Σχεδόν έξι στους δέκα εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα όπως έδειξε η έρευνα της ΓΣΕΕ, είδαν τα εισοδήματά τους να μειώνονται κατά την διάρκεια της πανδημίας το 2020. Από αυτούς το 22% δηλώνει απώλεια εισοδήματος πάνω από 31%, ενώ το 14% δηλώνει απώλεια εισοδήματος από 21 – 30%.
Μειωμένα εισοδήματα φέρνουν και λιγότερους φόρους με την υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων και έκρηξη στις επιστροφές φόρου απειλώντας τα κρατικά ταμεία.
Το ξέσπασμα της πανδημίας και τα δυο lockdown είχαν ως αποτέλεσμα πάνω από 1,5 εκατομμύριο μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα να τεθούν σε αναστολή εργασίας για διάστημα έως και 10 μήνες, εκατοντάδες χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι να αναστείλουν τη λειτουργία τους για πολλούς μήνες, ατομικές επιχειρήσεις να κατεβάσουν υποχρεωτικά ρολά με τα δυο lockdown και χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων να εισπράξουν υποχρεωτικά «κουρεμένα» ενοίκια.
Οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα που τέθηκαν σε αναστολή εργασίας το 2020 θα δηλώσουν φέτος μικρότερα εισοδήματα και θα πληρώσουν λιγότερο φόρο με το εκκαθαριστικό της δήλωσης σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια καθώς τα ποσά των 534 ή 800 ευρώ που έλαβαν ως αποζημίωση είναι αφορολόγητα.
Για παράδειγμα, μισθωτός στον ιδιωτικό τομέα με ένα παιδί και ετήσιο φορολογητέο εισόδημα 15.000 ευρώ, το 2020 εργάστηκε κανονικά 6 μήνες και τους υπόλοιπους έξι μήνες ήταν σε αναστολή εργασίας λαμβάνοντας αποζημίωση ειδικού σκοπού των 534 και 800 ευρώ. Οι αποζημιώσεις αυτές είναι αφορολόγητες και δεν συμπεριλαμβάνονται στο ετήσιο φορολογητέο εισόδημα. Ετσι, το ετήσιο εισόδημα που θα εμφανίσει φέτος στη φορολογική του δήλωση από τις 15.000 ευρώ θα περιοριστεί στις 9.000 ευρώ. Ο μισθωτός θα βρεθεί κάτω από το αφορολόγητο όριο και θα απαλλαγεί πλήρως τόσο από το φόρο εισοδήματος όσο από την εισφορά αλληλεγγύης.
Έκρηξη στις επιστροφές φόρου
Φέτος όμως αναμένεται να αυξηθεί κατακόρυφα ο αριθμός των φορολογούμενων που θα λάβουν πιστωτικό εκκαθαριστικό σημείωμα θα έχουν δηλαδή επιστροφή φόρου εισοδήματος. Ειδικά οι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι μετά και το «πάγωμα» της εισφοράς αλληλεγγύης, την ενεργοποίηση της νέας φορολογικής κλίμακας που ενσωματώνει φορολογικό συντελεστή 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ του εισοδήματος και τη καθίζηση του τζίρου τους θα δουν το εκκαθαριστικό σημείωμα όχι μόνο να «ξεφουσκώνει» ή να μηδενίζεται αλλά να γίνεται πιστωτικό. Ακόμη και οι επαγγελματίες με καθαρά κέρδη μόλις 10.000 ευρώ, που δεν τους αγγίζει το «πάγωμα» της εισφοράς αλληλεγγύης , θα επιβαρυνθούν φέτος με φόρο 900 ευρώ όταν το 2020 πλήρωσαν φόρο για το ίδιο εισόδημα 2.200 ευρώ. Θα έχουν δηλαδή, μείωση του φόρου κατά 59% ή 1.300 ευρώ.
Οι μεγάλες επιστροφές φόρου αποτελούν δημοσιονομική νάρκη καθώς μόνο από τον φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων έχουν προϋπολογιστεί να εισπραχθούν έσοδα 14,8 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,065 δισ. ευρώ ή κατά 7,8% έναντι των εκτιμήσεων του 2020. Πρόκειται για μια πρόβλεψη που συγκεντρώνει υψηλό ποσοστό αβεβαιότητας για να συμβεί στην πράξη όταν 6 στους 10 εργαζόμενους έχουν υποστεί μείωση στα εισοδήματά τους λόγω της πανδημίας.
