Πολλαπλά διασπασμένες είναι οι γερμανικές επιχειρήσεις σε σχέση με τις οικονομικές προβλέψεις τους υπό το βάρος της συνεχιζόμενης διεθνούς κρίσης, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου της γερμανικής Οικονομίας (IW Koeln).
Το πρώτο πεδίο διάσπασης αφορά στον κλάδο που δραστηριοποιούνται. Για παράδειγμα, αισιόδοξες είναι επιχειρήσεις που παράγουν κεφαλαιουχικά αγαθά, ενώ δεν ισχύει το ίδιο για εκείνες που παράγουν καταναλωτικά αγαθά.
Το δεύτερο πεδίο της διάσπασης των γερμανικών επιχειρήσεων ως προς τις προσδοκίες τους είναι γεωγραφικό, καθώς διαφορετικές είναι οι προσδοκίες ανά περιφέρεια της γερμανικής επικράτειας.
‘Οσον αφορά τη γενική εικόνα, αν και το ποσοστό των απαισιόδοξων έχει μειωθεί σημαντικά, από 39%, σε 26%, δεν μπορεί να συμπεράνει κανείς πως οι προσδοκίες πραγματικά ανακάμπτουν, σύμφωνα με το IW.
Σύμφωνα με την τρέχουσα επιχειρηματική έρευνα του IW, οι επιχειρήσεις στη Γερμανία αξιολογούν την επιχειρηματική τους κατάσταση την άνοιξη του 2023 ως καλύτερη από ό,τι στα τέλη του φθινοπώρου του 2022. Αυτό αντανακλά τις ευνοϊκότερες μακροοικονομικές συνθήκες, ιδίως τη βελτιωμένη κατάσταση του εφοδιασμού με υλικά. H έλλειψη ενέργειας δεν έχει εμφανιστεί και το σοκ του ενεργειακού κόστους υποχωρεί. Αυτό συμβαίνει ειδικότερα στον τομέα των υπηρεσιών και στον τομέα των κεφαλαιουχικών αγαθών. Στον τομέα των βασικών υλικών-ενέργειας και στον κλάδο των κατασκευών η πλειονότητα των επιχειρήσεων αξιολογεί την τρέχουσα κατάσταση ως χειρότερη από ό,τι πριν από ένα χρόνο.
Η ελαφρά βελτίωση της κατάστασης συνοδεύεται από μια αισθητά ισχυρότερη βελτίωση των επιχειρηματικών προσδοκιών για ολόκληρο το έτος 2023.
Το ποσοστό των επιχειρήσεων που αναμένουν ότι η παραγωγή θα είναι υψηλότερη από ό,τι το προηγούμενο έτος, ανέρχεται σε 36%, δηλαδή λίγο πάνω από το 25% που ήταν το Νοέμβριο του 2022. Αντίθετα, το μερίδιο των των απαισιόδοξων έχει μειωθεί σημαντικά από 39% σε 26%. Το ισοζύγιο των θετικών και αρνητικών αναφορών έχει βελτιωθεί έτσι σημαντικά από -14 ποσοστιαίες μονάδες σε +9 ποσοστιαίες μονάδες.
Από αυτό δεν μπορεί να συναχθεί μια ανοδική πορεία, τονίζεται από το IW. Οι τρέχουσες εκτιμήσεις των εταιρειών απέχουν πολύ από τα ισοζύγια προηγούμενων ανακάμψεων.
Η βελτίωση των οικονομικών προοπτικών είναι αισθητή σε ολόκληρη την οικονομία. Προς το παρόν δεν αναμένεται βιομηχανική ύφεση το 2023. Ωστόσο, ανάπτυξη μπορεί να παρατηρηθεί μόνο στη βιομηχανία κεφαλαιουχικών αγαθών. Αντίθετα, ύφεση επικρατεί στους βιομηχανικούς κατασκευαστές καταναλωτικών και βασικών αγαθών. Ο κατασκευαστικός κλάδος υποθέτει συνέχιση της ύφεσης, η οποία, ωστόσο, δεν θα πρέπει πλέον να είναι τόσο σοβαρή όσο ακόμη προβλεπόταν στα τέλη του 2022.
Ο τομέας των υπηρεσιών προσφέρει μια ευπρόσδεκτη αχτίδα ελπίδας για το 2023. Σε αντίθεση με το ύστερο φθινόπωρο του 2022, η περιφερειακή εικόνα είναι και πάλι σαφώς διαφοροποιημένη.
Συνοπτικά, οι ακόλουθες εκτιμήσεις για την κατάσταση και τις προοπτικές της γερμανικής οικονομίας μπορούν να εξαχθούν με βάση τα τρέχοντα αποτελέσματα της έρευνας IW για τις επιχειρήσεις της άνοιξης του 2023:
-Βελτιωμένη επιχειρηματική κατάσταση με μεγάλες κλαδικές διαφορές.
Κατά την περίοδο έρευνας Μάρτιος/Απρίλιος 2023 το 34% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα του IW εκτίμησαν την τρέχουσα επιχειρηματική τους κατάσταση ως καλύτερη από ό,τι πριν από ένα χρόνο. Αντίθετα, το 29% δήλωσε ότι η κατάστασή του ήταν χειρότερη από ό,τι την άνοιξη του 2022. Η αξιολόγηση της κατάστασης είναι πιο θετική από ό,τι στα τέλη του φθινοπώρου του 2022 και αντανακλά τις βελτιωμένες συνθήκες μακροοικονομικού πλαισίου.
Ειδικά στον τομέα των υπηρεσιών και στον τομέα της ποιότητας των επενδύσεων, οι εταιρείες με καλύτερη εκτίμηση της κατάστασης κυριαρχούν.
Στον τομέα των βασικών υλικών/ενέργειας και στον τομείς των βασικών υλικών/ενέργειας και των κατασκευών η πλειονότητα των εταιρειών αξιολογεί την τρέχουσα κατάσταση ως χειρότερη από ό,τι πριν από ένα χρόνο.
Βελτίωση των επιχειρηματικών προσδοκιών χωρίς ποιότητα ανάκαμψης
Η ελαφρά βελτίωση της κατάστασης συνοδεύεται από μια αισθητά πιο ορατή βελτίωση των επιχειρηματικών προσδοκιών για το 2023.
Το ποσοστό των επιχειρήσεων που αναμένουν υψηλότερη παραγωγή σε σχέση με το προηγούμενο έτος ανέρχεται σε 36%.
Στην έρευνα του Νοεμβρίου του 2022, μόνο το 1/4 των επιχειρήσεων πίστευε ότι αύξηση της παραγωγής είναι δυνατή το 2023.
Αντίθετα, το ποσοστό των απαισιόδοξων έχει μειωθεί σημαντικά από 39% σε 26%. Το ισοζύγιο θετικών και αρνητικών αναφορών έχει επομένως από -14 ποσοστιαίες μονάδες σε +9 ποσοστιαίες μονάδες. Μια ανάκαμψη δεν μπορεί να είναι να συναχθεί από αυτό. Οι σημερινές εκτιμήσεις για τις εταιρείες απέχουν πολύ από τα υπόλοιπα των προηγούμενων ανακάμψεων.
Καλύτερες προοπτικές με σαφείς διαφορές μεταξύ των τομέων
Η βελτίωση των οικονομικών προοπτικών στη Γερμανία μπορεί να διαπιστωθεί στο σύνολο της οικονομίας. Μια βιομηχανική ύφεση το 2023 είναι δεν αναμένεται επί του παρόντος. Ωστόσο, θετική διάθεση διακρίνεται μόνο στον κλάδο των κεφαλαιουχικών αγαθών.
Αντίθετα, η διάθεση μεταξύ των βιομηχανικών κατασκευαστών καταναλωτικών αγαθών και βασικών αγαθών είναι υφεσιακή.
Ο κατασκευαστικός κλάδος υποθέτει ότι η ύφεση θα συνεχιστεί, η οποία, ωστόσο δεν είναι πλέον τόσο σοβαρή όσο είχε προβλεφθεί στα τέλη του 2022. Ο τομέας των υπηρεσιών προσφέρει μια ευπρόσδεκτη αχτίδα ελπίδας για το 2023. Στη φθινοπωρινή έρευνα του 2022, τρεις στους στις δέκα από τις εταιρείες παροχής υπηρεσιών που συμμετείχαν στην έρευνα ανέμεναν καλύτερες επιχειρήσεις φέτος, το ποσοστό αυτό είναι τώρα τέσσερις στις δέκα. Το ποσοστό των απαισιόδοξων έχει μειωθεί από 32 σε 19 τοις εκατό. Οι πάροχοι υπηρεσιών παρουσιάζουν και πάλι ένα σαφώς θετικό ισοζύγιο στις επιχειρηματικές τους προσδοκίες από των +22 ποσοστιαίων μονάδων, σε σύγκριση με τις -3 ποσοστιαίες μονάδες το φθινόπωρο.
Καλύτερες προοπτικές για την απασχόληση και τις επενδύσεις
Η πλειονότητα των επιχειρήσεων στη Γερμανία έχει επίσης θετικές προσδοκίες για την απασχόληση το 2023. Αυτό σηματοδοτεί ότι η αγορά εργασίας στη χώρα αυτή εξακολουθεί να υποστηρίζεται από υψηλό βαθμό σταθερότητας.
Το 35% των εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνα του IW αναμένουν υψηλότερο αριθμό εργαζομένων φέτος σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Αντίθετα, το 24 τοις εκατό αναμένει μείωση του προσωπικού. Όπως και με την κατάσταση της απασχόλησης, το ισοζύγιο των θετικών και αρνητικών προσδοκιών για την απασχόληση είναι επομένως σαφώς θετικό. Όσον αφορά τις επενδυτικές προσδοκίες, η εμπιστοσύνη για το τρέχον έτος είναι ακόμη κάπως ισχυρότερη από ό,τι στην περίπτωση της παραγωγής.
Ωστόσο, αυτό πρέπει να εξεταστεί σε σχέση με το γεγονός ότι η επενδυτική δραστηριότητα των επιχειρήσεων στη Γερμανία έχει επηρεαστεί από τις δύο κρίσεις (πανδημία
τις δύο κρίσεις (πανδημία και πόλεμος) τα τελευταία τρία χρόνια. Για το 2023, το 37% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα αναμένουν σήμερα υψηλότερες επενδυτικές δαπάνες σε σχέση με το προηγούμενο έτος και το 24% βλέπουν χαμηλότερες επενδύσεις με σκοπό τις δικές τους δραστηριότητες.
Μεγάλες περιφερειακές διαφορές
Στο πλαίσιο της IW Spring Survey 2023, σε αντίθεση με την τέλη του φθινοπώρου του 2022, η περιφερειακή εικόνα διαφοροποιείται και πάλι σαφώς.
Με τη Βαυαρία και τη Βάδη-Βυρτεμβέργη, μόνο δύο από τις επτά περιφέρειες βρίσκονται κοντά στον εθνικό μέσο όρο όσον αφορά το ισοζύγιο θετικών και αρνητικών προσδοκιών για την παραγωγή.
Η βόρεια περιφέρεια (Κάτω Σαξονία, Σλέσβιχ-Χολστάιν, Αμβούργο και Βρέμη) αποκλίνει ελαφρώς προς τα πάνω.
Οι επιχειρήσεις στις δύο περιφέρειες Βορειοανατολικά (Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία, Βρανδεμβούργο, Σαξονία-Άνχαλτ και Βερολίνο) και Νοτιοδυτικά (Έσση, Ρηνανία-Παλατινάτο και Σάαρλαντ) σηματοδοτούν σαφώς υψηλότερες του μέσου όρου οικονομικές προσδοκίες.
Αντίθετα, οι οικονομικές προοπτικές για το 2023 στη Νοτιοανατολική περιφέρεια (Σαξονία και Θουριγγία) και στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία είναι σημαντικά χαμηλότερες από το μέσο όρο της Γερμανίας συνολικά.
Οι θετικές και οι αρνητικές εκτιμήσεις των επιχειρήσεων σε αυτές τις δύο οικονομικές περιφέρειες εξισορροπούνται λίγο πολύ.
