Ροή
Οι τράπεζες σε Ελλάδα και Ευρωζώνη φαίνεται να είναι ο «αδύνατος κρίκος» και ταυτόχρονα τα «πρώτα θύματα» της κρίσης που έχει πυροδοτήσει στις αγορές το Brexit.
Οι μετοχές των τραπεζών, όχι μόνο στη Μεγάλη Βρετανία, όπου βρίσκεται το επίκεντρο των νέων τεκτονικών αλλαγών αλλά στις περισσότερες αγορές, έχουν υποστεί δραματική μείωση. Πιο χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Barclays η οποία έπεσε τη Δευτέρα κατά περίπου 19%, ενώ από την αρχή του έτους η μετοχή καταγράφει απώλειες της τάξεως του 52,5%.
Η βρετανική τράπεζα δεν είναι η μόνη που βλέπει τη μετοχή της να κατακρημνίζεται μέσα σε ένα χρόνο. Η μετοχή της Goldman Sachs μέσα σε έξι μήνες έχει υποχωρήσει κατά 34%, της Citigroup κατά 40% και της Bank of America κατά 31%.
Για τις εγχώριες τράπεζες η σύγκριση είναι καταλυτική, μια που αυτές υπέστησαν τη δοκιμασία των stress tests και της ακολουθούμενης ανακεφαλαιοποίησης. Κατά συνέπεια η πορεία των μετοχών τους από την αρχή του έτους δεν είναι ενδεικτική. Όμως παρά την κεφαλαιακή τους ενίσχυση δεν κατόρθωσαν να μείνουν στο απυρόβλητο. Έτσι τις τελευταίες πέντε ημέρες η μετοχή της Εθνικής μετράει απώλειες της τάξεως του 21,5%, της Πειραιώς 19,32%, της Αlpha Bank 23,74%, ενώ τις μεγαλύτερες πιέσεις φαίνεται να δέχθηκε η Eurobank με αποτέλεσμα η μετοχή της να υποχωρήσει στο ίδιο διάστημα κατά 34%!
Την απάντηση για το «τις πταίει» την έδωσε τη Δευτέρα ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Wolfgang Schaeuble, υποστηρίζοντας ότι «πριν μοιράσουμε τους τραπεζικούς κινδύνους με την προώθηση της ενιαίας ευρωπαϊκής αρχής ασφάλισης των καταθέσεων, καλό θα ήταν να τους έχουμε περιορίσει».
Η τραπεζική ενοποίηση η οποία φαίνεται να προχωρά ταχύτερα σε σύγκριση με τη δημοσιονομική ή ακόμη περισσότερο την πολιτική ενοποίηση της Ευρωζώνης, δεν θα είναι αναίμακτη. Οι τράπεζες κουβαλάνε ακόμη πολλούς σκελετούς στο ντουλάπι τους, τους οποίους απ’ ότι φαίνεται η Γερμανία πιέζει να αποκαλυφθούν πριν προχωρήσουν τα επόμενα βήματα προς το νέο πλαίσιο πανευρωπαϊκής ασφάλισης των καταθέσεων.
Αν λοιπόν η απάντηση στο Brexit είναι να προχωρήσει πιο αποφασιστικά η ενοποίηση της ΕΕ, οι Γερμανοί ακόμη και στην περίπτωση των τραπεζών δηλώνουν ότι δεν είναι διατεθειμένοι να σηκώσουν μεγαλύτερο βάρος. Ο τραπεζικός κλάδος αποτελεί μικρογραφία του ίδιου μοντέλου που εφαρμόστηκε στη διάσωση των κρατών και κυρίως της Ελλάδος, το οποίο παρά τα αμφιλεγόμενα αποτελέσματα του, συνεχίζει να αποτελεί πρότυπο στην κυρίαρχη γερμανική πολιτική πρακτική.
Σε πρακτικό επίπεδο η μείωση των κινδύνων που υπαινίχθη ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, προϋποθέτει γενναίο ξεκαθάρισμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων όχι μόνο στην Ελλάδα που προδήλως το πρόβλημα είναι οξύ, αλλά σε ολόκληρη την περιφέρεια της Ευρωζώνης. Μία τέτοια επιλογή όμως απαιτεί κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών η οποία όπως έχει δείξει η εμπειρία των τελευταίων ετών δεν είναι χωρίς κόστος για τους παλαιούς μετόχους. Ταυτόχρονα το καθεστώς των μηδενικών ή αρνητικών επιτοκίων, το οποίο μετά το Brexit δείχνει να παίρνει «παράταση» δεν ευνοεί τα κέρδη των τραπεζών. Οι τράπεζες στην Ευρωζώνη δεν μπορούν να προσαρμοστούν στο περιβάλλον των αρνητικών επιτοκίων, όπως έκαναν για παράδειγμα μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα οι αμερικανικές, με αποτέλεσμα οι προοπτικές κερδοφορίας να επιδεινώνονται σταθερά.
