλάνδρι) έχουν πολλά άδεια καταστήματα, ενώ κάποια από αυτά παρουσιάζουν εικόνα εγκατάλειψης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε σε πρόσφατη ημερίδα του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητικής η γενική διευθύντρια της Αθηναϊκής Οικονομικής-JLL, κυρία Δίκα Αγαπητίδου, στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή λειτουργούν 40 εμπορικά κέντρα συνολικής επιφάνειας 859.877 τμ, εκ των οποίων τα 7 είναι εμπορικά πάρκα και το 1 είναι εκπτωτικό χωριό. Σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της εταιρείας συμβούλων, τα ενοίκια στα εμπορικά κέντρα ξεκινούν από τα 18-19 ευρώ ανά τετραγωνικό τον μήνα και μπορεί να ξεπερνούν και τα 55 ευρώ το τετραγωνικό, ανάλογα με το είδος και το μέγεθος του εμπορικού, την ποιότητα των χώρων του, την ηλικία του αλλά και τη… λίστα αναμονής που μπορεί να διαθέτει.
Κατά τη διάρκεια του 2015 προστέθηκαν μόλις δύο νέα εμπορικά κέντρα στο συνολικό απόθεμα της χώρας: Το Mare West στη Κόρινθο επιφάνειας 16.000 τμ και με πληρότητα 50% και το One Salonica στη Θεσσαλονίκη (πρώην City Gate) με επιφάνεια 19.049 τμ. Από την άλλη, πέρσι έκλεισε το ψυχαγωγικό κέντρο Kosmopolis στη Κηφισίας, το οποίο πρόκειται να αλλάξει χρήση και να λειτουργήσει ως κατάστημα της αλυσίδας Leroy Merlin.
