Ενεργοποιείται μεταξύ ΤΕΕ και Περιφέρειας Αττικής η πρώτη εκτελεστική σύμβαση, μία από αυτές που συμπεριλαμβάνονται στη γνωστής συμφωνίας πλαίσιο που έχει συνάψει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας με αναδόχους (ΟΤΕ, Globitel και Τέρνα) για το έργο «Έξυπνες Γέφυρες Περιφερειών», αρχικού ύψους 120 εκατ. ευρώ, με 36 γνωστές γέφυρες της Περιφέρειας (από τον Κηφισό, την Πέτρου Ράλλη και τη Χαμοστέρνας έως τη Συγγρού, την Ποσειδώνος, τη Βουλιαγμένης, τον κόσμο Σταυρού, κι από τη Μεσογείων και την Κηφισίας έως την Κατεχάκη, τον Πειραιά κ.α.), πολλές από τις οποίες «γερασμένες» και φθαρμένες, να μπαίνουν σε «τεχνολογικό μικροσκόπιο».
Ήδη, υπεγράφη χτες 10 Οκτωβρίου ανάμεσα σε Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, που ήταν ο φορέας προώθησης και υλοποίησης της δράσης, και Globitel, h 1η Εκτελεστική Σύμβαση 12.754.681,79 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α. 24%), πλέον του δικαιώματος προαίρεσης 50% (6.377.340,90€ πλέον Φ.Π.Α. 24%), ήτοι συνολικά σχεδόν 19 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ).
Υπενθυμίζεται ότι η ευρύτερη σύμβαση (συμφωνία – πλαίσιο) αφορά στην ανάπτυξη έξυπνων υποδομών γεφυρών για τη παρακολούθηση της δομικής απόκρισης επιλεγμένων γεφυρών, στις 13 Περιφέρειες της χώρας. Η παρούσα εκτελεστική σύμβαση αφορά την ανάπτυξη έξυπνών υποδομών γεφυρών για τη παρακολούθηση της δομικής απόκρισης επιλεγμένων γεφυρών της Περιφέρειας Αττικής σε πραγματικό χρόνο μέσω σύγχρονων συστημάτων και μεθοδολογιών ενόργανης παρακολούθησης της δομικής υγείας (Real Time Structural Health Monitoring – RTSHM).
Ποιες είναι οι 36 γέφυρες που μπαίνουν υπό παρακολούθηση
Οι 36 γέφυρες που πρότεινε η Περιφέρεια Αττικής, ανταποκρινόμενη στην εν λόγω δράση, είναι οι εξής:
1. Υπερυψωμένος Κηφισού.
2. Γέφυρα εξόδου ρεύματος Λ. Κηφισού προς Λαμία για Κόρινθο.
3. Γέφυρα εξόδου ρεύματος Λ. Αθηνών προς Αθήνα για Λαμία.
4. Γέφυρα Λ. Ποσειδώνος επί του ρέματος Πικροδάφνης.
5. Γέφυρα Α/Κ Πειραιώς & Χαμοστέρνας 6. Γέφυρα Α/Κ Τατοίου & Λ. Κύμης.
7. Γέφυρα Α/Κ Πέτρου Ράλλη & Κων/πόλεως.
8. Γέφυρα Α/Κ Λ. Συγγρού & Λαγουμιτζή.
9. Γέφυρες Α/Κ Λ. Κηφισού & Λ. Ποσειδώνος - Έξοδος ρεύματος Λ. Ποσειδώνος προς Πειραιά για Λαμία.
10. Γέφυρα Λ. Ποσειδώνος άνωθεν Π. Μυρτιδιωτίσσης / Εθν. Μακαρίου.
11. Γέφυρα Α/Κ Λ. Κηφισίας & Λ. Κατεχάκη.
12. Γέφυρα εξόδου ρεύματος Καλλιρόης προς Πειραιώς για ρεύμα Λ. Συγγρού προς Πειραιά.
13. Ισόπεδη γέφυρα Λ. Ποσειδώνος άνωθεν εξόδου από κυκλικό κόμβο ΣΕΦ για Εθνάρχου Μακαρίου & Δημ. Φαληρέως.
14. Γέφυρα Α/Κ Λ. Κατεχάκη & Εθν. Αντιστάσεως Καισαριανής.
15. Γέφυρα Α/Κ Λ. Μεσογείων & Κατεχάκη.
16. Γέφυρα Α/Κ Λ. Κηφισού & Πειραιώς.
17. Γέφυρα Α/Κ Λ. Κηφισού & Τσούντα.
18. Ισόπεδη γέφυρα Λ. Κηφισού & Αχαρνών.
19. Γέφυρα Α/Κ Λ. Κηφισού & Πίνδου
20. Γέφυρα ΝΕΑΟΚ επί του Σαρανταπόταμου.
21. Γέφυρα Α/Κ Λ. Συγγρού & Χαροκόπου.
22. Γέφυρα Α/Κ Λ. Συγγρού & Αγ.Πάντων.
23. Γέφυρα Α/Κ Λ. Συγγρού & Δαβάκη.
24. Γέφυρα Α/Κ Λ. Συγγρού & Σπάρτης.
25. Γέφυρα Α/Κ Λ. Συγγρού & Αμφιθέας.
26. Γέφυρα Κόνωνος άνωθεν γραμμών Ηλεκτρικού.
27. Γέφυρα εξόδου Αλιπέδου για Λ. Ηρώων Πολυτεχνείου άνωθεν γραμμών Ηλεκτρικού.
28. Γέφυρα Α/Κ Παλαιάς Παραλιακής.
29. Γέφυρα Λ. Ποσειδώνος επί του ρέματος της οδού Βάθη Δήμου Αλίμου.
30. Γέφυρα ρεύματος Λ. Ποσειδώνος προς Σούνιο στο ύψος της Λίμνης Βουλιαγμένης.
31. Γέφυρα Α/Κ Λ. Κηφισίας & Καποδιστρίου (Σίδερα Χαλανδρίου).
32. Γέφυρα Λ. Κηφισίας & Σπύρου Λούη.
33. Γέφυρα Α/Κ Λ. Βουλιαγμένης & Κρήνης.
34. Γέφυρα Α/Κ Λ. Σταυρού - Λαυρίου & Αγ. Σεραφείμ.
35. Γέφυρα Λ. Σταυρού - Λαυρίου επί εποχιακού ρέματος στο ύψος της Παλαιοκαμάριζας.
36. Γέφυρα Α/Κ Λ. Σχιστού - Σκαραμαγκά & συνδετηρίου κλάδου λιμένα Cosco.
Το αντικείμενο της σύμβασης και των ελέγχων με σύγχρονα τεχνολογικά μέσα
Όπως σημειώνεται, η Περιφέρεια Αττικής θα έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί κρίσιμες παραμέτρους που αφορούν τη δομική υγεία 36 γεφυρών αρμοδιότητάς της μέσα από την προμήθεια και εγκατάσταση αισθητήρων ΙοΤ, εξειδικευμένου λογισμικού και πραγματοποίησης ελέγχων. Αναλυτικότερα, θα εφαρμοστεί η πρακτική της ενόργανης παρακολούθησης των γεφυρών, βάσει σύγχρονων διαδικασιών και μεθοδολογιών άμεσης αξιολόγησης (Smart Assessment Procedures ή «SAP»), η οποία θα αξιολογεί άμεσα την στατική και τη λειτουργική επάρκεια των γεφυρών. Με την παρούσα εκτελεστική σύμβαση επιδιώκεται η παροχή υπηρεσιών ελέγχου του ρυθμού φθοράς για την αποτελεσματική συντήρηση γεφυρών αρμοδιότητας της Περιφέρειας Αττικής, με τη χρήση καινοτόμων τεχνολογιών, όπως το Ίντερνετ των πραγμάτων (internet of things - IoT).
Οι πληροφορίες που σχετίζονται με την κατάσταση των γεφυρών, θα καταγράφονται και θα επεξεργάζονται με ειδικούς αλγόριθμους που υπολογίζουν την απόκριση των γεφυρών και θα είναι διαθέσιμες σε εξειδικευμένους μηχανικούς, οι οποίοι θα είναι αρμόδιοι για τη βελτίωση του επιπέδου ασφάλειας των γεφυρών και την πρόληψη μελλοντικών ατυχημάτων. Όλες οι υποδομές γεφυρών θα εξοπλιστούν με ειδικά συστήματα μέτρησης της δομικής απόκρισης, αισθητήρες/τεχνολογίας ΙοΤ που θα μετρούν και θα καταγράφουν τις απαραίτητες πληροφορίες, σε πραγματικό χρόνο με σύγχρονες και αποδεκτές τεχνολογικές μεθόδους. Το αντικείμενο του Έργου αποτελεί μια καινοτόμα λύση που στοχεύει στην άμεση, αυτόματη και αδιάλειπτη αξιολόγηση της φέρουσας ικανότητας γεφυρών, σε πραγματικό χρόνο.
Η δράση βασίζεται στη δικτύωση συστημάτων ενόργανης δομικής παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο (Real Time Structural Health Monitoring ή RTSHM) σε γέφυρες αρμοδιότητας της Περιφέρειας Αττικής, τα οποία θα καταγράφουν την απόκριση των δομικών μελών σε οποιονδήποτε εξωγενή παράγοντα (κινητά φορτία, τυχηματικά φορτία, μεταβολές της θερμοκρασίας κ.λπ.) και θα αποστέλλουν τις μετρήσεις στην κεντρική ενιαία διαδικτυακή πλατφόρμα. Η εφαρμογή εξειδικευμένων μεθοδολογιών ενόργανης δομικής παρακολούθησης προς άμεση αποτίμηση τεχνικών είναι σύμφωνη με πρακτικές πολλών προηγμένων χωρών και αποτελεί παγκοσμίως την πιο αποδεκτή μέθοδο εκτίμησης ενδεχομένων υποβάθμισης της δομικής υγείας σε βάθος χρόνου. Τα έργα έξυπνων γεφυρών θα αποτελούνται από καταγραφικούς σταθμούς με σύστημα αδιάλειπτης επικοινωνίας με την ενιαία διαδικτυακή πλατφόρμα, αισθητήρες μέτρησης ανηγμένης αξονικής παραμόρφωσης, αισθητήρες μέτρησης επιτάχυνσης (δονησιογράφους), αισθητήρες μέτρησης στάθμης υδάτων και αισθητήρες μέτρησης θερμοκρασίας.
Η εφαρμογή εξειδικευμένων μεθοδολογιών ενόργανης δομικής παρακολούθησης, συνδυασμού δηλαδή τεκμηρίωσης - ενοργάνωσης και γρήγορης αποτίμησης, αποτελεί παγκοσμίως την πιο δόκιμη μέθοδο εκτίμησης ενδεχόμενων υποβαθμίσεων της δομικής υγείας των κατασκευών σε βάθος χρόνου. Η συνθήκη ελέγχου είναι η αξιολόγηση σε πραγματικό χρόνο της δομικής τρωτότητας των γεφυρών υπό τα συνήθη φορτία λειτουργίας και ο καθορισμός με σαφήνεια των μεγίστων επιτρεπόμενων όριων διελεύσεων (έλεγχος μεγίστων παραμορφώσεων). Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η έγκαιρη πρόβλεψη αστοχιών (situational awareness), δίνεται η δυνατότητα άμεσων λήψεων αποφάσεων και μέτρων (informed decision making process) ενώ παράλληλα εξασφαλίζεται η εξοικονόμηση πόρων μέσω προτεραιοποίησης συντηρήσεων και ενισχύσεων όπου πραγματικά απαιτείται.
Το Σύστημα RTSHM θα πρέπει να είναι κατασκευασμένο από υλικά βιομηχανικής προέλευσης με δυνατότητα για συνεχή και αδιάλειπτη λειτουργία του συστήματος κατά την διάρκεια δυσμενών καιρικών και λειτουργικών συνθηκών. Επιπλέον, θα πρέπει να εξασφαλίζει αυτόματη αξιολόγηση μεταβολών της δομικής απόκρισης των γεφυρών με ανάλυση και μετεπεξεργασία μεγάλου όγκου καταγραφών χαρακτηριστικών μεγεθών. Καθ’ όλη την διάρκεια του έργου, θα πρέπει να εξασφαλίζεται η αδιάλειπτη λειτουργία συστήματος RTSHM και συνεχής εποπτεία της συμπεριφοράς των παρακολουθούμενων υποδομών μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας του συστήματος RTSHM.
Τα συστήματα έξυπνων γεφυρών για την Περιφέρεια Αττικής θα αποτελούνται από:
- Κεντρικό λογισμικό καταγραφής και εκτίμησης.
- 72 καταγραφικούς σταθμούς με σύστημα αδιάλειπτης επικοινωνίας με την ενιαία διαδικτυακή πλατφόρμα.
- 432 αισθητήρες μέτρησης ανηγμένης αξονικής παραμόρφωσης (παραμορφωσίμετρα).
- 72 αισθητήρες μέτρησης επιτάχυνσης (δονησιογράφους).
- 7 αισθητήρες μέτρησης της στάθμης υδάτων.
- 72 αισθητήρες μέτρησης θερμοκρασίας περιβάλλοντος.
- Τηλεπικοινωνιακά έξοδα.
Στην παρούσα εκτελεστική σύμβαση περιλαμβάνεται η προμήθεια, η εγκατάσταση και η θέση σε λειτουργία όλων των ανωτέρω συστημάτων ενόργανης δομικής παρακολούθησης RTSHM μετά της απαιτούμενης εργασίας, των υλικών και των μικροϋλικών που θα απαιτηθούν.
Στο αντικείμενο της εκτελεστικής Σύμβασης επίσης περιλαμβάνονται: a) ανάπτυξη αλγορίθμων πλατφόρμας «Έξυπνης Παρακολούθησης Γεφυρών», b) υπηρεσίες εκπαίδευσης, c) ο πρωτοβάθμιος έλεγχος των τεχνικών και ο σχεδιασμός της ενόργανης παρακολούθησης καθώς και του συστήματος IoT ,d) ο δευτεροβάθμιος έλεγχος των γεφυρών μέσω κατάλληλης μοντελοποίησης των τεχνικών σε επίπεδο προμελέτης, e) η δημιουργία Ψηφιακού Αποθετηρίου και Πλατφόρμας «Έξυπνων Γεφυρών», f) η προμήθεια μετά της εγκατάστασης και θέσης σε λειτουργία των Συστημάτων Ενόργανης, Παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο (Real Time Structural Health Monitoring ή RTSHM) g) η διεξαγωγή Μη Καταστροφικών Δοκιμαστικών Φορτίσεων στις γέφυρες και η επικαιροποίηση των μελετών, h) η πιλοτική λειτουργία των συστημάτων, i) η ενόργανη δομική παρακολούθηση των τεχνικών, παραγωγική και εγγυημένη λειτουργία των συστημάτων, j) υπηρεσίες τεχνικής βοήθειας. Επίσης, προβλέπεται και η παροχή υπηρεσιών εγγύησης του εξοπλισμού και τεχνικής υποστήριξης για δύο (2) έτη μετά την οριστική παραλαβή της κάθε εκτελεστικής σύμβασης χωρίς πρόσθετο κόστος.
Η διάρκεια και οι φάσεις
Η υλοποίηση και ολοκλήρωση της σύμβασης υπολογίζεται σε περίπου 4 έως 16 μήνες, με σταδιακές φάσεις και παραδόσεις αντικειμένου. Η διάρκεια της παρούσας εκτελεστικής σύµβασης ορίζεται, πλην τυχόν δικαιώματος προαίρεσης, έως 31/12/2025 (συνδέεται και με Ταμείο Ανάκαμψης). Ως ημερομηνία έναρξης της υλοποίησης της 1ης Εκτελεστικής Σύμβασης ορίζεται η ημερομηνία υπογραφής της. Όπως σημειώνεται, μέσα στου πρώτους 4 μήνες πρέπει να γίνει «Πρωτοβάθμιος Έλεγχος, Σχεδιασμός RTSHM Σχεδιασμός σεναρίων παρακολούθησης και λογισμικού», σε 5 μήνες «Δευτεροβάθμιος Έλεγχος - Εκπόνηση Μελέτης Αποτίμησης, Καθορισμός ορίων επιτελεστικότητας, Αναπροσαρμογή τελικών ορίων ελέγχου», αλλά και η «Ανάπτυξη Ολοκληρωμένης Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας SBN», όπως και η «Προμήθεια, εγκατάσταση και λειτουργία RTSHM», μετά τους πρώτους 5-6 μήνες εκκινεί η «Πιλοτική λειτουργία, Επικαιροποίηση μελετών και Εκπαίδευση» (με δίμηνη διάρκεια), ενώ θα ακολουθήσει (διάρκεια 8 μήνες) η φάση «Παραγωγικής Λειτουργίας».
