Με ερευνητικό έργο και πιλοτικές δράσεις ξεκινά και στη χώρα μας το διεθνώς καινοτόμο πρόγραμμα Πολιτιστικής Συνταγογράφησης, το οποίο στοχεύει στην αξιοποίηση της ερευνητικά αποδεδειγμένης πλέον θεραπευτικής λειτουργίας της τέχνης στην ψυχική υγεία.
Η Πολιτιστική Συνταγογράφηση εντάσσει τις τέχνες και τον πολιτισμό τόσο στην προληπτική όσο και στη θεραπευτική αγωγή, με στόχο την προαγωγή της ψυχικής υγείας. Μάλιστα, όπως ανέφερε ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, αρμόδιος για θέματα Συγχρόνου Πολιτισμού, Νικόλας Γιατρομανωλάκης, σε εκδήλωση της Ένωσης Ασθενών Ελλάδος, η Ελλάδα αποτελεί μία από τις λίγες χώρες που υλοποιούν τη συγκεκριμένη δράση και -όπως εκτίμησε- θα είναι μία από τις πρώτες χώρες που θα το κάνουν «σε τέτοιο βάθος και τέτοια έκταση».
Το πρόγραμμα Πολιτιστικής Συνταγογράφησης, το οποίο έχει ενταχθεί στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», με προϋπολογισμό 10.500.000 ευρώ, δημιουργεί μεταξύ άλλων τις προϋποθέσεις για την ένταξη της Πολιτιστικής Συνταγογράφησης στην πλατφόρμα άυλης συνταγογράφησης, ώστε οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας να μπορούν να συνταγογραφούν πολιτιστικές δράσεις, παράλληλα με τυχόν φαρμακευτική αγωγή. Υπενθυμίζεται ότι τον Σεπτέμβριο του 2021 ο Υφυπουργός Πολιτισμού και η Υφυπουργός Υγείας, αρμόδια για θέματα ψυχικής υγείας, Ζωή Ράπτη, υπέγραψαν σχετικό μνημόνιο συνεργασίας, με το οποίο έθεσαν τις βάσεις για πολυεπίπεδη συνεργασία, που διαρθρώνεται σε 3 βασικούς πυλώνες:
1. στην εκπαίδευση των εργαζομένων σε πολιτιστικούς φορείς και των επαγγελματιών ψυχικής υγείας για την Πολιτιστική Συνταγογράφηση, την ανάπτυξη και θεσμοθέτηση πρακτικών και τη διεξαγωγή σχετικών ερευνητικών προγραμμάτων
2. στο σχεδιασμό και εφαρμογή προγραμμάτων Πολιτιστικής Συνταγογράφησης
3. στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του γενικού πληθυσμού, των φορέων ψυχικής υγείας, καθώς και των καλλιτεχνικών και πολιτιστικών φορέων για την ανάπτυξη συμμετοχικών προγραμμάτων τέχνης στην ψυχική υγεία και στην πρόσκλησή τους μέσω προκηρύξεων για την ανάπτυξη τέτοιων δράσεων
Έναρξη με ερευνητικό έργο
Η υλοποίηση του προγράμματος Πολιτιστικής Συνταγογράφησης ξεκινά στην Ελλάδα με τη διεξαγωγή ερευνητικού έργου για τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την αξιολόγηση των επιμέρους δράσεων. Στο πλαίσιο αυτό, χθες Πέμπτη (20/4) ανακοινώθηκε η υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ) και του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας, Νευροεπιστημών και Ιατρικής Ακριβείας «Κώστας Στεφανής» (ΕΠΙΨΥ).
«Ουσιαστικά το πρόγραμμα αυτό θα παρακολουθήσει από κοντά την επίδραση των τεχνών κυρίως στην ψυχική αλλά και στη σωματική υγεία των ασθενών στην Ελλάδα. Μιλώντας για ψυχική υγεία, δεν αναφέρομαι μόνο σε ψυχικά νοσούντες αλλά και στην ψυχική στήριξη που χρειάζονται όλοι οι ασθενείς και, πολλές φορές, και οι φροντιστές τους», ανέφερε ο κ. Γιατρομανωλάκης στην εκδήλωση της Ένωσης Ασθενών Ελλάδος.
Το ερευνητικό πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί το Δεκέμβριο του 2025, ενώ σύντομα θα ξεκινήσουν και οι πιλοτικές δράσεις από εποπτευόμενους φορείς του ΥΠΠΟΑ και άλλους φορείς σύγχρονου πολιτισμού, τα αποτελέσματα των οποίων θα αξιολογηθούν στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος.
Αναφερόμενος στις πιλοτικές δράσεις, ο Υφυπουργός Πολιτισμού, εξήγησε: «Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το MOMus στη Θεσσαλονίκη, το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών και άλλοι φορείς -σε συνδυασμό και σε συνεργασία με επαγγελματίες ψυχικής υγείας- θα παρέχουν υπηρεσίες σε ασθενείς, οι οποίες θα αξιολογηθούν από όλους τους εμπλεκομένους, προκειμένου να δούμε την αποτελεσματικότητά τους».
Έρχονται διαγωνισμοί για την ανάπτυξη Κέντρων Ημέρας
Παράλληλα, το χαρτοφυλάκιο Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας, έχει ήδη εντάξει στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» τη δημιουργία Κέντρων Ημέρας, εξειδικευμένων στην ανάπτυξη δράσεων τέχνης-ψυχικής υγείας. Η πρόσκληση για το διαγωνισμό ίδρυσης των πρώτων Κέντρων Ημέρας, αρχικά σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, θα εκδοθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες.
Σημειώνεται ότι ήδη έχει συγκροτηθεί η Διυπουργική Ομάδα Εργασίας, με έργο τον σχεδιασμό των πολιτικών, που θα υλοποιηθούν από τα Υπουργεία Πολιτισμού και Αθλητισμού και Υγείας, με βάση τα πορίσματα του ερευνητικού έργου και των πιλοτικών δράσεων που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο του Προγράμματος Πολιτιστικής Συνταγογράφησης καθώς και τον προσδιορισμό των προϋποθέσεων και των απαραίτητων ενεργειών για την ένταξη της Πολιτιστικής Συνταγογράφησης στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Photo: Shutterstock
