Θεσμοθετημένο «κούρεμα» χρεών και παράλληλα θωράκιση της προστασίας της πρώτης κατοικίας, έχουν για πρώτη φορά οι πολίτες, με τον νέο Κώδικα για τη ρύθμιση οφειλών με παροχή 2ης ευκαιρίας που τέθηκε από χθες σε καθολική ισχύ.
Από χθες νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις μπορούν να διευθετήσουν όλες τις οφειλές τους προς τράπεζες, διαχειριστές δανείων, Δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία, σύμφωνα με τα όσα προβλέπει ο νέος Νόμος «Ρύθμιση οφειλών και παροχή 2ης ευκαιρίας» (ν.4738/2020), με δύο τρόπους.
Ο πρώτος τρόπος είναι μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, υποβάλλοντας αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Έτσι, διασφαλίζεται:
1) Αναστολή των διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης (πλειστηριασμοί, κατασχέσεις κ.λπ.)
2) Αποπληρωμή των οφειλών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης σε έως και 240 δόσεις, δηλαδή σε χρονικό διάστημα έως 20 ετών. Ο αριθμός των δόσεων μπορεί να φθάσει έως τις 420 για οφειλές προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Επιπρόσθετα, στις περιπτώσεις των ευάλωτων νοικοκυριών, παρέχεται κρατική επιδότηση της δόσης του δανείου της α΄ κατοικίας για 5 έτη.
3) Διαγραφή μέρους της οφειλής υπό τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια που καθορίζονται από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η όποια προτεινόμενη λύση θα είναι βιώσιμη, ώστε να μπορεί να ανταπεξέλθει ο οφειλέτης στην εξυπηρέτηση της δόσης.
Ο δεύτερος τρόπος είναι μέσω της διαδικασίας διαγραφής όλων των οφειλών, υποβάλλοντας αίτηση στο δικαστήριο, με σκοπό να λάβουν τη 2η ευκαιρία, αφού θα έχει προηγηθεί, με συγκεκριμένους τρόπους που προβλέπονται στο νόμο, η απαλλαγή τους από όλα τα χρέη.
Ειδικά για την προστασία της α’ κατοικίας των ευάλωτων νοικοκυριών που έχουν ισχυρή ή πλήρη οικονομική αδυναμία, προβλέπεται η ίδρυση ενός Φορέα, ο οποίος θα αγοράζει την α’ κατοικία των ευάλωτων νοικοκυριών, και στη συνέχεια υποχρεούται να τους τη μισθώνει. Με τον τρόπο αυτό στηρίζονται έμπρακτα οι αδύναμοι πολίτες, καθώς τους παρέχεται επίδομα ενοικίου, όπως ήδη παρέχεται σε όσους δεν έχουν ιδιόκτητη κατοικία, στο ύψος που ορίστηκε το επίδομα στέγασης σύμφωνα με τον Νόμο 4472/2017.
Επισημαίνεται ότι ο νέος νόμος για τη «2η ευκαιρία», προστατεύει και την α’ κατοικία και την επαγγελματική στέγη των μικρομεσαίων επιχειρηματιών, κάτι που δεν γινόταν μέχρι σήμερα ούτε και στον νόμο Κατσέλη.
Σύμφωνα με πηγές από το Μέγαρο Μαξίμου, όλα τα παραπάνω αποδεικνύουν ότι η κυβέρνηση, από την αρχή της θητείας της, έχει θεσπίσει το κατάλληλο πλέγμα μέτρων προκειμένου να στηρίξει την κοινωνία, να προστατεύσει την α’ κατοικία ευάλωτων νοικοκυριών καθώς και αυτών που αποδεδειγμένα παρουσιάζουν αδυναμία πληρωμής. Παράλληλα ενισχύει την κουλτούρα πληρωμών και διασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία της οικονομικής δραστηριότητας.
Όπως σημειώνουν οι πηγές από το Μέγαρο Μαξίμου, η κυβέρνηση Τσίπρα - Καμμένου, είχε καταργήσει το πλαίσιο που βρήκε σε ισχύ, δηλαδή τον Νόμο Κατσέλη, δημιούργησε ένα προσωρινό εργαλείο προστασίας (νόμος 4605/2019 με διάρκεια για 6 μήνες), το οποίο αφορούσε περιορισμένη ομάδα δανειοληπτών και δεν μπορούσε καν να λειτουργήσει στην πράξη και δεν έδωσε τελικά συνολική και βιώσιμη λύση στο πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη όταν ανέλαβε, παρέτεινε τη διάρκεια του Νόμου 4605/2019 για επιπλέον 7 μήνες, μέχρι την 31η Ιουλίου 2020 και κάλεσε τις τράπεζες και τα funds να παρέχουν βιώσιμες ρυθμίσεις προς τους οφειλέτες, με σκοπό να αποφύγουν τους πλειστηριασμούς και να προστατευτεί η α’ κατοικία τους.
Κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, η σημερινή κυβέρνηση προστάτευσε πλήρως την α΄ κατοικία όσων επλήγησαν από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας του κορονοϊού (νοικοκυριών και επιχειρήσεων) έως προχθές, 31 Μαΐου. Η προστασία αφορούσε όχι μόνο πλειστηριασμούς, αλλά και κάθε άλλο μέτρο αναγκαστικής εκτέλεσης των πιστωτών, δηλαδή κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών, δεσμεύσεις περιουσίας, εξώσεις κ.λπ.
Την ίδια στιγμή, συνεχίζει να τρέχει το πρόγραμμα «Γέφυρα» για την επιδότηση δανείων α’ κατοικίας κορωνόπληκτων νοικοκυριών που λήγει στα τέλη του 2021.
Παράλληλα, η κυβέρνηση κάλεσε τις τράπεζες και τα funds να παρέχουν βιώσιμες ρυθμίσεις προς τους οφειλέτες, με σκοπό να αποφύγουν τους πλειστηριασμούς και να προστατευτεί η α’ κατοικία τους. Έτσι, 415.225 μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια, συνολικού ύψους 22 δισ. ευρώ, ρυθμίστηκαν διμερώς και επιτυχώς μεταξύ τραπεζών, εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, και οφειλετών, από τον Ιούλιο 2019 έως τα τέλη Ιανουαρίου 2021.
Επίσης η κυβέρνηση δημιούργησε μια πλατφόρμα για τον επαναπροσδιορισμό των δικάσιμων ημερομηνιών των εκκρεμών υποθέσεων του Νόμου Κατσέλη, που απαριθμούνται σε χιλιάδες, ώστε να εκδικαστούν, εντός του 2021. Με αυτό τον τρόπο θα ξεκαθαρίσει το τοπίο αναφορικά με αυτούς που παρουσιάζουν πραγματική αδυναμία πληρωμής.