«Καμπανάκι κινδύνου» με αποδέκτες τους ηγέτες της ΕΕ, αποτελεί το έγγραφο που επικαλείται το Reuters και το οποίο αναφέρει πως η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να εξαρτηθεί από την Κίνα για την παραγωγή μπαταριών ιόντων λιθίου και κυψελών καυσίμου έως το 2030 όσο από τη Ρωσία για ενέργεια πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Το έγγραφο, που θα αποτελέσει τη βάση των συζητήσεων για την οικονομική ασφάλεια της Ευρώπης κατά τη διάρκεια συνάντησης των ηγετών της ΕΕ στη Γρανάδα της Ισπανίας στις 5 Οκτωβρίου, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για μια νέα μορφή ενεργειακής εξάρτησης της Ευρώπης τονίζοντας την ανάγκη να ληφθούν άμεσα δραστικά μέτρα.
Η ενεργειακή εξάρτηση της ΕΕ από τρίτες χώρες και ειδικότερα από την Κίνα θα τεθεί επί τάπητος, με τους ηγέτες να συζητούν για τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη μείωση του κινδύνου υπερβολικής εξάρτησης της Ευρώπης από την Κίνα και την ανάγκη διαφοροποίησης προς την Αφρική και τη Λατινική Αμερική.
Το σοκ της Ρωσίας και η άνοδος του πληθωρισμού
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το 2021, το έτος πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η ΕΕ αντιπροσώπευε περισσότερο από το 40% της συνολικής κατανάλωσης φυσικού αερίου, το 27% των εισαγωγών πετρελαίου και το 46% των εισαγωγών άνθρακα από τη Ρωσία.
Ο τερματισμός των περισσότερων αγορών ενέργειας από τη Ρωσία προκάλεσε σοκ στις τιμές της ενέργειας στην ΕΕ και άνοδο του πληθωρισμού, αναγκάζοντας την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να αυξήσει απότομα τα επιτόκια σε μια κίνηση που περιόρισε την οικονομική ανάπτυξη.
Έρχονται νέες μορφές ενεργειακής εξάρτησης;
Ενώ η ΕΕ κατέχει ισχυρή θέση στις ενδιάμεσες φάσεις και στη φάση συναρμολόγησης της παραγωγής ηλεκτρολυτών, με μερίδιο αγοράς άνω του 50% στην παγκόσμια αγορά, ωστόσο βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην Κίνα για κυψέλες καυσίμου και μπαταρίες ιόντων λιθίου που είναι ζωτικής σημασίας για τα ηλεκτρικά οχήματα.
«Χωρίς την εφαρμογή ισχυρών μέτρων, το ευρωπαϊκό ενεργειακό οικοσύστημα θα μπορούσε να έχει διαφορετική εξάρτηση από την Κίνα έως το 2030, αλλά με παρόμοια σοβαρότητα, από αυτή που είχε από τη Ρωσία πριν από την εισβολή στην Ουκρανία», αναφέρει το έγγραφο.
Οι μπαταρίες ιόντων λιθίου και οι κυψέλες καυσίμου δεν είναι ο μόνος τομέας ευπάθειας της ΕΕ, τονίζει το έγγραφο της ισπανικής προεδρίας σύμφωνα με το Reuters.
Σε κίνδυνο και η ψηφιακή τεχνολογία;
Για αλυσιδωτές αντιδράσεις μιλά το εν λόγω έγγραφο, καθώς η ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία αλλά και από την Κίνα θα μπορούσε να προκαλέσει κλυδωνισμούς στην ευρωπαϊκή αγορά της ψηφιακής τεχνολογίας, της βιομηχανίας αλλά και της γεωργίας την στιγμή μάλιστα που η Γηραιά ήπειρος ήδη αντιμετωπίζει τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
«Ένα παρόμοιο σενάριο θα μπορούσε να εκτυλιχθεί στον χώρο της ψηφιακής τεχνολογίας», τονίζει χαρακτηριστικά. «Οι προβλέψεις δείχνουν ότι η ζήτηση για ψηφιακές συσκευές όπως αισθητήρες, drones, διακομιστές δεδομένων, εξοπλισμό αποθήκευσης και δίκτυα μετάδοσης δεδομένων θα αυξηθεί απότομα αυτή τη δεκαετία».
«Η ΕΕ έχει μια σχετικά ισχυρή θέση στον τελευταίο, αλλά παρουσιάζει σημαντικές αδυναμίες στους άλλους τομείς», σχολιάζει. Μέχρι το 2030, αυτή η εξάρτηση από το εξωτερικό θα μπορούσε να εμποδίσει σοβαρά τα κέρδη παραγωγικότητας που απαιτεί επειγόντως η ευρωπαϊκή βιομηχανία και ο τομέας των υπηρεσιών και θα μπορούσε να εμποδίσει τον εκσυγχρονισμό των γεωργικών συστημάτων που είναι απαραίτητοι για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Πώς θα εμποδίσουμε μια νέα σχέση εξάρτησης;
Αναζητώντας λύση, το έγγραφο αναφέρει πως η Ευρώπη θα χρειαστεί τρόπους αποθήκευσης ενέργειας για να επιτύχει τον στόχο της για μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050. Και καθώς η φύση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας όπως η ηλιακή ή η αιολική ενέργεια, εξαρτάται πλήρως από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, είναι επείγουσα ανάγκη να αναζητηθούν άμεσα βιώσιμες λύσεις.
«Ο στόχος για μηδενικές εκπομπές ως το 2050 θα εκτοξεύσει τη ζήτησή μας για μπαταρίες ιόντων λιθίου, κυψέλες καυσίμου και ηλεκτρολύτες, η οποία αναμένεται να πολλαπλασιαστεί από 10 έως 30 φορές τα επόμενα χρόνια», αναφέρει εν κατακλείδι το έγγραφο, που εκπονήθηκε από την ισπανική προεδρία της ΕΕ, κρούοντας τον κώδωνα κινδύνου στην ήδη κλυδωνιζόμενη ευρωπαϊκή ενεργειακή αγορά.
