Πλαίσιο προστασίας «δύο ταχυτήτων» επεξεργάζονται κυβέρνηση και τράπεζες για τον νέο νέο Νόμο Κατσέλη, ο οποίος θα περιλαμβάνει επιμήκυνση των κόκκινων στεγαστικών δανείων, κούρεμα της οφειλής και -για τους οικονομικά πολύ αδύναμους- επιδότηση δόσης.
Το νέο σχέδιο περιλαμβάνει δύο περιμέτρους:
• Η στενή περίμετρος θα περιλαμβάνει τους πολύ εξασθενημένους οφειλέτες και θα προσφέρει κρατική επιδότηση του 1/3 της δόσης, κατά τα πρότυπα του κυπριακού σχεδίου «ΕΣΤΙΑ», το οποίο έχει μεν εγκριθεί από την Επιτροπή Ανταγωνισμού της ΕΕ αλλά δεν έχει ακόμη νομοθετηθεί στην Κύπρο.
Τα εισοδηματικά κριτήρια για ένταξη σε αυτή την κατηγορία δεν έχουν ακόμη προσδιοριστεί, καθώς αυτό εξαρτάται από το πόσους οφειλέτες θα μπορεί να καλύψει το κονδύλι ύψους 300 εκατ. ευρώ που έχει προϋπολογιστεί για το 2019 για τον συγκεκριμένο σκοπό. Σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, η συνολική επιδότηση είναι πιθανό να ενισχυθεί και με κεφάλαια από το υπερπλεονάσμα, ώστε να περιληφθούν σε αυτή την κατηγορία όσο το δυνατόν περισσότερα υπερχρεωμένα νοικοκυριά.
Αυτό που μένει στην παρούσα φάση, αναφέρουν πηγές με γνώση των διαδικασιών, είναι να ποσοτικοποιήσουν οι τράπεζες τα στοιχεία των υπερήμερων οφειλετών ώστε να καταλήξουν με την κυβέρνηση στο εισοδηματικό όριο της ένταξης στη «στενή περίμετρο».
• Η ευρεία περίμετρος θα περιλαμβάνει δάνεια με ανεξόφλητο υπόλοιπο 120.000-130.000 ευρώ και αντικειμενική αξία ακινήτου έως 200.000 σύμφωνα με τις πληροφορίες.
Το νέο στοιχείο που μπήκε στη συζήτηση μετά τη συνάντηση της Δευτέρας στο Μαξίμου είναι το κριτήριο ένταξης να βασίζεται κυρίως στο υπόλοιπο του δανείου, και όχι στην αξία του ενεχύρου. Συμφωνήθηκε, επίσης, να περιλαμβάνονται και οι πρώτες κατοικίες που συνδέονται με επιχειρηματικά δάνεια, σε μια υποχώρηση εκ μέρους των τραπεζών. Η κυβέρνηση, από την άλλη, έριξε τον πήχη της αντικειμενικής αξίας στα 200.000 ευρώ, από 250.000 που ήταν το αρχικό της σχέδιο.
Σύμφωνα με πηγές από το κυβερνητικό μέτωπο, το εισοδηματικό όριο ένταξης αναμένεται να διαμορφωθεί στα μέγιστα επίπεδα των 25.000 ευρώ.
Πώς θα λειτουργεί η πλατφόρμα
Ο σχεδιασμός του νέου πλαισίου προστασίας προβλέπει τη λειτουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας στην οποία οι κόκκινοι δανειολήπτες να αιτούνται προστασία πρώτης κατοικίας η οποία θα παρέχεται εξωδικαστικά. Για να ενταχθούν στην προστασία, θα πρέπει να πληρούνται τα εξής κριτήρια:
• Αντικειμενική αξία ακινήτου (εκτ. στα 200.000 ευρώ)
• Ανεξόφλητο υπόλοιπο δανείου (εκτ. στα 120.000 ευρώ)
• Οικογενειακό εισόδημα (εκτ. στα 25.000 ευρώ)
• Περιουσιακά στοιχεία (όπως ακίνητα και άλλες ενδεχόμενες πηγές αδήλωτων εισοδημάτων)
• Καταθέσεις (σε άλλες τράπεζες, μετά την άρση του τραπεζικού απορρήτου)
Πώς θα γίνεται το κούρεμα της οφειλής
Κατόπιν της εκπλήρωσης των ανωτέρω κριτηρίων, θα εξετάζεται ενδεχόμενο κούρεμα της οφειλής. Το κούρεμα δεν θα είναι οριζόντιο -που αποτελεί κόκκινη γραμμή για τις τράπεζες– αλλά θα υπόκειται σε τυπικά κριτήρια. Ένα από αυτά, είναι ο λόγος «εμπορική αξία ακινήτου / υπόλοιπο δανείου» να μην υπερβαίνει το 120%. Συνεπώς, όπως επιβεβαιώνουν τραπεζικές πηγές, θα κουρεύεται το ύψος της οφειλής που υπερβαίνει το 120% -κάτι που είχαν ζητήσει και οι τράπεζες.
Εκτός από το κούρεμα, θα εξεταστεί και η αναθεώρηση του επιτοκίου προς τα κάτω, χωρίς ωστόσο να έχει ακόμη αποφασιστεί πόσο θα μειωθεί. Τέλος, η προστασία θα περιλαμβάνει και επιμήκυνση του στεγαστικού δανείου ώστε η μηνιαία δόση να μειωθεί έως και 30%.
Κυβέρνηση και τράπεζες αντιλαμβάνονται την ανάγκη να διαμορφωθούν βιώσιμοι όροι εξυπηρέτησης των στεγαστικών δανείων, οι οποίοι θα επιτρέπουν πλέον στους δανειολήπτες να εξυπηρετούν τα δάνειά τους με βάση το εισόδημα και τη γενικότερη οικονομική τους δυνατότητα.