Οι πόλεις και οι περιφέρειες της ΕΕ πρέπει να επιταχύνουν την δράση σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης για ένα πιο βιώσιμο μέλλον ευθυγραμμίζοντας τους κλιματικούς στόχους, τους στόχους βιοποικιλότητας και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ). Στο σχέδιο γνωμοδότησής της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών (ΕτΠ) υπογραμμίζει ότι αυτά τα παγκόσμια πλαίσια είναι ουσιαστικά αλληλένδετα και θα πρέπει να αντιμετωπιστούν σε συνέργεια, από τοπικό έως παγκόσμιο επίπεδο.
Κατά την συνεδρίαση της επιτροπής «Περιβάλλον, κλιματική αλλαγή και ενέργεια» (ENVE), η οποία είναι αρμόδια για την προετοιμασία και την παροχή των απαραίτητων πόρων και μέσων προκειμένου η ΕτΠ να επιτελέσει πλήρως το συμβουλευτικό της ρόλο στη νομοθετική και πολιτική διαδικασία της ΕΕ, εντοπίστηκαν αδύναμα σημεία για την επίτευξη της Πράσινης Συμφωνίας τόσο στο θεσμικό πλαίσιο όσο και σε χρηματοδοτικό.
Όπως ανέφερε, ο κόσμος δεν βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη των ΣΒΑ , ότι κινδυνεύει να μην επιτύχει τον στόχο του 1,5 °C της συμφωνίας του Παρισιού και ότι η φύση φθίνει παγκοσμίως με πρωτοφανείς ρυθμούς στην ανθρώπινη ιστορία. Ως εκ τούτου, απαιτείται επείγουσα, ταχεία και πολυεπίπεδη δράση για να επιβιώσει ο κόσμος εντός των ορίων του πλανήτη και να παραμείνει σε καλό δρόμο για την επίτευξη των στόχων βιοποικιλότητας, των κλιματικών στόχων και των ΣΒΑ. Τονίζει ότι οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) διαδραματίζουν καίριο ρόλο στον σχεδιασμό, την εφαρμογή, την χρηματοδότηση και την παρακολούθηση ολοκληρωμένων και συνολικών λύσεων για την αλληλένδετη πλανητική κρίση, όπως καταδεικνύεται από τους. Ωστόσο, εκτιμά ότι οι μηχανισμοί για τη συμμετοχή αποκεντρωμένων κυβερνήσεων στις συμφωνίες-πλαίσιο του ΟΗΕ είναι διάσπαρτοι, ανομοιογενείς και συχνά όχι επαρκώς διαφανείς, ούτως ώστε να διασφαλίζεται ότι οι υποεθνικές αρχές και οι τοπικές κοινότητες αισθάνονται ότι αποτελούν μέρος των διαδικασιών του ΟΗΕ. Κατά συνέπεια, καλεί τα συμβαλλόμενα μέρη των συμβάσεων του ΟΗΕ, καθώς και την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να διασφαλίσουν συνέργειες κατά την ανάπτυξη στρατηγικών όπως οι εθνικά καθορισμένες συνεισφορές (ΕΚΣ), τα εθνικά σχέδια προσαρμογής, οι μακροπρόθεσμες στρατηγικές, οι εθνικές στρατηγικές βιώσιμης ανάπτυξης (NSDS), οι εθνικές στρατηγικές και τα εθνικά σχέδια δράσης για την βιοποικιλότητα (NBSAP), τα εθνικά σχέδια αποκατάστασης, και τα παροτρύνει να διασφαλίσουν την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση κατά την ανάπτυξη των σχεδίων τους.
Περιορισμένη η χρηματοδότηση για αυτοδιοικητική δράση - Τι πρέπει να γίνει
Σύμφωνα με την ENVE, παρά την ολοκληρωμένη προσέγγιση που υιοθέτησαν οι υποεθνικές αρχές, η χρηματοδότηση για αυτοδιοικητική δράση παραμένει περιορισμένη, περίπλοκη και διάσπαρτη, καθώς τα στοιχεία καταδεικνύουν ότι, μεταξύ 2003 και 2016, λιγότερο από το 10 % της χρηματοδότησης για το κλίμα που παρέχουν τα παγκόσμια κονδύλια για το κλίμα δαπανήθηκε για τοπικές δράσεις.
Στο πλαίσιο αυτό, ζητά ευθυγράμμιση της χρηματοδότησης προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα και οι ΣΒΑ, να μειωθεί ο κατακερματισμός και ο διοικητικός φόρτος στα διάφορα χρηματοδοτικά προγράμματα και μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών, και προκειμένου τα εν λόγω χρηματοδοτικά προγράμματα να ανταποκρίνονται καλύτερα στις τοπικά αναπτυσσόμενες δράσεις και επενδύσεις. Η ΕτΠ επισημαίνει ότι η παροχή άμεσης πρόσβασης σε κονδύλια από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα όπως το Παγκόσμιο Περιβαλλοντικό Ταμείο (GEF), το Ταμείο Προσαρμογής, τα ταμεία απωλειών και ζημιών και οι πολυμερείς και διμερείς αναπτυξιακές τράπεζες είναι ουσιαστικής σημασίας για την προώθηση ολοκληρωμένων λύσεων υπό τοπική καθοδήγηση.
Κρίσιμης σημασίας θεωρείται η υποβολή εκθέσεων για την παρακολούθηση της παγκόσμιας προόδου προς την επίτευξη των στόχων, για τη στήριξη της λήψης αποφάσεων και για τη βελτίωση της δράσης· τονίζει, ωστόσο, ενώ οι τρέχουσες διαφορές μεταξύ των πλαισίων υποβολής εκθέσεων και των υποστηρικτικών μηχανισμών των Συμβάσεων του Ρίο και των ΣΒΑ συνεπάγονται ελλείψεις και γραφειοκρατία. Ως εκ τούτου, ο ΟΗΕ καλείται να εργαστεί για ένα ολοκληρωμένο και διαλειτουργικό πλαίσιο παρακολούθησης για τις συνδεδεμένες συμβάσεις του ΟΗΕ, με βάση τα υφιστάμενα πλαίσια παρακολούθησης, όπως αυτά του Παγκόσμιου Συμφώνου των Δημάρχων CDP-ICLEI, και των πλατφορμών CitiesWithNature και RegionsWithNature.
Η ΕτΠ επισημαίνει ότι οι δήμοι και οι περιφέρειες χρειάζονται μια πιο ολοκληρωμένη προγραμματική προσέγγιση στη χρηματοδότηση, η οποία θα πρέπει επίσης να αυξήσει τις συνέργειες μεταξύ του μετριασμού, της προσαρμογής, των λύσεων που βασίζονται στη φύση, της προστασίας και της αποκατάστασης της βιοποικιλότητας, καθώς και των ΣΒΑ. Γι’ αυτό παροτρύνει την UNFCCC και τα συμβαλλόμενα μέρη να συμφωνήσουν για έναν φιλόδοξο συλλογικό ποσοτικοποιημένο στόχο (NCQG) όσον αφορά τη χρηματοδότηση για το κλίμα, με κατώτατο όριο 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ ετησίως, ο οποίος θα παρέχει άμεση χρηματοδότηση στις υποεθνικές αρχές.
Παράλληλα, καλεί την ΕΕ να παράσχει χρηματοδοτική στήριξη, πόρους και καθοδήγηση στις τοπικές και περιφερειακές κυβερνήσεις και να αναπτύξει τις ικανότητές τους, ούτως ώστε να μπορέσουν να καταρτίσουν και να εφαρμόσουν σχέδια οικολογικού προσανατολισμού των πόλεων ως στρατηγικά πλαίσια για την υλοποίηση φιλόδοξων δράσεων για τη βιοποικιλότητα.
Η γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών πρόκειται να εγκριθεί οριστικά στη σύνοδο ολομέλειας τον Ιούνιο. Θα περιγράψει τις συστάσεις των πόλεων και των περιφερειών της ΕΕ για τις φετινές σημαντικές διεθνείς διασκέψεις, στις οποίες θα συμμετάσχει η ΕτΠ: τη Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕ για το μέλλον στη Νέα Υόρκη (22-23 Σεπτεμβρίου), την βιοποικιλότητα COP16 στην Κολομβία (21 Οκτωβρίου-1 Νοεμβρίου). ) και το κλίμα COP29 στο Αζερμπαϊτζάν (11-22 Νοεμβρίου).
