Θέση στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης «έκλεισαν» και επισήμως τα «Έργα Βελτίωσης Οδικής Ασφάλειας στο εθνικό και επαρχιακό οδικό δίκτυο», κατόπιν σχετικής απόφασης του αναπληρωτή ΥΠΟΙΚ, Θ. Σκυλακάκη.
Υπενθυμίζεται ότι έτσι κι αλλιώς αποτελεί κυβερνητική στρατηγική η αναβάθμιση της ασφάλειας στο οδικό δίκτυο της χώρας (πλην των οδικών συμβάσεων παραχώρησης) με το υπ. Υποδομών και Μεταφορών, όπως κατά καιρούς έχει δηλώσει και ο υφυπουργός, Γ. Καραγιάννης, να έχει προετοιμάσει ενέργειες για παρεμβάσεις σε χιλιάδες επικίνδυνα σημεία ανά την Ελλάδα (όχι σε Αττική ή Κρήτη), ύψους 400 - 450 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ, με συνεισφορά RRF).
Η επένδυση περιλαμβάνει βελτιώσεις στην ασφάλεια των οδικών δικτύων σε ολόκληρη τη χώρα, με σκοπό τη μείωση του αριθμού των τροχαίων ατυχημάτων. Μάλιστα, ξεχωριστά είχε προχωρήσει και διαγωνισμός 30 εκατ. ευρώ (ΑΚΤΩΡ) για τέτοιες παρεμβάσεις στο δίκτυο Πάτρα – Πύργος.
Έργα σε περίπου 5.900 θέσεις - Συνδρομή 250 εκατ. ευρώ από το RRF
Γενικότερα, η δράση αφορά στην υλοποίηση βραχυπρόθεσμων επεμβάσεων σε θέσεις Μειωμένης Οδικής Ασφάλειας (ΜΟΑ) του εθνικού και επαρχιακού οδικού δικτύου σε όλη την επικράτεια, εξαιρουμένων των Περιφερειών Αττικής και Κρήτης. Πρόκειται για επεμβάσεις σε περίπου 5.902 θέσεις ΜΟΑ από το σύνολο των 7.000 θέσεων που προέκυψαν από τις σχετικές μελέτες που εκπονήθηκαν. Η δημόσια δαπάνη του έργου που προτείνεται για εγγραφή στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ανέρχεται σε 323.718.554,95 ευρώ.
Υπουργείο ευθύνης είναι το Υποδομών και Μεταφορών και φορέας υλοποίησης η «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.». Βάσει των γενικών χρονοδιαγραμμάτων θα πρέπει στο 2ο τρίμηνο 2023 να γίνει η ανάθεση συμβάσεων για την οδική ασφάλεια όσον αφορά στην πρώτη δέσμη συμβάσεων, ενώ με ορίζοντα το 2ο τρίμηνο 2024 να έχουν ανατεθεί όλες οι συμβάσεις. Θεωρητικά, στα τέλη του 2025 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το έργο για την οδική ασφάλεια. Η συνεισφορά του Ταμείου Ανάκαμψης ανέρχεται συνολικά σε 250.620.816,77 ευρώ, ενώ ΠΔΕ και ΦΠΑ (ή άλλη πηγή) ανέρχονται σε 60.148.996,02 ευρώ.
Τι περιλαμβάνουν οι παρεμβάσεις, που θα γίνουν (πλην Αττικής και Κρήτης)
Όπως σημειώνεται στο Τεχνικό Δελτίο, το προτεινόμενο έργο αφορά στην υλοποίηση βραχυπρόθεσμων επεμβάσεων σε θέσεις Μειωμένης Οδικής Ασφάλειας (ΜΟΑ) του εθνικού και επαρχιακού οδικού δικτύου σε όλη την επικράτεια εξαιρουμένων των Περιφερειών Αττικής και Κρήτης. Πρόκειται για επεμβάσεις σε περίπου 5.902 θέσεις ΜΟΑ από το σύνολο των 7.000 θέσεων που προέκυψαν από τις ΜΕΒΟΑ που εκπόνησε η ΕΟΑΕ. Οι υπόλοιπες περίπου 1.100 θέσεις αφορούν τις Περιφέρειες Αττικής και Κρήτης, οι οποίες ολοκληρώθηκαν στο πλαίσιο άλλων χρηματοδοτικών προγραμμάτων.
Ο ακριβής αριθμός των θέσεων που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης θα οριστικοποιηθεί μετά την υπογραφή των σχετικών συμβάσεων, οι οποίες θα ανατεθούν με το σύστημα "μελέτη-κατασκευή".
Πιο συγκεκριμένα οι επεμβάσεις αυτές περιλαμβάνουν αναβάθμιση και αντικατάσταση του εξοπλισμού της οδού, όπως διαγράμμιση, σήμανση οριζόντια και κατακόρυφη, πινακίδες σήμανσης, ανακλαστήρες οδοστρώματος, γραμμική οριοσήμανση, στηθαία ασφαλείας, Η/Μ εγκαταστάσεις εργασίες ηλεκτροφωτισμού κλπ. Επίσης, τοπικά, προβλέπεται συμπλήρωση – ανακατασκευή της υποδομής, όπως επισκευή φθορών οδοστρώματος, αντικατάσταση της παλαιάς επιφανειακής ασφαλτικής στρώσης με νέα αντιολισθηρή, συμπλήρωση υλικού ερείσματος, καθαρισμός – μόρφωση υφιστάμενης τριγωνικής τάφρου, καθαρισμός περιοχής για αύξηση ορατότητας (αποξήλωση εμποδίων και αποψίλωση ζωνών που εμποδίζουν την ορατότητα) κλπ.
Οι φορείς υλοποίησης
Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης για την βελτίωση της ασφάλειας και λειτουργικότητας των οδικών μεταφορών. Οι μελέτες του Προγράμματος οδικής ασφάλειας έχουν ολοκληρωθεί από την ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ ΑΕ, με χρηματοδότηση του ΕΠ Ενίσχυση της Προσπελασιμότητας 2007-2013, και προτείνουν παρεμβάσεις σε περίπου 7.000 επικίνδυνες θέσεις, που εκτείνονται σε 2.500 χλμ. οδικού δικτύου και αφορούν σε 80 οδούς του εθνικού και επαρχιακού δικτύου.
Η υλοποίηση του Προγράμματος θα γίνει από το Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών, την ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ ΑΕ και τις Τεχνικές Υπηρεσίες των Περιφερειών. Συγκεκριμένα, το Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών (Δ/νση Δ14 Υποδομών σταθερής τροχιάς, συντηρήσεων & ασφάλειας) θα υλοποιήσει έργα στις Περιφέρειες Στερεάς, Δυτικής Ελλάδας, Βορείου Αιγαίου και Ιονίων Νήσων, η ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ ΑΕ στις Περιφέρειες Δυτικής, Κεντρικής και Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης , ενώ οι Περιφέρειες Ηπείρου, Θεσσαλίας, Πελοποννήσου και Νοτίου Αιγαίου θα υλοποιήσουν έργα εντός της χωρικής αρμοδιότητας εκάστης. Επίσης στο έργο περιλαμβάνεται οι δαπάνες διαχείρισης (4%) της ΕΟΑΕ ως συντονιστή του έργου.
Οι θέσεις ανά Περιφέρεια
Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης: Περιλαμβάνονται έργα Βελτίωσης οδικής ασφάλειας στις περιφερειακές ενότητες Έβρου και Καβάλας της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης. Τα έργα αφορούν σε συνολικά 608 θέσεις Μειωμένης Οδικής Ασφάλειας (ημερομηνία πρόσκλησης διακήρυξης 15/12/2022).
Περιφέρεια Ηπείρου (33,83 εκατ. ευρώ): Περιλαμβάνονται έργα Βελτίωσης οδικής ασφάλειας στο σύνολο της Περιφέρειας Ηπείρου (περιλαμβάνει τις περιφερειακές ενότητες Πρέβεζας, Άρτας, Ιωαννίνων και Θεσπρωτίας). Τα έργα αφορούν σε συνολικά 478 θέσεις Μειωμένης Οδικής Ασφάλειας (ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗΣ / ΠΡΟΣΚΛΗΣΗΣ: 15/03/2-23).
Περιφέρεια Θεσσαλίας (24,9 εκατ.): Περιλαμβάνονται έργα Βελτίωσης οδικής ασφάλειας στο σύνολο της Περιφέρειας Θεσσαλίας (περιφερειακές ενότητες Μαγνησίας, Λάρισας, Τρικάλων και Καρδίτσας). Τα έργα αφορούν σε συνολικά 568 θέσεις Μειωμένης Οδικής Ασφάλειας (ΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗΣ / ΠΡΟΣΚΛΗΣΗΣ 15/03/2023).
Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας: Περιλαμβάνονται έργα Βελτίωσης οδικής ασφάλειας στο σύνολο της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας (περιφερειακές ενότητες Ηλείας, Αχαΐας και Αιτωλοακαρνανίας). Τα έργα αφορούν σε συνολικά 380 θέσεις Μειωμένης Οδικής Ασφάλειας (ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗΣ / ΠΡΟΣΚΛΗΣΗΣ: 09/12/2022).
Περιφέρεια Πελοποννήσου (45,24 εκατ. ευρώ): Περιλαμβάνονται έργα Βελτίωσης οδικής ασφάλειας στο σύνολο της Περιφέρειας Πελοποννήσου (περιφερειακές ενότητες Λακωνίας, Μεσσηνίας, Αρκαδίας, Αργολίδας και Κορινθίας). Τα έργα αφορούν σε συνολικά 618 θέσεις Μειωμένης Οδικής Ασφάλειας (15/03/2023).
Περιφέρεια Ιονίων Νήσων: Περιλαμβάνονται έργα Βελτίωσης οδικής ασφάλειας στο σύνολο της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων (περιφερειακές ενότητες Ζακύνθου, Κεφαλληνίας, Λευκάδος και Κέρκυρας). Τα έργα αφορούν σε συνολικά σε 455 θέσεις Μειωμένης Οδικής Ασφάλειας (30/11/2022).
Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου: Περιλαμβάνονται έργα Βελτίωσης οδικής ασφάλειας στο σύνολο της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου (περιφερειακές ενότητες Λέσβου, Χίου και Σάμου). Τα έργα αφορούν σε συνολικά 418 θέσεις Μειωμένης Οδικής Ασφάλειας (13/03/2023).
Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας: Περιλαμβάνονται έργα Βελτίωσης οδικής ασφάλειας στο σύνολο της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (περιφερειακές ενότητες Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής, Κιλκίς, Πέλλας, Σερρών, Ημαθίας και Πιερίας). Τα έργα αφορούν σε συνολικά 1033 θέσεις Μειωμένης Οδικής Ασφάλειας (30/11/2022).
Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας: Περιλαμβάνονται έργα Βελτίωσης οδικής ασφάλειας στο σύνολο της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας (περιφερειακές ενότητες Γρεβενών, Καστοριάς, Κοζάνης και Φλώρινας). Τα έργα αφορούν σε συνολικά 469 θέσεις Μειωμένης Οδικής Ασφάλειας (20/12/2022).
Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας: Περιλαμβάνονται έργα Βελτίωσης οδικής ασφάλειας στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας (περιφερειακές ενότητες Βοιωτίας, Ευβοίας, Φωκίδας, Φθιώτιδας και Ευρυτανίας). Τα έργα αφορούν σε συνολικά 524 θέσεις Μειωμένης Οδικής Ασφάλειας (14/03/2023).
Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (12,45 εκατ. ευρώ): Περιλαμβάνονται έργα Βελτίωσης οδικής ασφάλειας στην περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (περιφερειακές ενότητες Κυκλάδων και Δωδεκανήσου). Τα έργα αφορούν σε συνολικά 351 θέσεις Μειωμένης Οδικής Ασφάλειας (15/02/2023).
Για τις Περιφέρειας που θα αναλάβει η Εγνατία Οδός προβλέπονται ποσά! 28,27 εκατ. ευρώ, 39,5 εκατ. ευρώ, 29,93 εκατ. ευρώ και 12,95 εκατ. ευρώ. Για τις Περιφέρειες που θα «αναλάβει» το υπ. Υποδομών προβλέπονται ποσά 35,56 εκατ. ευρώ, 14,5 εκατ. ευρώ, 9,3 εκατ. ευρώ και 37,28 εκατ. ευρώ.
Οι επιπτώσεις του έργου ανά πυλώνα Ανάπτυξης
Απασχόληση, δεξιότητες και κοινωνική Συνοχή: Το έργο συμβάλλει στην δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, λόγω της παράλληλης ανάπτυξης εργοταξίων σε διάφορες περιοχές της χώρας. Επίσης, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κατασκευαστικές εργασίες δύνανται να απασχολούν πάνω από 100 διαφορετικά επαγγέλματα, το έργο συμβάλλει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε κλάδους που σχετίζονται με τον κατασκευαστικό κλάδο(έμμεση απασχόληση). Επιπρόσθετα, το έργο έχει θετικές αναπτυξιακές επιπτώσεις στον τουριστικό τομέα. Το έργο συμβάλλει στην τόνωση της ανταγωνιστικότητας συγκεκριμένων τουριστικών προορισμών, όπου παρατηρούνται υψηλοί κυκλοφοριακοί φόρτοι ιδίως κατά τους θερινούς μήνες, μέσω της αναβάθμισης των υφισταμένων οδικών συνδέσεων και της μείωσης των κινδύνων οδικών ατυχημάτων.
Πράσινη Μετάβαση: Βελτιώνει τη λειτουργία και την ασφάλεια του οδικού δικτύου, συμβάλλοντας παράλληλα στην μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων λόγω της μείωσης των εκπομπών καυσαερίων.
Έξυπνη, Βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς Ανάπτυξη: Το έργο ενσωματώνει στοιχεία έξυπνης τεχνολογικής υποδομής, ενισχύοντας την διαλειτουργικότητα και εισάγοντας αυτές τις τεχνολογίες στο δευτερεύον οδικό δίκτυο.
Το έργο στοχεύει:
- στη βελτίωση της λειτουργίας και ασφάλειας του οδικού δικτύου συμβάλλοντας παράλληλα στην μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων λόγω της μείωσης των εκπομπών καυσαερίων,
- στη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης (άμεσης και έμμεσης) με την τόνωση του κατασκευαστικού κλάδου -στην ενσωμάτωση στοιχείων έξυπνης τεχνολογίας στο τομέα των μεταφορών και την εισαγωγή τους στο δευτερεύον οδικό δίκτυο.
Οι στόχοι του έργου βρίσκονται σε πλήρη εναρμόνιση με τους στόχους του Ελληνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και ειδικότερα της Πράσινης Μετάβασης, της Έξυπνης και Βιώσιμης Ανάπτυξης και της Οικονομικής και Κοινωνικής Συνοχής. Οι κύριοι ωφελούμενοι από την υλοποίηση του έργου είναι οι χρήστες των οδικών δικτύων (εθνικών και περιφερειακών), οι περιφερειακές οικονομίες και οι τοπικές κοινωνίες. Λόγω της μεγάλης χωρικής διασποράς των επεμβάσεων οδικής ασφάλειας το έργο θα επηρεάσει άμεσα ή έμμεσα το σύνολο της Ελληνικής Επικράτειας.
