Ροή
Το πιο σκληρό του πρόσωπο εξακολουθεί να δείχνει το κύμα ακρίβειας που χτυπά το μέσο ελληνικό νοικοκυριό, με το ράλι των ανατιμήσεων σε βασικά είδη διατροφής να μην λέει να κοπάσει, αυξάνοντας κατακόρυφα την πίεση στο οικογενειακό εισόδημα και ενισχύοντας την αβεβαιότητα για τους επόμενους μήνες.
Οι τιμές στα φρούτα και τα λαχανικά - βασικά αγαθά που δεν λείπουν από κανένα οικογενειακό τραπέζι - έχουν πάρει την ανιούσα, καθώς οι αυξήσεις - φωτιά που καταγράφονται στα λιπάσματα σε συνδυασμό με τα υψηλά κόστη σε ενέργεια και μεταφορές προκαλούν με τη σειρά τους σημαντικές ανατιμήσεις στα οπωροκηπευτικά. Την ίδια στιγμή, ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία προκαλεί μεγάλες αναταράξεις στην εφοδιαστική αλυσίδα, ανατρέποντας τις ισορροπίες σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές της Ελλάδας σε φρούτα και λαχανικά.
Ως προς τη διαμόρφωση των τιμών, ενδεικτικό είναι το τελευταίο στατιστικό δελτίου τιμών του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών και Αλιείας (ΟΚΑΑ), ημερομηνίας 31 Μαρτίου, που αποτυπώνουν τις ανατιμήσεις που έχουν καταγραφεί σε βασικά προϊόντα, τόσο σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, όσο και με την περυσινή χρονιά.
Οι τιμές του ΟΚΑΑ αφορούν στη χονδρική πώληση, οπότε αντιλαμβάνεται κανείς ότι μπορεί να «τσιμπήσουν» ακόμη περισσότερο μέχρι τα προϊόντα να φτάσουν στους τελικούς καταναλωτές.
Πόσο έχουν «τσιμπήσει» οι τιμές στα οπωροκηπευτικά
Αυτή τη στιγμή η επικρατούσα τιμή για τα καρότα κυμαίνεται στα 0,55 ευρώ, όταν πέρυσι τέτοια εποχή, η τιμή τους δεν ξεπερνούσε τα 0,42 ευρώ. Μάλιστα, η αντίστοιχη επικρατούσα τιμή της προηγούμενης εβδομάδας κυμαινόταν στα 0,50 ευρώ. Τα φρέσκα κρεμμυδάκια πωλούνται πλέον στο 1,00 ευρώ (επικρατούσα τιμή), όταν πέρυσι κυμαίνονταν στα 0,75 ευρώ. Για τα λάχανα, η επικρατούσα τιμή διαμορφώνεται στα 0,45 ευρώ, από 0,28 ευρώ πέρυσι και έναντι επικρατούσας τιμής 0,40 ευρώ την περασμένη εβδομάδα, ενώ τα μαρούλια πωλούνται έναντι 0,75 ευρώ, από 0,35 ευρώ τέτοια εποχή πέρυσι και 0,60 ευρώ την αμέσως προηγούμενη εβδομάδα.
Οι πατάτες (εγχώριας παραγωγής) πωλούνται έναντι 0,65 ευρώ, από 0,45 ευρώ πέρυσι, ενώ, αντίστοιχα, οι πιπεριές (χονδρές) άγγιξαν τα 3,00 ευρώ, από 1,70 ευρώ την περασμένη χρονιά και έναντι 2,50 ευρώ την περασμένη εβδομάδα. Η επικρατούσα τιμή για τα ραδίκια (άγρια καλλιεργούμενα) είναι στο 1,00 ευρώ από 0,65 ευρώ πέρυσι και έναντι 0,90 ευρώ πριν μια εβδομάδα, ενώ οι τομάτες πωλούνται στα 1,60 ευρώ, από 1,00 ευρώ πέρυσι και 1,30 ευρώ την προηγούμενη εβδομάδα. Τα λεμόνια πωλούνται στα 0,65 ευρώ (επικρατούσα τιμή), από 0,55 ευρώ πέρυσι και 0,60 ευρώ πριν μια εβδομάδα.
Και όλα αυτά ενώ η ακρίβεια συνεχίζει να εντείνεται με ταχύτατους ρυθμούς. Όπως ανακοίνωσε πριν από μερικά 24ωρα η Eurostat, ο εναρμονισμένος πληθωρισμός τον Μάρτιο σκαρφάλωσε στο 8%, προκαλώντας ένα ευρύ αίσθημα «παγωμάρας». Να σημειωθεί πως αυτή ήταν και η υψηλότερη άνοδος από το 1997, οπότε και ξεκίνησαν οι μετρήσεις της Eurostat για τα κράτη - μέλη. Ο Μάρτιος είναι άλλωστε ο πρώτος μήνας που καταγράφει την πορεία της αγοράς σε συνθήκες πολέμου, ενώ τα στοιχεία της Eurostat οδηγούν σε εθνικό δείκτη στο φάσμα του 8-9%.
Βαρύ το πλήγμα στις εξαγωγές
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία που έχει επεξεργαστεί ο Σύνδεσμος Εξαγωγής, Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών «Incofruit Hellas», στις αρχές Μαρτίου, η ουκρανική κρίση και η πρόσθετη αύξηση του ενεργειακού κόστους που προέκυψε από αυτήν, είχαν ισχυρό αντίκτυπο στην αγορά των φρούτων και λαχανικών, με τους καταναλωτές να μειώνουν την αγορά νωπών οπωροκηπευτικών προϊόντων υπέρ των προϊόντων μαζικής κατανάλωσης.
«Η μείωση της αγοραστικής δύναμης των Ευρωπαίων καταναλωτών έγινε ήδη αντιληπτή από τον κλάδο», εξηγεί ο ειδικός σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων, Γιώργος Πολυχρονάκης, αποκαλύπτοντας πως οι ροές των ελληνικών εξαγωγών - μέχρι και την 1η Απριλίου – εμφανίζονται μειωμένες κατά 16,4% σε σχέση με πέρυσι. «Προς Ουκρανία και Λευκορωσία καμιά δραστηριότητα δεν παρατηρείται, ωστόσο η δραστηριότητα με τις γύρω χώρες συνεχίζεται με καθημερινή σχεδόν επιβάρυνση του κόστους μεταφοράς», σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Πολυχρονάκης.
Η πτωτική πορεία των εξαγωγών είχε, ωστόσο, ξεκινήσει πολύ πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Είναι ενδεικτικό ότι τον περασμένο Ιανουάριο παρατηρήθηκε μια μείωση των εξαγωγών της τάξης του 13,1% σε σχέση με τον πρώτο μήνα του 2021. Την ίδια στιγμή, καταγράφηκε μια προσωρινή αναζωπύρωση στην αγορά οπωροκηπευτικών, με αύξηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2021, με τις μεσοσταθμικές τιμές εξαγωγής να είναι βελτιωμένες κατά 9,9%. Όμως, σύμφωνα με εκτιμήσεις, αντίστοιχα, το κόστος παραγωγής αυξήθηκε κατά 30-35%. Μάλιστα, τον Ιανουάριο παρατηρήθηκε αύξηση εισαγωγών φρούτων και λαχανικών κατά 13,1% σε ποσότητες και κατά 30% σε αξία σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Τον Φεβρουάριο, αντίστοιχα, η αγορά δεν ήταν ιδιαίτερα δυναμική, καθώς ο πληθωρισμός φέρνει αντιμέτωπους τους παραγωγούς με την εκρηκτική άνοδο στο κόστος παραγωγής.
«Οι οικονομικές απώλειες για τους καλλιεργητές και τους εμπόρους φέτος είναι τεράστιες. Οι εισροές, τα υλικά συσκευασίας και τα καύσιμα έχουν γίνει τόσο ακριβά με συνέπεια η παραγωγή να γίνεται μη βιώσιμη», σχολιάζει ο κ. Πολυχρονάκης.
