Το πρότυπο διανομής των δανείων των 13 δισ. ευρώ με τη διαδικασία του «first in first out», δηλαδή της επιλογής των υποψήφιων επενδυτικών σχεδίων με σειρά προτεραιότητας υποβολής αιτήματος προτείνεται, σύμφωνα με πληροφορίες, να ακολουθηθεί και από τον άλλο βραχίονα του Σχεδίου Ανάκαμψης. Ο λόγος για τις επιδοτήσεις 1,5 δισ. ευρώ που θα διατεθούν μέσα από διάφορες δράσεις του σχεδίου για τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, επειδή το βασικό μέλημα του Σχεδίου Ανάκαμψης των 30,5 δισ. ευρώ είναι τα έργα να τρέξουν με ταχύτητα, επιλέγεται η διαδικασία προτεραιότητας και στο σκέλος των επιδοτήσεων. Βεβαίως δεν θα είναι κριτήριο μόνο ο χρόνος υποβολής της αίτησης αλλά και μία σειρά από ποιοτικά κριτήρια.
Επίσης, σύμφωνα με πληροφορίες, προτείνεται το κάθε πρόγραμμα να παραμείνει ανοικτό μέχρι εξαντλήσεως του σχετικού ποσού. Σε μία πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων με όσο το δυνατό πιο μεγάλη διαφάνεια και ταχύτητα. Που είναι και το βασικό ζητούμενο λόγω των ασφυκτικών χρονοδιαγραμμάτων του Σχεδίου.
Σε 20 ημέρες οι αποφάσεις – στόχος να τρέξουν κάποιες από τις επιδοτήσεις το καλοκαίρι
Σύμφωνα με πληροφορίες, το ποιες από τις παρεμβάσεις του 1,5 δισ. ευρώ επιδοτήσεων θα έρθουν πρώτες, αναμένεται να επιλέγει μέσα στις επόμενες 20 μέρες μετά από σειρά συσκέψεων που γίνεται μεταξύ της επιτελικής ομάδας του Σχεδίου Ανάκαμψης με τα αρμόδια υπουργεία.
Η απόφαση για τον χρόνο έχει σχέση με το ποιες προκηρύξεις μπορούν ωριμάσουν πιο γρήγορα και να υλοποιηθούν χωρίς προβλήματα. Στόχος είναι το χρονοδιάγραμμα να τρέξει πιο γρήγορα από ότι είχε δεσμευτεί η κυβέρνηση στους θεσμούς.
Δηλαδή ενώ ο αρχικός σχεδιασμός ήταν οι πρώτες επιδοτήσεις προς μικρομεσαίους μέσα από το Σχέδιο Ανάκαμψης των 30,5 δισ. ευρώ να έρθουν το φθινόπωρο, κάποια έργα μπορεί τελικά να προκηρυχθούν μέσα από το καλοκαίρι. Και η χρηματοδότηση να γίνει αρχικά με τα κονδύλια του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
Αναφορικά με τα κριτήρια, θα πρέπει να προτιμώνται ώριμα σχέδια αλλά και σχήματα που έχουν τα ίδια κεφάλαια ούτως ώστε να ενταχθούν στο μετρό. Όποιες εταιρείες δεν είναι έτοιμες ή δεν πληρούν τις προϋποθέσεις ή δεν προλάβουν να μπουν στην πλατφόρμα εγκαίρως, η λογική είναι ότι αντίστοιχα προγράμματα θα τρέξουν για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις στο νέο ΕΣΠΑ. Οπότε θα υπάρχει μία επόμενη ευκαιρία την περίοδο 2021-2027.
Επισημαίνουν αρμόδιες πηγές πως οι επιδοτήσεις του Σχεδίου των 30,5 δισ. ευρώ είναι επιβεβλημένο να τρέξουν πάρα πολύ γρήγορα. Αναμένεται το 42% των κονδυλίων έως το τέλος του 2022 και προς το παρόν η δαπάνη υπολογίζεται φέτος 1,6 δισ. ευρώ και επιπλέον 5 δισ. ευρώ το 202. Tο πιο μεγάλο στοίχημα στις επιδοτήσεις είναι μην υπάρχει καθυστέρηση. Γιατί τότε αυξάνονται σημαντικά οι κίνδυνοι. Επίσης τα ίδια κεφάλαια από τον επιχειρηματία δημιουργούν μία δέσμευση ότι το έργο θα προχωρήσει (σ.σ. στο ΕΣΠΑ αν κάποιο έργο δεν τρέξει τελικά, απεντάσσεται και τα κονδύλια δεν χάνονται αλλά μεταφέρονται σε άλλων δικαιούχο ή δράση).
Αυτό που επιχειρείται επίσης είναι να αποφευχθεί πάση θυσία μία μακρόσυρτη διαδικασία προκήρυξης, ενστάσεων, προσωρινών καταλόγων δικαιούχων κλπ. Δηλαδή να μην ισχύσουν οι «χρόνοι» κάποιων δράσεων του αναπτυξιακού νόμου. Κάτι τέτοιο, όπως επισημαίνουν αρμόδια στελέχη «θα ήταν καταστροφικό».
Σημειώνεται πως οι διαβουλεύσεις με την Επιτροπή συνεχίζονται και ο συντονισμός γίνεται από τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη, τον Υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ αρμόδιο για το Συντονισμό του Κυβερνητικού Έργου Άκη Σκέρτσο, τον Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Δημήτρη Σκάλκο, τον προϊστάμενο του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού Αλέξη Πατέλη, τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων Μιχάλη Αργυρού και τον Διοικητή της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης, Νίκο Μαντζούφα.
Οι επιδοτήσεις του Σχεδίου Ανάκαμψης
Ενδεικτικά, κάποιες από τις δράσεις επιδοτήσεων μικρομεσαίων του Σχεδίου συνολικής αξίας 1,5 δισ. ευρώ, ή παρεμβάσεων που έχουν άλλη πιο ευρύτερη σχέση με τη στήριξη του ιδιωτικού τομέα είναι οι εξής:
* ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΕΠΙΧΕΙΡΩΝΤΑΣ. Ενίσχυση των ενεργειών βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας της λειτουργίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με στόχο εξοικονόμηση κατ' ελάχιστον 30%. Περιλαμβάνονται ενεργειακές αναβαθμίσεις κτιρίων, ενεργειακή αναβάθμιση παραγωγικών διαδικασιών, συστήματα ανάκτησης θερμότητας στο πλαίσιο παραγωγικών διαδικασιών, εγκατάσταση «έξυπνων» ενεργειακών συστημάτων, ηλεκτρικά οχήματα διανομής κ.λπ. Το έργο θα βοηθήσει στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και θα δημιουργήσει τόνωση δραστηριότητας και θέσεων εργασίας για τους παρόχους των εργασιών και τις σχετικές βιομηχανίες. (450 εκατ. ευρώ).
* ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ (ΦΟΡΤΙΣΤΕΣ ΠΑΝΤΟΥ, ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΑΣΤΙΚΑ ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ, ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΤΑΞΙ). Η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση αποτελεί στρατηγική επιλογή για την Ευρώπη και την χώρα μας για λόγους περιβάλλοντος, ανταγωνιστικότητας, μείωσης της εξάρτησης από εισαγόμενα καύσιμα και του υψηλού κόστους συντήρησης των αστικών λεωφορείων. Επιδοτείται με το πρόγραμμα αυτό η δημιουργία σταθμών φόρτισης για ηλεκτροκίνητα οχήματα σε ολόκληρη την Ελλάδα (αεροδρόμια, εθνικές οδοί, σταθμοί εξυπηρέτησης οχημάτων, πρατήρια καυσίμων κ.λπ.). Προωθείται η αντικατάσταση μέρους του στόλου των αστικών συγκοινωνιών στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη με ηλεκτρικά λεωφορεία και επιδοτείται η αντικατάσταση των παλαιών ρυπογόνων ταξί με ηλεκτρικά. (220 εκατ ευρώ).
* ΕΡΓΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΚΑΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ. Κατασκευή και εκσυγχρονισμός των υποδομών υδροδότησης και διαχείρισης πόσιμου νερού ώστε να βελτιωθεί η ποιότητά του και να γίνει η καλύτερη εξοικονόμηση των διαθέσιμων αποθεμάτων. Περιλαμβάνονται εδώ και εγκαταστάσεις αφαλάτωσης με συνεργασία δημόσιου ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ). Εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων Τηλεμετρίας – Τηλεχειρισμού και τοποθέτηση έξυπνων υδρομέτρων με σκοπό την ορθολογική διαχείριση του πόσιμου ύδατος και την ανίχνευση των διαρροών, ώστε να αποφευχθεί η μη πληρωμή–ατιμολόγητο νερό-σε επίπεδο δικτύου και σε επίπεδο τελικού καταναλωτή. Πρόγραμμα «εξοικονόμησης ύδατος» για την καλύτερη διαχείριση του πόσιμου νερού. (200 εκατ. ευρώ)
* ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Ενισχύεται με επιδοτήσεις ο ψηφιακός μετασχηματισμός των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ώστε να βελτιώσουν την λειτουργία τους και την ανταγωνιστικότητα τους ενσωματώνοντας νέες τεχνολογίες ηλεκτρονικών πληρωμών, εργασίας από απόσταση, ψηφιακού γραφείου (διαχείριση εγγράφων, έργων κ.λπ.), digital marketplace, κυβερνοασφάλειας κ.λπ. με κριτήρια διασποράς της ενίσχυσης και έμφαση στην κάλυψη και των μικρότερων επιχειρήσεων. (375 εκατ. ευρώ).
* ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ. Επένδυση στην ανάπτυξη και στην διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος με παρεμβάσεις για τον Ορεινό τουρισμό, τον Τουρισμό Υγείας και Ευεξίας (αξιοποίηση Ιαματικών πηγών), τον Αγροτουρισμό και την Γαστρονομία, την αναβάθμιση των τουριστικών λιμανιών, τον Καταδυτικό τουρισμό, την προσβασιμότητα στις παραλίες. Στόχοι η βελτίωση της ποιότητας του τουριστικού προϊόντος, η βελτίωση της απόδοσης των υφιστάμενων τουριστικών επενδύσεων και η διεύρυνση της τουριστικής περιόδου. (260 εκατ. ευρώ).
* ΕΞΥΠΝΗ ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ. Επιτάχυνση της αναβάθμισης του παραγωγικού εξοπλισμού και των υποδομών των μεταποιητικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων με οικονομική ενίσχυση των σχετικών επενδύσεων σε συστήματα έξυπνης μεταποίησης και τεχνητής νοημοσύνης. Στόχος η βελτίωση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας της μεταποίησης και η ενίσχυση ποιοτικών θέσεων εργασίας. Προβλέπεται συγχρηματοδότηση μέχρι 50%. (75 εκατ. ευρώ).
* ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΤΟΜΕΑ. Προώθηση προγραμμάτων οικονομικής ενίσχυσης του αγροτοδιατροφικού τομέα για την πραγματοποίηση επενδύσεων με προσανατολισμό την πράσινη γεωργία και την γεωργία ακριβείας, έμφαση στην συγχρηματοδότηση (μέσος όρος συγχρηματοδότησης 50%) και πρόταξη των συνεργασιών τόσο οριζόντιων (σε επίπεδο πρωτογενούς τομέα), όσο και κάθετων που αφορούν cluster που μπορούν να συνδυάζουν επιχειρήσεις και συνεργατικά σχήματα του πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή τομέα με στόχο την καινοτομία και την εξωστρέφεια. Περιλαμβάνεται εδώ και η συμβολαιακή γεωργία. Τα προγράμματα αφορούν μεταξύ άλλων την καινοτομία και την οικολογική επεξεργασία γεωργικών προϊόντων, τον εκσυγχρονισμό του πρωτογενούς τομέα, την αναδιάρθρωση καλλιεργειών και την γενετική βελτίωση ζώων. Η επένδυση στοχεύει στην αύξηση της ποιότητας και της προστιθέμενης αξίας των προϊόντων, στην αύξηση της γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής και στην αύξηση των εξαγωγών. (520 εκατ. ευρώ).
* ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ ΣΕ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Ολοκληρωμένη παρέμβαση εκσυγχρονισμού των υλικοτεχνικών υποδομών των νοσοκομείων σε ολόκληρη την Ελλάδα με ανακαίνιση κτιρίων και προμήθεια νέου ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού. Παρέχονται έτσι στο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό του Εθνικού Συστήματος Υγείας τα κρίσιμα εργαλεία για την βελτίωση της ποιότητας και θεραπευτικής αποτελεσματικότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. (317 εκατ. ευρώ).
* Ειδικές ενισχύσεις για την προσέλκυση εμβληματικών επενδύσεων από διακεκριμένες οντότητες που ενισχύουν σημαντικά την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας σε διεθνές επίπεδο. (μαζί με την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου με προϋπολογισμό 175 εκατ. ευρώ).
* Επένδυση στη δημιουργία οργανωμένων υποδοχέων μεταποιητικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων της εφοδιαστικής αλυσίδας, που αποτελούν οργανικά ολοκληρωμένα σύνολα δομών υπηρεσιών και υποδομών. Το έργο θα ενισχύσει την επιχειρηματικότητα και την απασχόληση και θα προωθήσει τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την κυκλική οικονομία του μεταποιητικού και επιχειρηματικού τομέα (100 εκατ. ευρώ).
*Δημιουργία μιας τεχνολογικής πλατφόρμας και υποδομής για την υποστήριξη του εκσυγχρονισμού της γεωργίας που θα αποτελεί τον κεντρικό πυλώνα για την εφαρμογή πολιτικών (εθνικών και ευρωπαϊκών) για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του γεωργικού τομέα. Περιλαμβάνεται η υποστήριξη των εξαγωγικών δραστηριοτήτων (πλατφόρμα που διευκολύνει την έκδοση πιστοποιητικών αναγκαίων για εξαγωγές, σύστημα Business Intelligence για εισαγωγές και εξαγωγές, πύλη για την προώθηση ελληνικών αγροτικών προϊόντων), η αγορά και ανάπτυξη τεχνολογικού εξοπλισμού χρήσιμου για την υποστήριξη του πρωτογενούς τομέα (Xband Meteorological Radar, Telemetry & Remote-Control Stations, Unmanned Aerial Vehicle Systems, υψηλής ανάλυσης δορυφορικές εικόνες και υποδομές για την ανάλυσή τους κ.λπ.) και η ανάπτυξη ολοκληρωμένων πληροφοριακών συστημάτων (για τη νέα ΚΑΠ, για την ασφάλιση αγροτικών προϊόντων, Management Information System για θέματα άρδευσης κ.λπ.) με προϋπολογισμό 47 εκατ. ευρώ.
*Ενίσχυση του εκσυγχρονισμού της παραγωγής των υδατοκαλλιεργειών και της διαφοροποίησης της παραγωγής. Οι ενισχύσεις αφορούν μεταξύ άλλων τις καινοτόμες λύσεις εξοπλισμού, την έρευνα, την μεταφορά τεχνογνωσίας και την εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού. Επίσης, προβλέπεται η δημιουργία τράπεζας γενετικού υλικού για απειλούμενα είδη και εμπορικά είδη ψαριών γλυκού νερού. Στόχος η αύξηση της παραγωγικότητας, η μείωση του κόστους παραγωγής, η αύξηση των εξαγωγών των προϊόντων του κλάδου και των θέσεων εργασίας που δημιουργεί (35 εκατ. ευρώ).
*Επένδυση από το Enterprise Greece για δράσεις κατάρτισης εξαγωγικών επιχειρήσεων (12 εκατ. ευρώ).
*Δημιουργία δομών για την υποστήριξη της βασικής και της εφαρμοσμένης έρευνας. Περιλαμβάνει μεταξύ άλλων χρηματοδότηση της βασικής έρευνας με οριζόντια υποστήριξη για όλες τις επιστήμες, βιοϊατρική έρευνα σε διεθνώς ανταγωνιστικά επίπεδα, εφαρμοσμένη έρευνα για ιατρική ακριβείας, εφαρμοσμένη έρευνα για την ανάπτυξη Drones με χρηματοδότηση για Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης Μη Επανδρωμένων Συστημάτων, ίδρυση Ινστιτούτου Ε & Α για εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, επεξεργασίας δεδομένων και ανάπτυξης αλγορίθμων και μεταφραστική Έρευνα σε τεχνολογίες βιώσιμων υλικών (σε συνεργασία με το MIT) (140 εκατ. ευρώ).
*Νέο Ερευνώ Δημιουργώ Καινοτομώ που θα χρηματοδοτεί προτάσεις συνεργατικών έργων Ε&Α μεταξύ επιχειρήσεων και Ερευνητικών Φορέων που αξιολογήθηκαν με πολύ υψηλή βαθμολογία στο κριτήριο «αριστείας». Οι επιλέξιμοι τομείς χρηματοδότησης της RIS3 είναι οι ακόλουθοι: ΤΠΕ, περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη, ενέργεια, προηγμένα Υλικά-Κατασκευές, Αγροδιατροφικός Τομέας, υγεία και φαρμακευτικά προϊόντα, μεταφορές και Εφοδιαστική, Τουρισμός, Πολιτισμός και Δημιουργικές Βιομηχανίες (25 εκατ. ευρώ).
*Χρηματοδότηση έργων του HORIZON 2020 με τη «Σφραγίδα Αριστείας» με στόχο να ενισχυθούν κορυφαίες καινοτόμες εταιρείες για την παραγωγή εξαιρετικά προηγμένων προϊόντων ή/και υπηρεσιών (18 εκατ. ευρώ).
