Ροή
Στην αντεπίθεση περνά η Αθήνα και απαντά στην τουρκική προκλητικότητα με κινήσεις στη σκακιέρα, ενώ σήμερα συνεδριάζει και το τελευταίο υπουργικό συμβούλιο του 2019.
Η χθεσινή μέρα σημαδεύτηκε από ένα διπλωματικό μπαράζ της Αθήνας σε ανύποπτο χρόνο, τρεις μόλις μέρες πριν τα Χριστούγεννα: αρχικά, νωρίς το πρωί, ο Νίκος Δένδιας επιβιβάστηκε στο πρωθυπουργικό αεροπλάνο και από το αεροδρόμιο της Ελευσίνας αναχώρησε πρώτα για τη Βεγγάζη της Λιβύης και έπειτα για το Κάιρο. Το απόγευμα, δε, ανακοινωνόταν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα υπογράψει από κοινού με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου και τον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη στις αρχές του νέου έτους, στις 2 Ιανουαρίου, τον αγωγό East Med, μια κίνηση με σαφές μήνυμα προς την Τουρκία.
Πρόκειται, ουσιαστικά, για τις δύο κινήσεις που συμπυκνώνουν τη διπλωματική αντεπίθεση της Αθήνας και μάλιστα σε μια περίοδο που ο Ταγίπ Ερντογάν θέτει ανοιχτά ζήτημα γκρίζων ζωνών στο Αιγαίο. Η στρατηγική της Αθήνας είναι προϊόν ενδελεχούς επεξεργασίας. Όπως έλεγε υψηλόβαθμη διπλωματική πηγή την Κυριακή, «πλέον η Αθήνα δεν παρακολουθεί, αλλά είναι παίκτης στη σκακιέρα». Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Reader.gr, αποφάσεις ελήφθησαν σε πρώτο επίπεδο προ εβδομάδων στο Λονδίνο, στη συνάντηση που είχε ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τους συνεργάτες του, μετά τη συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν. Σε αυτή τη συνάντηση, το κλίμα ήταν ότι έγιναν δύο συναντήσεις, μια προσπάθεια συνεννόησης καλή τη πίστει με την Τουρκία, αλλά, άπαξ και ο Ερντογάν επιμένει στις θέσεις του, τότε και η Αθήνα πρέπει να δει τι θα κάνει. Εξ ου και με μεθοδευμένες κινήσεις και συντονισμό Μεγάρου Μαξίμου και ελληνικής διπλωματίας, μέσα σε μία μέρα ξεδιπλώθηκε η ρελάνς.
Το «κλειδί» του East Med
Βεβαίως, η μετάβαση του Νίκου Δένδια στη Λιβύη και η συνάντησή του με τον στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ είναι εξόχως σημαντική. Και αυτό γιατί η Αθήνα, πέρα από το να διακηρύσσει ότι το τουρκολιβυκό Μνημόνιο είναι άκυρο και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα, παίρνει θέση στην εσωτερική διαμάχη της Λιβύης και συντάσσεται ανοιχτά με την πλευρά Χαφτάρ, αν και ταυτόχρονα διαμηνύει ότι στηρίζει την προσπάθεια εξεύρεσης ειρηνικής λύσης μέσω του ΟΗΕ.
Το πραγματικό «κλειδί», όμως, είναι η υπόθεση του East Med, ο οποίος ήταν σε στάδιο κυοφορίας επί χρόνια. Τώρα, στις 2 Ιανουαρίου θα πέσουν οι υπογραφές, ενώ το όλο projectθα κυρώσει σε δεύτερο χρόνο και η Ιταλία, με την καθυστέρηση αυτή- που δεν θεωρείται μείζων- να αποδίδεται σε εσωτερικές ισορροπίες εντός του ιταλικού κυβερνητικού συνασπισμού.
Στην πραγματικότητα, ο East Med είναι η έμπρακτη απάντηση στο τουρκολιβυκό Μνημόνιο, αλλά και στη ρητορική της Τουρκίας ότι οι χώρες της περιοχής δεν έχουν κυριαρχικά δικαιώματα στην περιοχή. Και αυτό γιατί ο αγωγός περνά μέσα από την περιοχή που οι Τούρκοι έχουν προσδιορίσει ως ΑΟΖ, ενώ πλέον αναβαθμίζεται και ο γεωστρατηγικός ρόλος Ελλάδας και Κύπρου. Μάλιστα, με τον East Med, έστω και σε αυτό το πρώιμο στάδιο, επιχειρείται να δημιουργηθεί ένα ισχυρό αντίβαρο στον αγωγό Turk Stream, από τη Ρωσία προς την Τουρκία, που ακόμα είναι σε φάση κατασκευής.
Το «νεύμα» των ΗΠΑ
Βεβαίως, η διπλωματική αντεπίθεση της Αθήνας έρχεται σε μια κρίσιμη συγκυρία, λίγες μέρες πριν ο Κυριάκος Μητσοτάκης μεταβεί στις ΗΠΑ, προκειμένου να συναντηθεί, συνοδεία αρκετών υπουργών, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Μέσα στο Σαββατοκύριακο, ο Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε τον προϋπολογισμό για το 2020 που ψήφισε η Γερουσία και ο οποίος περιλαμβάνει το λεγόμενο East Med Act. Και παρά τις ενστάσεις που ήγειρε ο Λευκός Οίκος μέσω ανακοίνωσής του για τη δικαιοδοσία της Γερουσίας να αποφασίζει για ζητήματα στρατιωτικής βοήθειας και συμμετοχής σε διεθνή φόρα, η ουσία του νομοσχεδίου δεν αλλάζει. Την ίδια ώρα, η συμμετοχή του Ισραήλ στο project, με δεδομένες τις σχέσεις Ιερουσαλήμ-Ουάσιγκτον, έχει τη δική της σημειολογία ως προς τη στάση της Ουάσιγκτον στην περιοχή, ιδίως από τη στιγμή που ο «αντίπαλος» του East Med αγωγός εκκινεί από τη Ρωσία.
Τι θα συζητηθεί στο υπουργικό
Σε αυτό το περιβάλλον εξαιρετικά πυκνών εξελίξεων, συνεδριάζει σήμερα το πρωί το υπουργικό συμβούλιο, στις 11:00, στο Μέγαρο Μαξίμου, το τελευταίο για το τρέχον έτος, με ευρεία ατζέντα. Μπορεί να μην είναι επισήμως στην ημερήσια διάταξη, όμως, είναι σαφές ότι θα υπάρξει ενημέρωση από τον Νίκο Δένδια για τις διπλωματικές κινήσεις των τελευταίων ημερών. Ακόμα, επί τάπητος τίθεται το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας για το επίδομα γέννησης που θα δίδεται από την αρχή του νέου έτους. Πιο συγκεκριμένα, το επίδομα θα είναι ύψους 2.000 ευρώ, θα χορηγείται για τα παιδιά που γεννιούνται στη χώρα από την 1η Ιανουαρίου 2020, με απλοποιημένη διαδικασία χορήγησης και σε ευρύ κύκλο δικαιούχων.
Ακόμα, έως το τέλος του έτους θα μπει στη δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο που προανήγγειλε το Reader.gr από το τέλος της εβδομάδας για έλεγχο των πορειών, ώστε να μην αποτελούν εμπόδιο για τη λειτουργία της Αθήνας. Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει περί τα 20 άρθρα και θα κινείται σε τρεις άξονες. Αρχικά, οι διοργανωτές θα έχουν αστική και ποινική ευθύνη για την πορεία. Εν συνεχεία, θα πρέπει να ενημερώσουν από πριν τις αρχές για το πού θα γίνει και αν θα είναι στατική διαμαρτυρία ή μη, ενώ θα πρέπει να προσδιορίζουν και έναν αριθμό συμμετεχόντων. Τέλος, θα υπάρχουν ρυθμίσεις για το πότε μπορούν να γίνονται πορείες-με βάση και άλλα τεκταινόμενα στις πόλεις-, αλλά και για την επιχειρησιακή αντιμετώπιση επεισοδίων. Πρόκειται για νομοσχέδιο που πατά στις προτάσεις του Γιώργου Καμίνη στον Νίκο Δένδια προ ετών, δεν περιορίζεται, όμως, μόνο σε αυτές.
Τέλος, στην ατζέντα του υπουργικού είναι επίσης το ΕΣΠΑ, το νομοσχέδιο του υπουργείου Υποδομών για τα υδατοδρόμια, αλλά και του Αγροτικής Ανάπτυξης για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, ενώ θα γίνει και ένας απολογισμός δράσεων του 2019 και ένας πρώτος προγραμματισμός για το 2020. Πάντως, κατά πληροφορίες, οι υπουργοί θα πάρουν τους γνωστούς πλέον «μπλε φακέλους», με ετήσιο ορίζοντα δράσεων πλέον, στο πρώτο υπουργικό συμβούλιο του 2020.
