Μέτρα, στα οποία θα συμπεριλαμβάνεται η αύξηση της χρέωσης για το ΕΤΜΕΑΡ, θα πρέπει να εξετάσει άμεσα η πολιτεία, ώστε να προλάβει καταστάσεις που θα οδηγήσουν σε «φρένο» την περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ, με την επανεμφάνιση καθυστερήσεων στην αποζημίωση των παραγωγών. Αυτό επισημαίνουν ειδικοί της αγοράς, προσθέτοντας ότι αν δεν δρομολογηθούν εγκαίρως σχετικές πρωτοβουλίες, τότε είναι δεδομένο ότι θα χρειαστεί στην πορεία να εφαρμοστούν παρεμβάσεις που θα έχουν ακόμη πιο δυσάρεστες παρενέργειες.
Υπενθυμίζεται ότι το Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ) είναι μία ρυθμιζόμενη χρέωση, που επομένως περιλαμβάνεται σε όλους τους λογαριασμούς και είναι ίδια για κάθε κατηγορία καταναλωτή, ανεξάρτητα από τον προμηθευτή στον οποίο είναι αυτός συμβεβλημένος. Αποτελεί μία από τις βασικές πηγές εσόδων του Ειδικού Λογαριασμού, από τον οποίο καλύπτεται το ποσοστό του εγγυημένου εσόδου των έργων με λειτουργική ενίσχυση, που δεν αποκομίζουν από τη συμμετοχή τους στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Το πρόβλημα εντοπίζεται στο γεγονός ότι ο ΕΛΑΠΕ παρουσιάζει έλλειμμα, το οποίο διογκώνεται συνεχώς. Αν δεν ανακοπεί η αύξηση της «τρύπας», τότε η εμφάνιση καθυστερήσεων στις αποζημιώσεις των παραγωγών δεν θα επηρεάσει μόνο το business plan κάθε έργου τους που βρίσκεται σε λειτουργία (όπως την εξυπηρέτηση των δανείων), αλλά και τις επενδύσεις που προγραμματίζουν από εδώ και πέρα – με δεδομένο ότι αξιοποιούν ένα μεγάλο μέρος των εσόδων τους για την ανάπτυξη νέων μονάδων.
Σταθμίζει τα δεδομένα το ΥΠΕΝ
Ενδεικτικό της οικονομικής «τρύπας» είναι ότι το ένα «σκέλος» του Ειδικού Λογαριασμού (ο ΕΛΑΠΕ Επικράτειας) προβλέπεται να κλείσει το 2024 με έλλειμμα 232 εκατ. ευρώ. Το πρόβλημα απασχολεί το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αφού αναγνωρίζει ότι η «υγεία» του Λογαριασμού είναι σημαντική, για να μην ανακοπεί το momentum στις «πράσινες» επενδύσεις.
Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, προς ώρας το υπουργείο σταθμίζει τα δεδομένα, αναμένοντας μεταξύ άλλων να δει πώς θα εξελιχθούν τα έσοδα του ΕΛΑΠΕ μέσα στους επόμενους μήνες. Έτσι, δεν έχει ακόμη λάβει οριστικές αποφάσεις για τις λύσεις που θα εφαρμοστούν.
Όπως επισημαίνουν πάντως τα στελέχη της αγοράς, οι λύσεις αυτές θα πρέπει να αποφέρουν μία αύξηση των εσόδων του Ειδικού Λογαριασμού στα επίπεδα των 230 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση. Για τον σκοπό αυτό, θα μπορούσε να δρομολογηθεί η αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ, η οποία μάλιστα είναι πιθανό να μην χρειαστεί να δρομολογηθεί μεσούσης της χρονιάς, αλλά από το τέλος του 2024.
Η εναλλακτική λύση θα ήταν να αυξηθεί το ποσοστό των εσόδων από τους πλειστηριασμούς δικαιωμάτων CO2, το οποίο καταλήγει στον Ειδικό Λογαριασμό. Για φέτος, το ποσοστό αυτό έχει προσδιοριστεί στο 14,6%, με τους εκπροσώπους της αγοράς να επισημαίνουν ότι θα πρέπει να αυξηθεί στο κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες, στο 24,6%, για να μην χρειαστεί να αυξηθεί το ΕΤΜΕΑΡ. Όπως ωστόσο προσθέτουν, μία αύξηση θα στερούσε έσοδα από άλλες σημαντικές δράσεις που επιδοτούνται από τα δικαιώματα, όπως οι αποζημιώσεις των βιομηχανιών για τον κίνδυνο «διαρροής άνθρακα».
Αίτημα για αύξηση
«Συνήγορος» για την αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ είναι και ο ΔΑΠΕΕΠ, ο οποίος διαχειρίζεται τον ΕΛΑΠΕ. Όπως επανέλαβε μιλώντας σε χθεσινή εκδήλωση ο Διευθύνων Σύμβουλος, Γιάννης Γιαρέντης, ο Διαχειριστής έχει ζητήσει να αυξηθεί το ΕΤΜΕΑΡ να αυξηθεί από τα 17 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, που είναι τώρα, στα 24 ευρώ ανά Μεγαβατώρα – όσο ήταν πριν από το 2019.
Ο κ. Γιαρέντης πρόσθεσε πως ο ΔΑΠΕΕΠ έχει υποβάλει τις πρώτες μελέτες του στο ΥΠΕΝ, το οποίο του έχει ζητήσει πιο εμπεριστατωμένη ανάλυση. Σημείωσε ότι το Τέλος έχει μείνει σταθερό εδώ και 4 χρόνια, με την αύξηση να επιβάλλεται ώστε να διατηρηθεί η «υγεία» που χαρακτηρίζει τον ΕΛΑΠΕ από το 2020.
Επισήμανε πως ο Ειδικός Λογαριασμός υπήρξε σε μεγάλο βαθμό υποστηρικτής των καταναλωτών κατά τη διάρκεια της κρίσης, κατ΄ αρχάς με το 1,1 δισ. πλεόνασμά του που αξιοποιήθηκε για τις επιδοτήσεις των λογαριασμών ρεύματος. Επίσης, έμμεσα ο Ειδικός Λογαριασμός συνέδραμε στις επιδοτήσεις με άλλα 4,5 δισ., μέσω των υπερεσόδων των μονάδων ΑΠΕ από τη χονδρεμπορική, που παρακρατούνταν για να «οδεύσουν» στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.
Η εκδήλωση διενεργήθηκε ενόψει της πρώτης δημοπρασίας Εγγυήσεων Προέλευσης από τον ΔΑΠΕΕΠ, με τις οποίες προμηθευτές και μεγάλοι καταναλωτές μπορούν να πιστοποιούν ότι καταναλώνουν ρεύμα από ανανεώσιμες πηγές. Η πρώτη δημοπρασία θα διενεργηθεί στις 26 Ιουνίου, με τα έσοδα να αποτελούν μία νέα πηγή εισροών στον ΕΛΑΠΕ.
