Ένα νέο «κύμα» επενδύσεων σε μονάδες αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, ύψους 800 εκατ. με 1 δισ. ευρώ, πρόκειται να ενεργοποιηθεί το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Κι αυτό γιατί -εκτός απροόπτου- την επόμενη εβδομάδα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας πρόκειται να εκδώσει την Υπουργική Απόφαση που θα καθορίζει τις παραμέτρους για την εγκατάσταση αυτόνομων μπαταριών συνολικής ισχύος περί τα 2 GW, χωρίς κανενός είδους ενίσχυση, αλλά με κίνητρο την αδειοδότηση των έργων με διαδικασίες fast-track.
Η έκδοση της Υπουργικής προβλεπόταν στη νομοθετική ρύθμιση του ΥΠΕΝ, που θέσπισε το μέτρο, ενώ όπως είχε γράψει το insider.gr στις αρχές Δεκεμβρίου, αναμενόταν το αργότερο στις αρχές του 2025. Στο διάστημα ωστόσο που μεσολάβησε, το υπουργείο προχώρησε σε αλλαγές στην «αρχιτεκτονική» του μέτρου, αυξάνοντας για παράδειγμα τη μέγιστη συνολική ισχύ του χαρτοφυλακίου μπαταριών που θα μπορούσαν να εγκατασταθούν με αυτό τον τρόπο, αν υπάρξει ανάλογο επενδυτικό ενδιαφέρον.
Έτσι, πλέον το πλαφόν τίθεται στα τουλάχιστον 2 GW, από τα οποία το 1,5 GW θα αφορά μονάδες αποθήκευσης, οι οποίες προορίζονται για το σύστημα μεταφοράς. Για το δίκτυο διανομής προορίζονται μπαταρίες συνολικής ισχύος 0,5 – 0,6 GW.
Αυστηρά χρονικά ορόσημα
Για τη γεωγραφική διασπορά των έργων, αλλά και τη μεγαλύτερη δυνατή συνεισφορά των έργων στη λειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος, στην περίπτωση των «μεγάλων» μπαταριών (στο σύστημα μεταφοράς) προβλέπεται να καθοριστεί μέγιστο όριο εγκατάστασης ανά περιφέρεια. Με αυτό τον τρόπο, θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση σε περιοχές όπου έχουν γίνει σημαντικές επενδύσεις σε ΑΠΕ, ή δρομολογούνται, ώστε να αποσοβηθούν προβλήματα συμφόρησης των δικτύων.
Για τη μεγαλύτερη δυνατή συμβολή στο ηλεκτρικό σύστημα, θα προβλέπονται επίσης αυστηρά χρονοδιαγράμματα για την υλοποίηση των έργων από τους επενδυτές που θα προκριθούν. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι μονάδες θα πρέπει να είναι έτοιμες για λειτουργία εντός 18 μηνών από την αδειοδότησή τους.
Η τήρηση του χρονοδιαγράμματος θα διασφαλίζεται από τις υψηλές εγγυητικές επιστολές που θα συνοδεύουν κάθε αίτηση. Είναι ενδεικτικό ότι, για τα μεγάλα έργα στο σύστημα μεταφοράς, οι εγγυητικές θα καθορίζονται στα 200.000 ανά MW. Όπως είναι φυσικό, στην περίπτωση που κάποια από τις προκριθείσες μονάδες αποθήκευσης δεν ολοκληρωθούν στον χρόνο που δήλωσε ο επενδυτής, τότε η εγγυητική θα καταπίπτει υπέρ του Δημοσίου.
«Ζεστοί» οι επενδυτές
Επίσης, για να μην μονοπωληθεί η διαδικασία από λίγους «παίκτες» της αγοράς, θα υπάρχει μία σειρά από φίλτρα «ιδιοκτησιακής αντισυγκέντρωσης». Έτσι, για παράδειγμα, θα καθορίζεται μία μέγιστη ισχύς έργων που θα μπορεί ένας επενδυτής να υλοποιήσει αξιοποιώντας την αδειοδοτική πριμοδότηση.
Όπως επισημαίνουν στελέχη του κλάδου στο Insider, τα «σήματα» από την αγορά δείχνουν πως θα υπάρξει μεγάλη ανταπόκριση επενδυτών στην πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ. Κι αυτό γιατί φαίνεται πως, ακόμη και χωρίς λειτουργικές ενισχύσεις, μία standalone μπαταρία μπορεί να είναι οικονομικά βιώσιμη, αντλώντας αποκλειστικά έσοδα από τη συμμετοχή της στην αγορά.
Όπως είναι φυσικό, όσον αφορά τα μεγαλύτερα συστήματα (στο σύστημα μεταφοράς) τον τόνο αναμένεται να δώσουν οι καθετοποιημένοι Όμιλοι και οι μεγάλες ενεργειακές εταιρείες. Είναι ενδεικτικό ότι, όπως έχει γράψει το Insider, εκπρόσωποι των μεγάλων «παικτών» της αγοράς επισημαίνουν ότι η δυναμική της αγοράς είναι τόσο ισχυρή, που θα ξεπεραστούν οι στόχοι που τίθενται για το 2030 από το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ).
Σύμφωνα με το ΕΣΕΚ, μέχρι το τέλος της 10ετίας θα βρίσκονται σε λειτουργία μπαταρίες συνολικής ισχύος 4,3 GW, με τα στελέχη των εταιρειών να μιλούν για 2πλασιασμό της εγκατεστημένης ισχύος έως τότε, δηλαδή στα επίπεδα των 8,6 GW. Ενδιαφέρον πάντως φαίνεται να υπάρχει από μικρομεσαίους επενδυτές και για τα μικρότερα συστήματα, που προορίζονται για το δίκτυο διανομής.
Ξεκινά και το «Μπαταρίες στις επιχειρήσεις»
Το χαρτοφυλάκιο που θα υλοποιηθεί με αδειοδοτική πριμοδότηση θα προστεθεί στα 900 MW τα οποία δρομολογούνται με την παροχή επενδυτικής και λειτουργικής ενίσχυσης. Μάλιστα, αυτή την περίοδο βρίσκεται σε εξέλιξη ο τρίτος και τελευταίος διαγωνισμός.
Μεταξύ των πρωτοβουλιών που έχει δρομολογήσει το τελευταίο διάστημα το ΥΠΕΝ, για την ενίσχυση της διείσδυσης της αποθήκευσης, είναι και το πρόγραμμα «Μπαταρίες στις επιχειρήσεις», μέσω του οποίου εκτιμάται ότι θα στηριχθούν εταιρείες όλων των μεγεθών για να εγκατασταθούν μπαταρίες συνολικής ισχύος περί το 0,5 GW.
Σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση του υπουργείου, η υποβολή αιτήσεων στο πρόγραμμα πρόκειται να ξεκινήσει στις 13 Ιανουαρίου και θα ολοκληρωθεί στις 28 Φεβρουαρίου. Η επιδότηση φτάνει το 50% για τις μικρές επιχειρήσεις.