Μακρύς και δύσκολος παραμένει ο δρόμος για την αποκλιμάκωση των τιμών κι ενώ άπαντες αναζητούν εναγωνίως το αντίδοτο κατά της ακρίβειας. Τα ελληνικά νοικοκυριά εξακολουθούν να δοκιμάζονται από το επίμονο ράλι, με το κλίμα κόπωσης μετά από σχεδόν τρία χρόνια να γίνεται ολοένα και πιο έντονο κι ενώ παράγοντες της βιομηχανίας τροφίμων και του οργανωμένου λιανεμπορίου επιβεβαιώνουν πως ο πληθωρισμός κινείται σε τροχιά αποκλιμάκωσης και οι πρώτες μειώσεις τιμών έχουν ήδη αρχίσει. Ωστόσο, η μάχη κατά της ακρίβειας είναι ευρύτερη και αποτελεί τη δυσκολότερη «εξίσωση» που καλείται σήμερα να επιλύσει η κυβέρνηση ώστε να υπάρξει ουσιαστική ελάφρυνση των καταναλωτών.
Η πορεία των τιμών
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), τον Ιούνιο οι τιμές των προϊόντων στα σούπερ μάρκετ καταγράφονται μειωμένες κατά μέσο όρο 1,92% σε σχέση με τον αντίστοιχο περυσινό μήνα. Οι μεγαλύτερες μειώσεις τιμών καταγράφονται στις κατηγορίες: φρέσκα φρούτα και λαχανικά (-10,66%), απορρυπαντικά και είδη καθαρισμού (-6,13%), χαρτικά, καλλυντικά και είδη προσωπικής υγιεινής (-5,05%), τροφές και είδη για κατοικίδια (-4,91%), αυγά και βούτυρα (-4,33%). Τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά έχουν ευνοηθεί από τις συγκριτικά καλύτερες καιρικές συνθήκες σε σχέση με το 2023. Στα υπόλοιπα είδη, οι μειώσεις που καταγράφονται είναι αποτέλεσμα τόσο της ομαλοποίησης της αγοράς μετά την πανδημία και της μείωσης στις τιμές παραγωγού σε ορισμένα προϊόντα.
Πρόσφατη, δε, μελέτη που εκπόνησε το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) για λογαριασμό του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων (ΣΕΒΤ) επιβεβαιώνει ότι καταγράφεται συγκράτηση του πληθωρισμού τροφίμων από πλευράς της βιομηχανίας τροφίμων και ποτών. Ειδικότερα, τον Μάιο ο πληθωρισμός των τυποποιημένων τροφίμων εξαιρουμένου του ελαιόλαδου ήταν 0,8%,δείχνοντας ότι έχει εισέλθει σε φάση σταδιακής αποκλιμάκωσης από τις αρχές του 2024 και μετά. Εξαιρώντας το ελαιόλαδο, οι τιμές των τυποποιημένων τροφίμων κατά μέσο όρο έχουν παραμείνει ουσιαστικά αμετάβλητες από τον Μάρτιο του 2023.
Οι πρώτες ύλες εξακολουθούν να καλπάζουν
Και παρά τις πρώτες μειώσεις των τιμών στα ράφια των σούπερ μάρκετ δεν είναι λίγοι όσοι υποστηρίζουν ότι η τροχιά αποκλιμάκωσης μπορεί να είναι παροδική, δεδομένου ότι σε πολλές περιπτώσεις συνεχίζεται η ξέφρενη πορεία των τιμών των πρώτων υλών διεθνώς.
Κορυφαία στελέχη της Mondelez προειδοποιούσαν πρόσφατα πως η μάχη συνεχίζεται και δεν αποκλείεται η αποκλιμάκωση των τιμών να είναι ένα συγκυριακό φαινόμενο. Γεγονός που μπορεί εν μέρει να επιβεβαιωθεί και από την έρευνα του ΙΕΛΚΑ, καθώς αυξήσεις τιμών εξακολουθούν να καταγράφονται σε αρκετές κατηγορίες τροφίμων και δη σε ορεκτικά, αλίπαστα και άλλα σερβιριζόμενα είδη (+6,46%), φρέσκα ψάρια και θαλασσινά (+5,02%), μπισκότα, σοκολάτες, ζαχαρώδη (+4,25%), τρόφιμα παντοπωλείου (+3,51%), οινοπνευματώδη ποτά (+2,77%). «Τα περισσότερα από αυτά τα είδη επηρεάζονται από τις διεθνείς τιμές πρώτων υλών, τις τιμές της ζάχαρης και του κακάο και από άλλα κόστη παραγωγής», σημειώνεται στη μελέτη.
«Οι ανατιμήσεις των πρώτων υλών είναι συνεχείς, διαρκείς και μόνιμες, η κατάσταση δεν μπορεί να εκτονωθεί», σχολίαζε πρόσφατα παράγοντας της αγοράς.
Η μάχη σε τρία μέτωπα
Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση έχει ανεβάσει τους τόνους απέναντι στη μάχη κατά της ακρίβειας. Μετά το μήνυμα συστράτευσης δυνάμεων που απηύθυνε αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος και ολοκληρώνοντας έναν μεγάλο κύκλο διαβουλεύσεων με τους παράγοντες του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων, τη βιομηχανία τροφίμων, τις καταναλωτικές ενώσεις, τον Συνήγορο του Καταναλωτή κλπ, πλέον έχει επικεντρωθεί σε ένα σχέδιο τριών αξόνων που εκτιμά πως θα οδηγήσει σε υποχώρηση του κόστους ζωής και σε ουσιαστική αποκλιμάκωση των τιμών προσεχώς. Στη λειτουργία του ανταγωνισμού, στη δύναμη που έχει ο ενημερωμένος καταναλωτής σήμερα και στην κοινωνική ευθύνη που φέρει σήμερα η υγιής επιχειρηματικότητα.
Σε ό,τι αφορά τον πρώτο άξονα, ο υπουργός συναντήθηκε πρόσφατα με την πρόεδρο της Επιτροπής Ανταγωνισμού Αϊρίν Έβελυν Μικέλα Σαρπ, την οποία διαβεβαίωσε για την πρόθεση της περαιτέρω ενίσχυσης της Επιτροπής ώστε να μπορεί να επιτελεί ακόμα πιο αποτελεσματικά το έργο της για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς. Ειδικότερα, ανακοίνωσε ότι είναι σε εξέλιξη η διαδικασία ενίσχυσης της Επιτροπής με πρόσθετο εξειδικευμένο προσωπικό. Αρχικά θα γίνει πρόσληψη 25 στελεχών, ενώ από κοινού με τον υπουργό Εσωτερικών και τον Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου θα υπάρξει εισήγηση στο Υπουργικό Συμβούλιο για την πρόσληψη άλλων 25 στελεχών. Πρόκειται για επιστήμονες, οικονομολόγους, νομικούς, αλλά και από τον χώρο της πληροφορικής, που είναι απολύτως απαραίτητοι.
Ως προς τη δύναμη του ενημερωμένου καταναλωτή ο κ. Θεοδωρικάκος έχει ήδη μιλήσει για τη βελτίωση της ψηφιακής πλατφόρμας e-katanalotis, ενώ στο μέτωπο της συμβολής της υγιούς επιχειρηματικότητας στον αγώνα για την καταπολέμηση της ακρίβειας, έχει ήδη ζητήσει από όλες τις πλευρές να «βάλουν πλάτη».
