Φορο-ελαφρύνσεις σε ελεύθερους επαγγελματίες, ιδιοκτήτες ακινήτων, μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, επιχειρήσεις, νέους γονείς, «καμπάνες» για όσους «ανοίξουν» νέα ακίνητα τύπου Airbnb στις κορεσμένες περιοχές του δήμου Αθηναίων αλλά και νέες διαδικασίες για τις φορολογικές δηλώσεις οι οποίες συνοδεύονται με πρόστιμα – φωτιά τα οποία φθάνουν έως και 50.000 ευρώ σε τράπεζες, servicers, ιδιωτικά εκπαιδευτήρια που καθυστερούν ή αποστέλλουν λανθασμένα στοιχεία στην ΑΑΔΕ για την έγκαιρη συμπλήρωση των φορο-δηλώσεων περιλαμβάνει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο.
Ειδικότερα με τις νέες διατάξεις:
1. Ελεύθεροι επαγγελματίες. Καταργείται το τέλος επιτηδεύματος για όλα τα φυσικά πρόσωπα (ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι καθώς και εργαζόμενοι που αμείβονται με «μπλοκάκι»). Επίσης μειώνεται κατά 50% το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας για ελεύθερους επαγγελματίες που ασκούν τη δραστηριότητά τους και έχουν την κυρία κατοικία τους σε δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μικρότερο των 1.500 κατοίκων.
2. Μισθωτοί ιδιωτικού τομέα – εργοδότες. Μείωση κατά μια 1 επιπλέον μονάδα των ασφαλιστικών εισφορών. Από την επιπλέον μείωση αυτή θα ωφεληθούν τόσο οι εργοδότες (μέσω της περαιτέρω μείωσης του μη μισθολογικού κόστους) όσο και οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού και δημοσίου τομέα μέσω της αύξησης των καθαρών αποδοχών τους.
3. Ιδιοκτήτες ακινήτων. Οι φορολογούμενοι με θα ανοίξουν κλειστές κατοικίες για να απαλλαγούν από το φόρο για τα ενοίκια που θα εισπράξουν για τρία χρόνια θα πρέπει να πληρούν τις εξής προϋποθέσεις:
- Οι κατοικίες πρέπει να είναι έως 120 τ.μ.
- Τα συμβόλαια να είναι τουλάχιστον τριετούς μίσθωσης μεταξύ της 8ης Σεπτεμβρίου 2024 και της 31ης Δεκεμβρίου 2025
- Τα ακίνητα να ήταν κλειστά τα φορολογικά έτη 2022, 2023 και 2024 (αν η μίσθωση καταρτίζεται το 2025), και να μην είχαν δηλωθεί ως μισθωμένα ακίνητα ούτε ως κύριες ή δευτερεύουσες κατοικίες των εκμισθωτών ούτε ως ιδιοχρησιμοποιούμενα ούτε δωρεάν παραχωρούμενα ακίνητα (έντυπα Ε1 και Ε2) ή είχαν διατεθεί αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση και οι συναφθείσες βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν δηλωθεί στη Φορολογική Διοίκηση.
Μείωση ΕΝΦΙΑ
Από το 2025 ο ΕΝΦΙΑ μειώνεται έως 20% από 10% για κατοικίες φυσικών προσώπων, αντικειμενικής αξίας έως 500.000 ευρώ, που είναι ασφαλισμένες για φυσικές καταστροφές (πυρκαγιά, σεισμό, πλημμύρα). Προϋπόθεση είναι η ασφάλιση να αφορά το προηγούμενο έτος με διάρκεια τουλάχιστον 3 μηνών. Αν η διάρκεια της ασφάλισης είναι μικρότερη του 1 έτους, η μείωση του ΕΝΦΙΑ προσαρμόζεται αναλογικά.
Φόρος υπεραξίας
Στον «πάγο» θα παραμείνει για ακόμη δύο έτη ο φόρος υπεραξίας από μεταβίβαση ακινήτων, ενώ σε επόμενο νομοσχέδιο θα συμπεριληφθεί διάταξη για την απαλλαγή από ΦΠΑ των νέων οικοδομών και για το 2025.
Ακίνητα Airbnb
Aναστέλλεται η διάθεση νέων κατοικιών για βραχυχρόνια μίσθωση στις 1η, 2η και 3η Δημοτική Κοινότητα του Δήμου Αθηναίων για ένα έτος. Συγκεκριμένα, από την 1η Ιανουαρίου 2025 έως την 31η Δεκεμβρίου 2025, δεν επιτρέπεται η εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής για ακίνητα που βρίσκονται στις συγκεκριμένες περιοχές. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης προβλέπεται πρόστιμο ίσο με το 50% του εισοδήματος που αποκτάται από βραχυχρόνια μίσθωση από την 1η Ιανουαρίου 2025 και μέχρι τον έλεγχο, που δεν είναι κατώτερο από 20.000 ευρώ. Σε περίπτωση νέας παράβασης εντός του ίδιου φορολογικού έτους, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το ποσό των εισπραχθέντων μισθωμάτων που δεν είναι κατώτερο από 40.000 ευρώ.
4. Νέοι γονείς. Φοροαπαλλαγή οικειοθελών παροχών επιχειρήσεων για νέους γονείς. Συγκεκριμένα προβλέπονται εξαιρέσεις από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία:
- για επίδομα έως 5.000 ευρώ για κάθε τέκνο που αποκτά ο εργαζόμενος και καταβάλλεται μέσα σε 12 μήνες από τον τοκετό, προσαυξανόμενο κατά 5.000 ευρώ για κάθε επιπλέον τέκνο,
- για παροχή έως 5.000 ευρώ ετησίως που χορηγούν οι εργοδότες στους εργαζόμενους για την κάλυψη δαπάνης βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών.
5. Γιατροί ΕΣΥ. Φορολόγηση αμοιβής για εφημερίες ιατρών με συντελεστή 22%. Το μηνιαίο καθαρό όφελος μεσοσταθμικά για τους ιατρούς υπολογίζεται σε 150 ευρώ και σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνάει τα 200 ευρώ
6. Φιλοδώρημα. Θεσπίζεται για πρώτη φορά αφορολόγητο έως 300 ευρώ τον μήνα για φιλοδωρήματα που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι (ενδεικτικά σε επιχειρήσεις εστίασης, παροχής υπηρεσιών ατομικής φροντίδας κλπ) με άμεση εφαρμογή από 1η Νοεμβρίου 2024. Παράλληλα, για το σύνολο του ποσού από φιλοδωρήματα, εργαζόμενοι και εργοδότες απαλλάσσονται από ασφαλιστικές εισφορές (εκτός αν προβλέπεται κάτι διαφορετικό από ατομικές ή συλλογικές συμβάσεις).
Παράλληλα, στο νομοσχέδιο περιέρχεται και μία αντικαταχρηστική διάταξη, που αποβλέπει στην αποτροπή τυχόν αντικατάστασης του συμφωνημένου μισθού με φιλοδωρήματα, με σκοπό να αποφευχθεί η φορολόγηση μέρους αυτού. Σε μια τέτοια περίπτωση επιβάλλεται στον εργοδότη πρόστιμο που ανέρχεται στο 22% της μείωσης του μισθού, σε σχέση με τον συμφωνημένο, για ένα έτος από τη στιγμή της μείωσης. Σε περίπτωση που επανέλθει ο μισθός στο αρχικό προς της μείωσης ύψος, τότε σταματά και η επιβολή του προστίμου.
7. Φορολογικές δηλώσεις. Θεσπίζεται ένα σαφές και προκαθορισμένο χρονικό πλαίσιο υποβολής των φορολογικών δηλώσεων.
Συγκεκριμένα:
- Η υποβολή των φορολογικών δηλώσεων θα γίνεται από 15 Μαρτίου έως και 15 Ιουλίου κάθε έτους, τόσο για τα φυσικά πρόσωπα όσο και για τα νομικά πρόσωπα.
- Προβλέπεται έκπτωση για όσους καταβάλουν ολόκληρο το ποσό του φόρου εισοδήματος μέχρι την 31η Ιουλίου και εφόσον υποβάλουν τη φορολογική τους δήλωση: 4% έκπτωση για όποιον υποβάλλει δήλωση από 15 Μαρτίου έως 30 Απριλίου, 3% έκπτωση από 1 Μαΐου έως 15 Ιουνίου, 2% έκπτωση από 16 Ιουνίου έως 15 Ιουλίου.
- Η καταβολή του φόρου γίνεται σε 8 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, η 1η εκ των οποίων καταβάλλεται μέχρι την 31η Ιουλίου.
Κυρώσεις
Θεσπίζονται κυρώσεις στους διοικητές Οργανισμών, στους υπηρεσιακούς γραμματείς του Δημοσίου και τους γενικούς γραμματείς των Δήμων καθώς και στους υπευθύνους μισθοδοσίας για τυχόν καθυστερήσεις στην αποστολή δεδομένων στην ΑΑΔΕ που είναι απαραίτητα για την έγκαιρη συμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων.
Ειδικότερα, δημιουργείται από την ΑΑΔΕ Ηλεκτρονικό Μητρώο Υπόχρεων Υποβολής Ετήσιου Αρχείου Εισοδημάτων για την προσυμπλήρωση και την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων. Η εγγραφή στο Μητρώο είναι υποχρεωτική και αφορά Οργανισμούς και υπηρεσίες του Δημοσίου που υποχρεούνται να αποστείλουν δεδομένα στην ΑΑΔΕ για τις ανάγκες συμπλήρωσης των φορολογικών δηλώσεων. Μέσω του νέου ηλεκτρονικού μητρώου θα διαβιβάζονται προς την ΑΑΔΕ όλα τα αναγκαία στοιχεία για την προσυμπλήρωση και υποβολή των φορολογικών δηλώσεων (όπως πχ οι αποδοχές από μισθωτή εργασία, συντάξεις, αμοιβές από επιχειρηματική δραστηριότητα, οι φόροι που παρακρατήθηκαν κλπ). Ο κάθε φορέας θα πρέπει να διαβιβάζει τα δεδομένα από την 16 η Ιανουαρίου έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Φεβρουαρίου.
Σε περίπτωση μη έγκαιρης, ανακριβούς διαβίβασης των παραπάνω δεδομένων στην ΑΑΔΕ ή μη εγγραφής στο Μητρώο, προβλέπεται πρόστιμο 2.500 ευρώ στα ευθυνόμενα πρόσωπα. Ως τέτοια θεωρούνται οι επικεφαλής των νομικών προσώπων του Δημοσίου (πχ ΕΦΚΑ, ΕΟΠΥΥ κλπ), για το Δημόσιο οι υπηρεσιακοί γραμματείς, για τους Δήμους οι γενικοί γραμματείς και οριζόντια οι προϊστάμενοι για την εκκαθάριση της μισθοδοσίας. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης διαβίβασης, το πρόστιμο προσαυξάνεται κατά 50 ευρώ για κάθε ημέρα καθυστέρησης. Τέλος, σε περίπτωση, καθυστερημένης ενεργοποίησης της ψηφιακής πλατφόρμας από την ΑΑΔΕ, το πρόστιμο θα επιβληθεί στον Διοικητή και στον Υποδιοικητή της ΑΑΔΕ με αρμοδιότητα τον ψηφιακό μετασχηματισμό, καθώς και στον προϊστάμενο της αντίστοιχης οργανικής μονάδας, οι οποίοι έχουν ατομική ευθύνη για την καταβολή του προστίμου.
«Καμπάνες» σε τράπεζες – servicers - εκπαιδευτήρια
Επιπρόσθετα, προβλέπεται η επιβολή προστίμων σε πρόσωπα εκτός των φορέων του δημοσίου τομέα (π.χ τράπεζες, εισηγμένες, servicers, εκπαιδευτήρια κα) που είναι υπόχρεα σε διαβίβαση ή υποβολή σε ετήσια βάση στην ΑΑΔΕ στοιχείων για τη διασταύρωση και προσυμπλήρωση κατά περίπτωση των δηλούμενων εισοδημάτων από τόκους και μερίσματα εταιρειών εισηγμένων στο Ελληνικό Κεντρικό Αποθετήριο Τίτλων καθώς και των πραγματοποιούμενων δαπανών στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των φορολογούμενων ως εξής:
- Πρόστιμο 20.000 ευρώ για την παράβαση της εκπρόθεσμης αρχικής διαβίβασης/αποστολής στοιχείων.
- Πρόστιμο 20.000 ευρώ για την παράβαση της εκπρόθεσμης αποστολής συμπληρωματικών ή/και διορθωτικών στοιχείων.
- Σε περίπτωση που τα ακαθάριστα έσοδα των υπόχρεων, υπερβαίνουν το ποσό του ενός 1 εκατ. ευρώ, τότε τα παραπάνω πρόστιμα από 20.000 ευρώ ανεβαίνουν στις 50.000 ευρώ.