Σε ισχυρή θέση να συμβάλουν και να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που θα αναδυθούν από την «κρίση των δασμών» για την Ελλάδα, βρίσκονται οι ελληνικές τράπεζες.
Ογδόντα χρόνια μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, στην παρούσα φάση μετακινούνται οι τεκτονικές πλάκες του παγκόσμιου οικονομικού και εμπορικού συστήματος. Δύο τεράστιες δυνάμεις ανατρέπουν τα δεδομένα και θα επιδράσουν ριζικά στην οικονομία, στα κράτη και στην πολιτική. Από τη μια μεριά, η μεγαλύτερη τεχνολογική επανάσταση που έχουμε βιώσει — η τεχνητή νοημοσύνη — οδηγεί στη Γνωστική Βιομηχανική Επανάσταση, που θα έχει τεράστιες επιπτώσεις. Από την άλλη πλευρά, οι γιγάντιες γεωπολιτικές και γεωοικονομικές ανακατατάξεις που έχουν ως πυρήνα την ένταση μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων, ΗΠΑ και Κίνας. Στη συγκυρία αυτή η Ελλάδα δεν βρίσκεται απομονωμένη, αλλά αποτελεί το παράδειγμα για την μετάβαση από την κρίση στην ανθεκτικότητα.
Οι νέες ραγδαίες ανακατατάξεις μάς υποχρεώνουν να σφυρηλατήσουμε μια νέα βιομηχανική πολιτική που θα στοχεύει στις δυναμικές συνέργειες των παρακάτω τομέων:
α) καινοτομία,
β) άμυνα όπου με τις επενδύσεις των 25 δισ. στο διάστημα των επόμενων ετών, που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός, θα ενισχυθεί η αμυντική τεχνολογική παραγωγή της χώρας,
γ) ενέργεια, με την Ελλάδα να εξελίσσεται σε ενεργειακό κόμβο για τη ΝΑ Μεσόγειο,
δ) ένα εύρωστο χρηματοπιστωτικό σύστημα, ικανό να στηρίξει τη νέα οικονομία.
Το παραπάνω πλαίσιο δράσης, αναδεικνύοντας τον ρόλο του χρηματοδότη που έχουν να διαδραματίσουν οι ελληνικές τράπεζες, έδωσε ο πρόεδρος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, Γιώργος Ζαββός, μιλώντας στο Οικονομικό Forum των Δελφών. Ο Γ. Ζαββός, από τη θέση του υφυπουργού αρμόδιου για τον χρηματοπιστωτικό τομέα το 2019, έθεσε σε εφαρμογή τον πρωταρχικό στόχο που είχε η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη ερχόμενη στην εξουσία: την εξυγίανση των τραπεζών προκειμένου να συμβάλουν στην ανάκαμψη της οικονομίας. Υλοποιώντας το σχέδιο «Ηρακλής» χωρίς χρονοτριβές και χωρίς κόστος για τους Έλληνες φορολογούμενους, η κυβέρνηση μπόρεσε να εξυγιάνει τις τράπεζες, ακόμη και τις μικρότερες πρόσφατα με την δεύτερη παράταση του προγράμματος. Έτσι σήμερα, οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται με αυξημένη κερδοφορία, ενισχυμένους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας, δείκτες ρευστότητας σε υψηλά επίπεδα και πρωτίστως, βελτιωμένη ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου που τις καθιστούν ικανές να πρωταγωνιστήσουν στην ανάπτυξη και στον αναβαθμισμένο ρόλο που μπορεί να έχει η Ελλάδα υπό τις νέες γεωπολιτικές συνθήκες που διαμορφώνονται.
Σημειώνεται ότι με βάση στοιχεία που παραθέτει στην Έκθεσή του ο Διοικητής της ΤτΕ, και τα οποία συμπεριλαμβάνουν και τις μικρότερες τράπεζες, προκύπτουν εντυπωσιακές επιδόσεις για τις ελληνικές τράπεζες. Ενδεικτικά, δείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων που βελτιώθηκε στο 12,2% το 2024 από 12% το 2023, έναντι 9,5% από 9,3% αντίστοιχα για τις τράπεζες της ευρωζώνης. Δείκτης αποδοτικότητας ενεργητικού στο 1,3% από 1,2% το 2023, έναντι 0,7% από 0,6% για τις τράπεζες της ευρωζώνης. Δείκτης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων που βελτιώθηκε το 2024 στο 3,8% από 6,7% ένα χρόνο πριν (στην ευρωζώνη σταθερός ο δείκτης στο 2,3%), με επιπλέον θετική επίδοση την μείωση του ποσοστού των δανείων που είναι επικίνδυνα να κοκκινίσουν ξανά. Το ποσοστό αυτό (δάνεια Stage 2) μειώθηκε στο 7,3% το 2024 από 9,3% το 2023, όταν στην ευρωζώνη αυξήθηκε το 9,9% από 9,7%.
Σε επίπεδο κεφαλαιακής επάρκειας, ο δείκτης CET1 βασικών εποπτικών κεφαλαίων των ελληνικών τραπεζών ενισχύθηκε στο 15,9% το 2024 από 15,5% το 2023 και βρίσκεται στα ίδια επίπεδα (15,9%) με τις τράπεζες της ευρωζώνης. Ο συνολικός δείκτης κεφαλαίου βελτιώθηκε στο 19,6% από 18,8% (ΕΕ: 20% από 19,9%).
Όσο για τη ρευστότητα, οι ελληνικές τράπεζες ανέβασαν τον δείκτη κάλυψης ρευστότητας στο 218,3% (220,7% το 2023), πολύ υψηλότερα των εποπτικών απαιτήσεων και των τραπεζών της ευρωζώνης (158% από 164,3%) και τον δείκτη καθαρής σταθερής χρηματοδότησης στο 138,5% από 135,2% (ΕΕ: 126,9% από 126,7%).
