Ροή
Καθώς οι ΗΠΑ και η Ευρώπη επιβάλλουν κυρώσεις στους πλουσιότερους της Ρωσίας –και υπόσχονται να «κυνηγήσουν» τα γιοτ και τις επαύλεις τους– ολιγάρχες που συγκέντρωσαν τις περιουσίες τους παραμένοντας πιστοί στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν αρχίζουν να μιλούν ανοιχτά κατά της εισβολής του στην Ουκρανία.
Κανένας δεν αναφέρθηκε άμεσα στον Πούτιν, αλλά οι δημόσιες εκκλήσεις για ειρήνη είναι μια άνευ προηγουμένου ένδειξη διαφωνίας εναντίον του αυταρχικού ηγέτη.
Ο ουκρανικής καταγωγής Mikhail Fridman, ιδρυτής της Alfa Bank, της μεγαλύτερης ιδιωτικής τράπεζας της Ρωσίας, έγινε ο πρώτος ολιγάρχης που τάχθηκε -προφανώς ακούσια- ενάντια στις εντολές εισβολής του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, σύμφωνα με τους Financial Times. «Δεν κάνω πολιτικές δηλώσεις, είμαι επιχειρηματίας με ευθύνη έναντι των πολλών χιλιάδων υπαλλήλων μου στη Ρωσία και την Ουκρανία. Ωστόσο, είμαι πεπεισμένος ότι ο πόλεμος δεν μπορεί ποτέ να είναι η απάντηση. Αυτή η κρίση θα κοστίσει ζωές και θα βλάψει δύο έθνη που είναι αδέρφια για εκατοντάδες χρόνια», έγραψε σε ένα email προς τα στελέχη της εταιρείας του LetterOne που ήρθε στη δημοσιότητα. Σε αυτό, ανέφερε τη δική του ιστορία—ο Fridman έζησε στη Δυτική Ουκρανία μέχρι τα 17 του. Και οι δύο γονείς του είναι Ουκρανοί πολίτες, που ζουν στο Lviv, το οποίο ονόμασε την «αγαπημένη του πόλη». Το Lviv είναι μια από τις πόλεις που στοχοποιούνται από τον ρωσικό στρατό.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλε κυρώσεις στον Fridman προσωπικά τη Δευτέρα, οι οποίες περιελάμβαναν δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων του και ταξιδιωτική απαγόρευση. Ο συνεργάτης του, Alexey Kuzmichev, είπε στο Forbes Ρωσίας σε συνέντευξή του ότι συμφωνεί με τον Fridman, αλλά πρόσθεσε «Δεν πρόκειται να κάνω πολιτικές δηλώσεις».
Ο Oleg Deripaska, ο οποίος έχτισε την περιουσία του από ρωσικές πρώτες ύλες και είναι ο πρώην γαμπρός του Μπόρις Γέλτσιν, ζήτησε αντίστοιχα να τερματιστεί ο πόλεμος σε ανάρτηση στο Telegram της Κυριακής, ζητώντας ειρήνη. «Ο κόσμος είναι πολύ σημαντικός! Πρέπει να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις το συντομότερο δυνατό!», έγραψε. Τη Δευτέρα, χαρακτήρισε την ταχέως επιδεινούμενη οικονομική κατάσταση στη Ρωσία «πραγματική κρίση» και προέτρεψε για μεγαλύτερες οικονομικές μεταρρυθμίσεις. «Είναι απαραίτητο να αλλάξει η οικονομική πολιτική, να τελειώσει όλος αυτός ο κρατικός καπιταλισμός», έγραψε.
Επίσης τη Δευτέρα, την ίδια μέρα που επλήγη από κυρώσεις από την ΕΕ, ο πλουσιότερος άνθρωπος της Ρωσίας, ο βαρόνος του χάλυβα Alexei Mordashov, χαρακτήρισε τη σύγκρουση «τραγωδία δύο αδελφικών λαών» και είπε ότι πρέπει να κάνουν ό,τι είναι απαραίτητο για να βγουν από τη σύγκρουση για να σταματήσει η αιματοχυσία. «Είναι τρομερό που πεθαίνουν Ουκρανοί και Ρώσοι, που ο κόσμος υποφέρει, που η οικονομία καταρρέει. Πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο ώστε να βρεθεί μια διέξοδος από αυτή τη σύγκρουση στο πολύ εγγύς μέλλον και να σταματήσει η αιματοχυσία για να βοηθήσουμε τους πληγέντες να αποκαταστήσουν την κανονική ζωή τους», είπε ο δισεκατομμυριούχος.
«Δεν έχω καμία απολύτως σχέση με τις τρέχουσες γεωπολιτικές εντάσεις. Δεν καταλαβαίνω γιατί επιβλήθηκαν κυρώσεις εναντίον μας», πρόσθεσε.
Άλλοι Ρώσοι δισεκατομμυριούχοι έχουν επίσης ζητήσει να τερματιστεί ο πόλεμος. Ο δισεκατομμυριούχος Oleg Tinkov, ο ιδρυτής της Tinkoff Bank, ο οποίος αυτή τη στιγμή υποβάλλεται σε θεραπεία για τον καρκίνο, είπε ότι η ασθένειά του τον έκανε να αντιληφθεί το εύθραυστο της ανθρώπινης ζωής. «Αθώοι άνθρωποι πεθαίνουν στην Ουκρανία τώρα, καθημερινά, αυτό είναι αδιανόητο και απαράδεκτο! Τα κράτη πρέπει να ξοδεύουν χρήματα για τη θεραπεία ανθρώπων, για έρευνα για την καταπολέμηση του καρκίνου και όχι για πόλεμο», είπε.
Οι Dmitry και Igor Bukhman, τα αδέρφια πίσω από την εταιρεία ανάπτυξης βιντεοπαιχνιδιών Playrix, η οποία παράγει δωρεάν παιχνίδια εφαρμογών για κινητά, όπως το Homescapes και το Fishdom, δήλωσαν ότι θα έδιναν σε κάθε έναν από τους 4.000 υπαλλήλους τους έναν επιπλέον μισθό και τόνισαν ότι η βία «δεν μπορεί ποτέ να είναι η λύση σε ένα πρόβλημα».
«Είναι δύσκολο να παραμείνουμε σιωπηλοί στην παρούσα κατάσταση, γιατί αυτό που συμβαίνει είναι μια μεγάλη τραγωδία για όλους, συμπεριλαμβανομένης της εταιρείας μας. Ήταν δύσκολο ακόμη και να το φανταστούμε», έγραψαν τα αδέρφια σε μια ανάρτηση στο Facebook.
Ο Igor Rybakov, ο δισεκατομμυριούχος συνιδιοκτήτης της εταιρείας κατασκευής στεγών και μόνωσης Technonicol, δήλωσε στο κανάλι του στο YouTube την περασμένη εβδομάδα ότι καταλαβαίνει ότι «το σημείο χωρίς επιστροφή έχει ξεπεραστεί και αυτή θα είναι μια μεγάλη ιστορία που θα αγγίξει τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων . Είναι λυπηρό». Παράλληλα, είπε στους viewers του να μην πανικοβάλλονται και να αγοράσουν υποτιμημένους τίτλους ρωσικών εταιρειών. «Όλο αυτό με εκνευρίζει. Θέλω να τελειώσει όλη αυτή η αβεβαιότητα», πρόσθεσε, σύμφωνα με το Forbes Ρωσίας.
Η σημασία αυτών των δηλώσεων είναι μεγάλη. Έχουν περάσει σχεδόν δύο δεκαετίες από τότε που ο επικριτής του Πούτιν και στη συνέχεια πλουσιότερος άνθρωπος της Ρωσίας, Mikhail Khodorkovsky, μπήκε στη φυλακή για υποτιθέμενη φοροδιαφυγή, αφού χρηματοδότησε κόμματα της αντιπολίτευσης εναντίον του Πούτιν και η περιουσία του κατασχέθηκε. (Αρνήθηκε όλες τις κατηγορίες). Από τότε ελάχιστοι ολιγάρχες τόλμησαν να αντιταχθούν στον Πούτιν. Ο ίδιος ο Khodorkovsky προτρέπει τους Ρώσους να βγουν στους δρόμους, λέγοντας στο Instagram ότι «ο πόλεμος κατά της Ουκρανίας πρέπει να σταματήσει με κάθε κόστος».
