Ροή
Ποιό είναι το πρώτο πράγμα που σας έρχεται στο μυαλό όταν ακούτε τη λέξη «complimentary»; Μήπως ένα σημείωμα με καλλιγραφικά γράμματα, δίπλα στο μαξιλάρι σας ή επάνω σε ένα τραπεζάκι με φρούτα, γλυκά, σοκολατάκια, καραμέλες ή κρασί σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου; Θα μπορούσε…
Πριν από λίγα χρόνια είχα παρακολουθήσει ένα συνέδριο για τον τουρισμό. Μία ομιλήτρια από το εξωτερικό, η οποία εξειδικεύεται στις δημόσιες σχέσεις στον κλάδο του τουρισμού σε επιχειρήσεις με έδρα τις ΗΠΑ και τα ΗΑΕ μετέφερε στο κοινό του συνεδρίου την εμπειρία της, ως «τρίτο μάτι» της ελληνικής τουριστικής πραγματικότητας:
«Είμαι δυο ημέρες στην Ελλάδα, έχετε ήλιο, έχετε θάλασσα. Νομίζετε ότι αυτό αρκεί; Και άλλες χώρες τα έχουν αυτά. Ξυπνήστε. Στο ξενοδοχείο που διαμένω δεν θυμούνται καν το επώνυμό μου, δεν υπάρχει καν μια καραμέλα στο μαξιλάρι μου ή ένα σημείωμα που να γράφει welcome ή complimentary. Στη ρεσεψιόν δεν υπάρχει καν ένα desk δημοσίων σχέσεων. Και το ξενοδοχείο που μένω είναι πεντάστερο».
Και συνέχισε: «Τι δημόσιες σχέσεις κάνετε πια εσείς οι Έλληνες; Πόσοι από εσάς μετά το συνέδριο θα φυλάξετε για αρκετό καιρό τις επαγγελματικές κάρτες που μαζέψατε και θα κάνετε εγκαίρως μια επικοινωνία με τα άτομα που σας τις έδωσαν για να μην χαθεί η επαφή; Πόσο υποτιμημένες είναι οι δημόσιες σχέσεις στην Ελλάδα….», κατέληξε.
Πώς αισθάνθηκα; Σαν να μου έδωσαν γροθιά στο στομάχι. Γιατί δυστυχώς πολλά από όσα είπε ήταν αλήθεια. Και δεν τα βάζω κάθε φορά με την Ελλάδα και τους Έλληνες. Είναι όμως λυπηρό να έχουμε το προϊόν και να μην μπορούμε να το πλασάρουμε σωστά. Και αυτό συνδέεται και με την άγνοια εφαρμογής στρατηγικών δημοσίων σχέσεων, ειδικά στις επιχειρήσεις.
Με τι τις παρομοιάζουν πολλοί Έλληνες τις δημόσιες σχέσεις; Θα απαντήσω με ένα πολύ εύστοχο σχόλιο που άκουσα από μία επαγγελματία δημοσίων σχέσεων, η οποία μου διηγήθηκε τη δική της σύντομη εμπειρία: «Μπήκα σε ένα ταξί και με ρώτησε ο οδηγός με τι ασχολούμαι. Και του είπα: "δημόσιες σχέσεις". Και ο ταξιτζής μου απάντησε: «Α , δηλαδή δουλεύεις πόρτα σε μαγαζί;».
Τα θέμα όμως δεν είναι ούτε τόσο απλό, ούτε τόσο αστείο. Γιατί για μα επιχείρηση (όχι απαραίτητα μόνο από τον κλάδο του τουρισμού), οι δημόσιες σχέσεις μπορούν να ενισχύσουν την εταιρική εικόνα (και φήμη) και να ενισχύσουν τις πωλήσεις. Και μάλιστα με πιο διακριτικό και συνήθως πιο ανέξοδο τρόπο από ό,τι το marketing.Για παράδειγμα, ένα μη πληρωμένο δημοσίευμα στον Τύπο που έγραψε με μεράκι ο δημοσιογράφος επειδή κάτι τον εντυπωσίασε στην επιχείρηση είναι ορισμένες φορές πιο πειστικό από μια μακέτα που γράφει «διαλέξτε εμάς γιατί είμαστε οι καλύτεροι».
Στην Ελλάδα, υπάρχουν δυστυχώς πολλά κενά στον τομέα των δημοσίων σχέσεων. Αν εξαιρέσουμε το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις μπερδεύουν τις δημόσιες σχέσεις με το marketing (δεχόμαστε ότι αλληλοσυμπληρώνονται, όχι όμως ότι είναι το ίδιο πράγμα), υπάρχουν πολλές εταιρείες οι οποίες αγνοούν τη χρησιμότητά τους.
Οι ειδικοί όμως του marketing και των δημοσίων σχέσεων έχουν άλλη άποψη. Ο James Gruning στο βιβλίο του Ecxellence in Public Relations and Communication Management αναφέρει: «ο μεγαλύτερος σκοπός του marketing είναι να φέρνει χρήματα στην επιχείρηση αυξάνοντας τη καμπύλη ζήτησης. Ο μεγαλύτερος σκοπός των δημοσίων σχέσεων είναι να εξοικονομεί χρήματα για την επιχείρηση οικοδομώντας σχέσεις με τις ομάδες κοινού».
Σύμφωνα με τους Chartier και Lereay (2007), υπάρχει μια σαφώς προσδιορισμένη σχέση ανάμεσα στις δημόσιες σχέσεις και τις πωλήσεις των εταιρειών με την διαφορά ότι οι δημόσιες σχέσεις στοχεύουν σε μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Και βέβαια, οι τελευταίες προωθούν τις πωλήσεις γιατί καλλιεργούν τη θετική εικόνα για το προϊόν και την επιχείρηση, την ικανοποίηση και τη δέσμευση του πελάτη και τελικά όλα αυτά μεταφράζονται σε πωλήσεις.
Ποιος τολμάει λοιπόν μετά από όλα αυτά να μην κάνει δημόσιες σχέσεις; Και ποιος τολμάει να θεωρεί την επιχείρησή του ανταγωνιστική όταν δεν υλοποιεί ενέργειες PR (επαφή με Τύπο, ΕΚΕ κλπ);
Θα χαιρόμουν αν στο εξής έβλεπα πιο συχνά τις ελληνικές επιχειρήσεις αλλά και το δημόσιο τομέα να διαθέτουν τμήματα δημοσίων σχέσεων, τα οποία να σηκώνουν τα τηλέφωνα και να είναι σε θέση να διαχειρίζονται και να προωθούν την εταιρική εικόνα. Γιατί όταν την προωθούν σωστά, προωθούν σωστά και την ελληνική επιχειρηματικότητα. Και αυτό είναι ακόμη ένα μονοπάτι που μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη.
