Περιθώριο τεσσάρων ημερών έχουν οι πολίτες για να δηλώσουν την ιδιοκτησία τους στο Κτηματολόγιο καθώς στις 30 Νοεμβρίου 2024 λήγει η προθεσμία για τις περιοχές όπου εξακολουθεί να «τρέχει» η Κτηματογράφηση.
Σύμφωνα με όσα έχουν δηλώσει μέχρι τώρα αξιωματούχοι του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, δεν αναμένεται να δοθεί παράταση και αυτή είναι μία γραμμή που φαίνεται να υιοθετείται προκειμένου αφενός να ολοκληρωθεί εντός του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος η Κτηματογράφηση (μέχρι το 2025) και αφετέρου για να προστατευθούν οι πολίτες από κυκλώματα επιτηδείων. Όπως ανέφερε πριν από δύο ημέρες ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, με την τακτική των συνεχών παρατάσεων που έδιναν όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις, είχαμε φαινόμενα όπως του Αργοσαρωνικού, όπου ένα κύκλωμα πολιτών και επαγγελματιών εκμεταλλεύτηκαν κενά για να καρπωθούν περιουσίες που δεν του ανήκαν. Στο πλαίσιο αυτό, στόχος είναι να τηρηθεί η συγκεκριμένη προθεσμία (ενώ παίρνει παράταση η προθεσμία διόρθωσης αρχικών εγγραφών).
Πάντως, για τους πολίτες που δεν θα προλάβουν τις προθεσμίες και για τα ακίνητα που χαρακτηρίζονται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» λόγω παράληψης δήλωσης, η ηγεσία του υπουργείου εμφανίζεται καθησυχαστική με τον υφυπουργό να επισημαίνει ότι η διαδικασία κτηματογράφησης που έχει νομοθετηθεί, βοηθάει τον πολίτη να κατοχυρώσει την περιουσία του. «Με τα εργαλεία του ν.5142, ακόμη και εάν ένα ακίνητο δεν θα δηλωθεί, όταν ο πραγματικός ιδιοκτήτης προσκομίσει τον τίτλο του, το μεταγεγραμμένο τίτλο του ή την αποδοχή κληρονομιάς, ή προσκομίσει μία δικαστική απόφαση χρησικτησίας, μπορεί να εγγράψει και να κατοχυρώσει το περιουσιακό του δικαίωμα. Ακόμα και στην Αθήνα και στα αστικά κέντρα, όπου έχει κλείσει το Κτηματολόγιο εδώ και πάρα πολύ καιρό, ο κόσμος μπορεί να χρησιμοποιεί αυτή τη δυνατότητα και να πάει το «αγνώστου» ακίνητο να το εγγράψει σε «γνωστού», εφόσον έχει μεταγεγραμμένο τίτλο στο παλιό Υποθηκοφυλακείο», σημείωσε σχετικά.
Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και εάν στο τέλος διασφαλίζεται ότι ο νόμιμος κάτοχος μιας ιδιοκτησίας θα «βρει το δίκιο του», αυτό δεν σημαίνει ότι θα αποφύγει γραφειοκρατικές διαδικασίες ή ακόμη και δικαστικές περιπέτειες. Πρώτη άμεση συνέπεια για όσα ακίνητα δεν έχει υποβληθεί δήλωση είναι η αδυναμία έκδοσης οικοδομικής άδειας ή εκτέλεσης πράξεων όπως είναι οι αγοραπωλησίες και μεταβιβάσεις ενώ σε περίπτωση σφάλματος των πρώτων εγγραφών, ο υπόχρεος θα πρέπει να προβεί στη διόρθωσή τους που σημαίνει επιπλέον κόστος, χρόνο και ίσως και εμπλοκή σε δικαστικές διαμάχες. Στο ίδιο πλαίσιο, πρέπει να τονιστεί ότι και η επί σειρά ετών παράλειψη των πολιτών να συμμετέχουν στις διαδικασίες της κτηματογράφησης και κυρίως στη διαδικασία των αρχικών εγγραφών (η οποία τελικά παρατείνεται) ενέχει κίνδυνο απώλειας της ακίνητης περιουσίας ή απομείωσής της.
Πώς υποβάλλεται η δήλωση ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο
Με την διαδικασία της Κτηματογράφησης, όλοι οι δικαιούχοι (φυσικά πρόσωπα, νομικά πρόσωπα και το Ελληνικό Δημόσιο) είναι υποχρεωμένοι να υποβάλουν δήλωση του Ν. 2308/95 για όλα τα εγγραπτέα δικαιώματά τους σε ακίνητα (για παράδειγμα κυριότητα, επικαρπία, υποθήκες, δολείες διόδου, κατασχέσεις, εγγραπτέες αγωγές).
Βασική προϋπόθεση για την δήλωση της «τελευταίας στιγμής» είναι η υποβολή των απαραίτητων νομιμοποιητικών εγγράφων όπως είναι οι τίτλοι ιδιοκτησίας.
Η δήλωση ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο υποβάλλεται με δύο τρόπους:
-Ηλεκτρονικά, μέσω της ιστοσελίδας του Κτηματολογίου, επισυνάπτοντας τα σχετικά αρχεία και καταβάλλοντας το σχετικό τέλος μέσω κάρτας πληρωμών.
-Με επιτόπου υποβολή, κατόπιν ραντεβού, στο τοπικό Γραφείο Κτηματογράφησης σε έντυπη μορφή.
Η δήλωση μπορεί να υποβληθεί και από τρίτο πρόσωπο με εξουσιοδότηση, χωρίς γνήσιο υπογραφής ενώ εάν ένας πολίτης επιθυμεί ο ίδιος να υποβάλλει δήλωση στο όνομα άλλου προσώπου (πχ συγγενή στο εξωτερικό), θα πρέπει να προσκομίσει αντίγραφο του σχετικού συμβολαιογραφικού πληρεξούσιου. Στην περίπτωση ανηλίκου, υπογράφουν οι κηδεμόνες που ασκούν την γονική μέριμνα (από κοινού με την προσκόμιση αντιγράφου της ταυτότητάς τους) ενώ στις υπόλοιπες περιπτώσεις εκπροσώπησης (νομικά πρόσωπα, κηδεμόνας σχολάζουσας κληρονομιάς, εκκαθαριστής κληρονομιάς, σύνδικος πτώχευσης, εκτελεστής διαθήκης) απαιτούνται τα απαραίτητα κάθε φορά νομιμοποιητικά έγγραφα διορισμού.
Όλα τα έντυπα και δικαιολογητικά είναι διαθέσιμα στα Γραφεία Κτηματογράφησης και στο διαδικτυακό χώρο της Ελληνικό Κτηματολόγιο, www.ktimatologio.gr. Πιο συγκεκριμένα, απαιτούνται τα έντυπα δήλωσης Δ1/Δ2 καθώς και συνοδευτικά (κατά περίπτωση) έγγραφα όπως:
Για τα φυσικά πρόσωπα:
-Συμπληρωμένη και νόμιμα υπογεγραμμένη Δήλωση του Ν. 2308/1995
-Τίτλοι ιδιοκτησίας και έγγραφα που τεκμηριώνουν τα δικαιώματα σε ακίνητα (π.χ. συμβόλαια, δικαστικές αποφάσεις, διοικητικές πράξεις κλπ και τα πιστοποιητικά μεταγραφής τους)
-Απλό φωτοαντίγραφο της αστυνομικής ταυτότητας (Δ.Α.Τ) ή του διαβατηρίου (Δ.Δ.)του δικαιούχου και αποδεικτικό έγγραφο (σε απλό φωτοαντίγραφο) που να αποδεικνύει τον ΑΦΜ (π.χ. εκκαθαριστικό σημείωμα εφορίας, αποδεικτικό απόδοσης ΑΦΜ ή λογαριασμό ΔΕΗ,ΟΤΕ).
Για τα νομικά πρόσωπα :
-Συμπληρωμένη, νόμιμα υπογεγραμμένη και φέρουσα τη σφραγίδα του νομικού προσώπου Δήλωση του Ν. 2308/1995
-Τίτλοι ιδιοκτησίας και έγγραφα που τεκμηριώνουν τα δικαιώματα σε ακίνητα (π.χ. συμβόλαια, δικαστικές αποφάσεις, διοικητικές πράξεις κλπ και τα πιστοποιητικά μεταγραφής τους)
-Απλό φωτοαντίγραφο της αστυνομικής ταυτότητας (Δ.Α.Τ) ή του διαβατηρίου (Δ.Δ.)
του εκπροσώπου του δηλούντος νομικού προσώπου και αποδεικτικό έγγραφο (σε απλό φωτοαντίγραφο) που να αποδεικνύει τον ΑΦΜ του νομικού προσώπου (π.χ. εκκαθαριστικό σημείωμα εφορίας, αποδεικτικό απόδοσης ΑΦΜ ή λογαριασμό ΔΕΗ, ΟΤΕ).
-Τα νομιμοποιητικά έγγραφα εκπροσώπησης της εταιρείας.
Για υποβολή δήλωσης Ν. 2308/1995 με δικαιούχο ανήλικο:
Η δήλωση αναγράφει ως δικαιούχο τον ανήλικο αλλά υπογράφεται και από τους δύο γονείς ως νόμιμους αντιπροσώπους του ανηλίκου ή από τον έναν γονέα σε περίπτωση που προσκομίζεται δικαστική απόφαση άσκησης της γονικής μέριμνας από τον ένα γονέα.
Κατά την υποβολή της δήλωσης προσκομίζονται απλό φωτοαντίγραφο της αστυνομικής ταυτότητας (Δ.Α.Τ) των νομίμων αντιπροσώπων καθώς και του ανηλίκου εφόσον έχει εκδοθεί.