«Ραντεβού το φθινόπωρο» δίνει η αποκλιμάκωση των χονδρεμπορικών τιμών, και κατά συνέπεια η μείωση των λογαριασμών ηλεκτρισμού των νοικοκυριών και επιχειρήσεων που έχουν συμβάσεις με κυμαινόμενες χρεώσεις. Μάλιστα, όπως επισημαίνουν στελέχη του κλάδου προμήθειας, τα προθεσμιακά συμβόλαια ρεύματος δείχνουν πως η αγορά ηλεκτρισμού θα συνεχίσει να κινείται ανοδικά μέχρι και τον Ιούλιο – χωρίς ωστόσο να φαίνεται πως θα κάνει τεράστιο άλμα σε σχέση με τα τωρινά επίπεδα.
Αν και με ελαφρώς μικρότερη τιμή, η χονδρική αναμένεται να παραμείνει σε υψηλά επίπεδα και τον Αύγουστο. Η πρώτη μικρή υποχώρηση θα έρθει τον Σεπτέμβριο, για να ακολουθήσει σημαντική αποκλιμάκωση από τον επόμενο μήνα. Τα στελέχη του κλάδου εκτιμούν ότι πιθανότατα από τον Οκτώβριο η αγορά θα επιστρέψει στα χαμηλά επίπεδα της άνοιξης (Μάρτιος – Απρίλιος). Μία επιστροφή που θα παρασύρει προς τα κάτω και τις τιμές λιανικής, ενδεχομένως ακόμη σε μονοψήφια νούμερα για μία ακόμη φορά.
Όσον αφορά τα πράσινα τιμολόγια ρεύματος, στα οποία είναι συμβεβλημένοι οι περισσότεροι καταναλωτές, η παραπάνω εικόνα σημαίνει στην πράξη ότι, μέχρι τον Σεπτέμβριο, οι τιμές θα παραμείνουν στα νέα (και υψηλότερα) επίπεδα που «εγκαινίασε» ο Ιούνιος. Όπως έγραψε το Insider.gr, τον μήνα που διανύουμε η μέση χρέωση διαμορφώνεται στα 15 λεπτά ανά κιλοβατώρα, σημειώνοντας άλμα κατά 45% σε σχέση με τον Μάιο.
«Δείκτης» της αγοράς
Βέβαια, οι αυξήσεις διαφοροποιούνται αισθητά, ανάλογα με την εμπορική πολιτική κάθε εταιρείας. Είναι ενδεικτικό ότι οι ανατιμήσεις ξεκινούν από 12% και φτάνουν μέχρι 70%. Σε κάθε περίπτωση, οι πιο αυξημένες χρεώσεις αναμένονται τον Αύγουστο, χωρίς ωστόσο τα έως τώρα στοιχεία να συνηγορούν στο ότι θα σημειωθεί σημαντικό άλμα, σε σχέση με τις τιμές τον μήνα που διανύουμε. Η μείωση θα ξεκινήσει ουσιαστικά τον Οκτώβριο και θα διευρυνθεί αισθητά από τον Νοέμβριο.
Τα προθεσμιακά συμβόλαια είναι το εργαλείο που χρησιμοποιούν οι προμηθευτές ρεύματος, για να προαγοράσουν ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας και να εξυπηρετήσουν τους πελάτες τους. Επομένως, αποτελούν ασφαλή «δείκτη» για την πορεία εξέλιξης των χονδρεμπορικών τιμών. Εξάλλου, η εικόνα που αποτυπώνουν είναι περίπου και η τάση που καταγράφεται περίπου κάθε χρόνο. Κι αυτό γιατί η κορύφωση της ζήτησης εντοπίζεται τον Ιούλιο, οδηγώντας και σε κορύφωση τότε της ζήτησης για ηλεκτρική ενέργεια.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στα κίτρινα τιμολόγια που η χρέωσή τους «κλειδώνει» μετά τον μήνα εφαρμογής (ex-post), «συγχρονίζονται» με την εξέλιξη της χονδρικής ρεύματος ένα μήνα νωρίτερα. Επομένως, τα συγκεκριμένα τιμολόγια αυξήθηκαν ήδη από τον Μάιο (και όχι από τον Ιούνιο, όπως τα πράσινα προϊόντα). Αν επαληθευτούν οι προβλέψεις των προθεσμιακών θα αρχίσουν να αποκλιμακώνονται από τον Σεπτέμβριο και θα σημειώσουν «βουτιά» ήδη από τον Οκτώβριο.
«Άγνωστος Χ»
Την ίδια στιγμή, πάντως, υπάρχουν μη προβλέψιμοι παράγοντες, που θα μπορούσαν κάλλιστα να ανατρέψουν προς το χειρότερο την παραπάνω εικόνα. Βασική τέτοια παράμετρος είναι οι καιρικές συνθήκες, οι οποίες επηρεάζουν τόσο την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας όσο και τη συμμετοχή των ΑΠΕ.
Έτσι για παράδειγμα, όπως σημειώνουν εκπρόσωποι των προμηθευτών, τη στιγμή που τα προθεσμιακά συμβόλαια δείχνουν πως η αγορά θα αυξηθεί ελαφρώς τον Ιούνιο, σε μονοψήφιο ποσοστό, ένας «μίνι» καύσωνας θα μπορούσε να την εκτινάξει έως και κατά 20%. Επίσης, με το υψηλό μερίδιο που έχουν πλέον οι μονάδες ΑΠΕ στο ηλεκτρικό μίγμα, η παραγωγή τους μπορεί να ανεβοκατεβάζει σημαντικά την αγορά.
Απόδειξη ο περασμένος μήνας, όπου υπήρξε περιορισμένη συμμετοχή των αιολικών κατά κύρια βάση (λόγω του περιορισμένου αιολικού δυναμικού) και λιγότερο των φωτοβολταϊκών (εξαιτίας της αφρικανικής σκόνης). Δεύτερη αστάθμητη παράμετρος είναι η εξέλιξη της τιμής του φυσικού αερίου, με δεδομένο ότι οι μονάδες αερίου καλούνται να αναπληρώσουν το κενό που αφήνουν οι ΑΠΕ στην κάλυψη των αναγκών για ρεύμα.
Εξάλλου, η συμμετοχή των ΑΠΕ και η άνοδος των τιμών του αερίου ήταν οι κύριες αιτίες που η χονδρεμπορική σημείωσε άλμα κατά 35% σε σχέση με τον Απρίλιο, «βάζοντας φωτιά» στα τιμολόγια.
Όσον αφορά το αέριο, κύριες πηγές ανησυχίας είναι οι γεωπολιτικές εντάσεις, όπως και οι βλάβες σε υποδομές που αποτελούν κύριες πηγές τροφοδοσίας της Ευρώπης με καύσιμο. Απόδειξη η άνοδος χθες των τιμών στον ολλανδικό κόμβο (TTF) κατά 6% σε ένα 24ωρο, καθώς τέθηκε εκτός λειτουργίας εγκατάσταση στη Νορβηγία.
