Νέα «σημάδια» επανεκκίνησης αποκτά το εγχώριο πρόγραμμα υδρογονανθράκων και η αναζήτηση πιθανών κοιτασμάτων φυσικού αερίου, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, Ελληνικά Πετρέλαια και Energean δρομολογούν την πραγματοποίηση της πρώτης φάσης των σεισμικών ερευνών στο θαλάσσιο μπλοκ 2 στο Ιόνιο Πέλαγος, 30 χιλιόμετρα δυτικά της Κέρκυρας.
Η πρόσκτηση των δισδιάστατων δεδομένων θα πραγματοποιηθεί στο επόμενο χρονικό «παράθυρο», το οποίο «ανοίγει» τον Νοέμβριο του 2022, καθώς οι σεισμικές μελέτες διεξάγονται πάντοτε στο διάστημα Νοεμβρίου έως Απριλίου, ώστε να μην συμπίπτουν με την περίοδο αναπαραγωγής των θηλαστικών, αλλά και με την τουριστική περίοδο. Έτσι, το μπλοκ 2 θα γίνει το τρίτο θαλάσσιο «οικόπεδο» στο οποίο ξεκινούν έρευνες, παίρνοντας τη σκυτάλη από το «μπλοκ 10» (Κυπαρισσιακός Κόλπος) και το μπλοκ «Ιόνιο», στα οποία οι σεισμικές καταγραφές ολοκληρώθηκαν πριν από μερικές εβδομάδες από την εταιρεία Shearwater, για λογαριασμό των ΕΛΠΕ.
Στην παραχωρησιούχο κοινοπραξία, τα ΕΛΠΕ συμμετέχουν με με 25% και η Energean με 75%, μετά την εξαγορά της Edison E&P και την απόκτηση του μεριδίου 50% που κατείχε η Total στο μπλοκ. Η διορία για την ολοκλήρωση πρόσκτησης των σεισμικών ερευνών είναι ο Μάρτιος του 2023, έπειτα από το αίτημα 24μηνης παράτασης που είχε υποβάλει η Energean στην ΕΔΕΥ και το οποίο έγινε δεκτό από την Ελληνική Διαχειριστική Αρχή Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ). Η αρχική προθεσμία εξέπνεε τον Μάρτιο του 2021.
Οι παραπάνω κινήσεις εντάσσονται στο πλαίσιο της αναθέρμανσης του εγχώριου κλάδου upstream, σε μία περίοδο όπου με την ενεργειακή κρίση και τον πόλεμο στην Ουκρανία, αναγορεύεται σε βασική προτεραιότητα και για τη χώρα μας (όπως και για την υπόλοιπη Ευρώπη) η ενίσχυση της ενεργειακής αυτονομίας. Επομένως, ο τυχόν εντοπισμός αξιοποιήσιμων εγχώριων κοιτασμάτων φυσικού αερίου θα συνέβαλε δραστικά προς αυτή την κατεύθυνση, με δεδομένο ότι το αέριο προορίζεται να αποτελέσει το «καύσιμο-γέφυρα» για την ενεργειακή μετάβαση.
Σύντομα οι ανακοινώσεις του πρωθυπουργού
Το «στίγμα» της αναβαθμισμένης πλέον σημασίας των ερευνών σε υποψήφια εγχώρια κοιτάσματα εκφράστηκε με τον πλέον επίσημο τρόπο την προηγούμενη εβδομάδα, με τη σχετική αναφορά που έκανε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στο διάγγελμά του για το νέο πακέτο «στήριξης» νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Εντάσσοντας το upstream στις κινήσεις για ενίσχυση της ενεργειακής αυτάρκειας, αναφέρθηκε στην «αξιοποίηση των εθνικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου με οικονομικό ενδιαφέρον». Μάλιστα, σημείωσε πως στον συγκεκριμένο τομέα θα υπάρξουν σύντομα ανακοινώσεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ανακοινώσεις θα γίνουν το αμέσως προσεχές διάστημα από τον πρωθυπουργό, με τις οποίες με βάση όλες τις ενδείξεις θα προαναγγέλλεται η βελτίωση του θεσμικού πλαισίου, ώστε να διευκολυνθούν οι αδειοδοτικές διαδικασίες όλων των ερευνητικών βημάτων – δηλαδή από την πρώτη φάση των σεισμικών μελετών, έως και την ολοκλήρωση των ερευνητικών γεωτρήσεων. Σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου, με στοχευμένες παρεμβάσεις στο υφιστάμενο πλαίσιο, το σχετικό χρονικό διάστημα μπορεί να «συρρικνωθεί» στα 3-4 χρόνια. Κάτι που σημαίνει ότι μέσα σε μία 4ετία από τα πρώτα σεισμικά δεδομένα, θα μπορεί ένα υποψήφιο κοίτασμα να μπει σε φάση παραγωγής, αν σε αυτό εντοπιστούν αξιοποιήσιμα κοιτάσματα αερίου.
«Σήμα» για τα θαλάσσια μπλοκ στην Κρήτη
Με τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού, παράλληλα, θα δοθεί ένα ισχυρό «σήμα» για την επίσπευση των μελετών και στα δύο θαλάσσια «οικόπεδα» στην Κρήτη («Δυτικά Κρήτης», «Νοτιοδυτικά Κρήτης»), τα οποία έχουν παραχωρηθεί στην κοινοπραξία των Total, Exxon Mobil και ΕΛΠΕ. Παρά τα πολύ μεγάλα βάθη στην περιοχή, που δημιουργούν σημαντικές τεχνικές προκλήσεις, τα συγκεκριμένα μπλοκ έχουν ιδιαίτερη σημασία για το εγχώριο πρόγραμμα, καθώς σε αυτά εντοπίζονται μερικοί από τους πλέον υποσχόμενους «στόχους» για εντοπισμό σημαντικών κοιτασμάτων αερίου.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι πρακτικά η κοινοπραξία θα πρέπει να ζητήσει παράταση για τη συλλογή σεισμικών δεδομένων από τα δύο «οικόπεδα», με δεδομένο ότι αυτή δεν διενεργήθηκε την τρέχουσα χειμερινή περίοδο. «Μπλόκο» πάντως στις έρευνες έχει βάλει η προσφυγή περιβαλλοντικών οργανώσεων στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την αναίρεση της σχετικής περιβαλλοντικής αδειοδότησης, η εκδίκαση της οποίας έχει ορισθεί για τις αρχές του επόμενου Οκτωβρίου, έπειτα από διαδοχικές αναβολές.
Κινητικότητα και σε άλλες παραχωρήσεις
Την ίδια στιγμή, προοπτικές για την εξόρυξη φυσικού αερίου «βλέπει» η Energean και από την παραχώρηση στο Κατάκολο που διαχειρίζεται, για το οποίο μάλιστα η άδεια έρευνας υδρογονανθράκων έχει μετατραπεί σε άδεια εκμετάλλευσης. Στην παραχώρηση υπάρχει ένα επιβεβαιωμένο μικρό κοίτασμα αερίου, της τάξης του 1 bcm (δισ. κυβικών μέτρων), με την εξόρυξή του να είναι εμπορικά βιώσιμη για την κάλυψη μέρους της τοπικής κατανάλωσης. Επομένως, η εταιρεία θα επικαιροποιήσει το σχέδιο ανάπτυξης του μπλοκ, ώστε πλέον να εξορυχθεί αποκλειστικά το φυσικό αέριο, και όχι το υποκείμενο πετρέλαιο.
Με την ίδια λογική, η Energean θα αναπροσαρμόσει τον σχεδιασμό της για το χερσαίο μπλοκ «Ιωάννινα», με αντικείμενο πλέον τον εντοπισμό και παραγωγή αερίου, και όχι πετρελαίου. Για το συγκεκριμένο μπλοκ υπάρχουν ήδη πραγματοποιηθεί σεισμικές έρευνες, προσανατολισμένες ωστόσο σε πιθανά κοιτάσματα πετρελαίου, με συνέπεια να πρέπει να επικαιροποιηθούν.
Πάντως, από τα δεδομένα αυτά προκύπτουν θετικές ενδείξεις για υποψήφιους «στόχους» φυσικού αερίου. Επομένως, η εταιρεία αναμένεται το αμέσως προσεχές διάστημα να ζητήσει από την ΕΔΕΥ παράταση του ερευνητικού προγράμματος, το οποίο προβλέπει ότι εντός του Απριλίου θα πρέπει να προχωρήσει σε ερευνητική γεώτρηση.
Αέριο δυνητικής αξίας 250 δισ. ευρώ
Όσον αφορά το «οικόπεδο 2» και το μπλοκ «Ιόνιο» των ΕΛΠΕ, εκτιμάται ότι σε έξι περίπου μήνες θα ολοκληρωθεί από τη Shearwater η επεξεργασία των δισδιάστατων σεισμικών δεδομένων. Έτσι, θα ανοίξει ο δρόμος για τις τρισδιάστατες σεισμικές καταγραφές, στις περιοχές των παραχωρήσεων που είναι πιο πλέον υποσχόμενες.
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με την ΕΔΕΥ, από προηγούμενες μελέτες και εκτιμήσεις Ελλήνων και διεθνών αναλυτών έχει προκύψει ότι η δυνητική αξία των αποθεμάτων φυσικού αερίου της Ελλάδας θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα κύκλο εργασιών που υπερβαίνει τα 250 δισ. ευρώ, στηρίζοντας τη διαδικασία αντικατάστασης του άνθρακα από φυσικό αέριο στην ευρύτερη περιοχή και επιταχύνοντας τη μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο ενεργειακό σύστημα χαμηλών ρύπων.
