Ροή
Με δύναμη πυρός 3 δισ. ευρώ θα λειτουργήσει ο «Ηρακλής» στην τρίτη περίοδό του που λήγει στο τέλος του τρέχοντος έτους, προκειμένου να ολοκληρώσει την εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος από τα κόκκινα δάνεια.
Συνολικά, με τις ανακτήσεις που είχαν γίνει από το τέλος του 2021, το ύψος των εγγυημένων δανείων του «Ηρακλή» (Ι και ΙΙ) είχε υποχωρήσει στο τέλος του 2023 κατά 1,77 δισ. ευρώ, από τα 18,56 δισ. στα 16,783 δις. ευρώ. Τη διετία 2022 - 2023, το Ελληνικό Δημόσιο έχει εισπράξει από το σχέδιο «Ηρακλής» συνολικά 250 εκατ. ευρώ ως προμήθειες από τις εγγυήσεις σε τιτλοποιημένα δάνεια.
Όπως είπε χθες ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, κατατέθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η αίτηση για επέκταση του προγράμματος «Ηρακλής» κατά 1 επιπλέον δισ. ευρώ και αναμένεται η θετική απάντηση της ΕΕ. «Με την υλοποίηση του προγράμματος τα κόκκινα δάνεια των συστημικών τραπεζών θα κατέβουν στον μέσο όρο της ΕΕ. Είναι ένα ακόμη θετικό βήμα για το τραπεζικό σύστημα, θέλουμε ένα τραπεζικό σύστημα ανταγωνιστικό, με ανταγωνισμό και πρωτίστως υγιές», τόνισε ο κ. Χατζηδάκης.
Σημειώνεται ότι μετά τις εθνικές εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019, η κυβέρνηση είχε παραλάβει μια κατάσταση στην οποία σχεδόν το 1 στα 2 δάνεια ήταν μη εξυπηρετούμενο. Σύμφωνα με την Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας 2019 της Τράπεζας της Ελλάδος, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ) ανέρχονταν στο τέλος Ιουνίου 2019 σε 75,4 δισ. ευρώ, δηλαδή σε ποσοστό 43,6% ως προς το σύνολο των δανείων. Σήμερα (στοιχεία τέλους α' εξαμήνου 2024), οι τέσσερις ελληνικές τράπεζες έχουν μειώσει το απόθεμα των κόκκινων δανείων τους στα 5,5 δισ. ευρώ και είναι πολύ κοντά στο να ρίξουν το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (ΜΕΑ) κάτω του 3%, έναντι μέσου ευρωπαϊκού όρου λίγο κάτω του 2%. Η Eurobank είναι αυτή που προπορεύεται με τον χαμηλότερο δείκτη ΜΕΑ στο τέλος του α' εξαμήνου, στο 3,1%. Ακολουθούν Εθνική και Τράπεζα Πειραιώς με δείκτη ΜΕΑ στο 3,3%, ενώ ο δείκτης ΜΕΑ της Alpha Bank ανέρχεται σε 4,7%.
Ο «Ηρακλής ΙΙΙ» θα αναλάβει τα υπόλοιπα των τιτλοποιήσεων των συστημικών τραπεζών (τιτλοποιήσεις Sunrise 3 της Τρ. Πειραιώς, Frontier 2 της Εθνικής Τράπεζας, Solar κοινό χαρτοφυλάκιο συστημικών τραπεζών) και κυρίως, τα κόκκινα δάνεια των μη συστημικών, Attica Bank και Παγκρήτια. Πρόκειται για μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα συνολικού ύψους 3,68 δισ. ευρώ, με την Attica Bank να μεταβιβάζει στο Σχήμα Προστασίας Ενεργητικού τιτλοποιημένο χαρτοφυλάκιο, συνολικής λογιστικής αξίας 2,3 δισ. ευρώ. Οι κρατικές εγγυήσεις για τις ομολογίες υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας του τιτλοποιημένου χαρτοφυλακίου ανέρχονται σε 750 εκατ. ευρώ. Από την πλευρά της, η Παγκρήτια Τράπεζα υπέβαλε αίτημα για το χαρτοφυλάκιο «Rhodium», μικτής λογιστικής αξίας 1,38 δισ. ευρώ. Στόχος είναι ο δείκτης NPE της ενιαίας πλέον Τράπεζας να υποχωρήσει κάτω του 3% από 56% στο τέλος του 2023.
Σημειώνεται ότι η εξυγίανση των ισολογισμών των ελληνικών τραπεζών από τα κόκκινα δάνεια μέσω του «Ηρακλή» ήταν καταλυτική για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας από την χώρα και για την ακρίβεια, χωρίς την εξυγίανση των τραπεζών η επενδυτική βαθμίδα δεν θα είχε έρθει ποτέ. Το παραπάνω έχουν επισημάνει όλοι οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης, με την DBRS να λέει την προηγούμενη εβδομάδα ότι οι ελληνικές τράπεζες έδωσαν την αναβάθμιση στις θετικές προοπτικές για τη χώρα.
Την περασμένη Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου, όταν η Ελλάδα ανέκτησε την επενδυτική βαθμίδα και από τον τελευταίο οίκο αξιολόγησης, την Moody΄s, έκλεισαν πέντε χρόνια (Παρασκευή -και τότε- 13 Σεπτεμβρίου 2019), από την αποστολή του αιτήματος του Υπουργείου Οικονομικών στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την έγκριση του «Ηρακλή». Ο τότε αρμόδιος υφυπουργός Οικονομικών, Γιώργος Ζαββός, είχε αναλάβει να υλοποιήσει την προτεραιότητα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για την εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος. Μετά τις σκληρές διαπραγματεύσεις με την DG Comp για το πώς θα γινόταν αυτό αφού η Ελλάδα είχε τόνους κόκκινων δανείων και βαθμίδα junk, ο Γ. Ζαββός υπέγραψε στις 18:30 την πρόταση του «Ηρακλή» (ακόμη δεν είχε βαφτιστεί έτσι) για να την στείλει στην DGComp μέσω του ειδικού encryption. Η αγωνία για το πώς θα αξιολογούσε την πρόταση η αυστηρή Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού, βρισκόταν στο κατακόρυφο. Και όπως λέει το παρασκήνιο εκείνων των στιγμών, η διορία του χρόνου για την αποστολή έτρεχε, το μηχάνημα είχε κολλήσει και το έγγραφο δεν έφευγε. Κάποιοι ζήτησαν επειγόντως τον χειριστή και κάποιοι άλλοι που πίστευαν στο κακό μάτι, ζήτησαν να βρεθεί παπάς για ξεμάτιασμα και ευχέλαιο! Τελικά, η πρόταση έφυγε (με την αρωγή της τεχνολογίας) και στις 10 Οκτωβρίου η επίτροπος Βεστάγγερ έδωσε το πράσινο φως για να προχωρήσει ο «Ηρακλής».
