Ροή
Τα καλά νέα είναι πως τους τελευταίους μήνες του 2022 ο πληθωρισμός επιβραδύνεται, αλλά και πως ειδικά τον Δεκέμβριο για πρώτη φορά μετά από πολλούς μήνες ο πυρήνας του πληθωρισμού (δηλαδή ο δείκτης τιμών εκτός ενέργειας τροφίμων ποτών και καπνού) επιβραδύνεται: αυξήθηκε κατά 6% αντί για 6,8% το Νοέμβριο. Αυτό δείχνουν τα αναλυτικά στοιχεία για τις μετρήσεις της ανόδου των τιμών στην Ελλάδα, όπως αποτυπώνονται σε επίπεδο εναρμονισμένου δείκτη από τη Eurostat.
Αυτή η διαπίστωση βεβαίως δεν σημαίνει ότι το ζήτημα της ακρίβειας λύθηκε. Ο γενικός δείκτης τιμών αυξήθηκε βραδύτερα μεν αλλά με μεγάλη ορμή, κατά 7,6% το Δεκέμβριο έναντι 8,8% το Νοέμβριο. Συνολικά στο έτος η άνοδός του ήταν (με βάση αυτά τα στοιχεία που είναι προσωρινά) κάτι λιγότερο από 10%, ενδεχομένως οριακά χαμηλότερη από την πρόβλεψη του Προϋπολογισμού (9,7%), αλλά σε κάθε περίπτωση δείχνει το μέγεθος της πληθωριστικής κρίσης.
Ακόμη πιο σημαντικό όμως είναι ότι η επιβράδυνση του Γενικού Δείκτη και του Δομικού Πληθωρισμού οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά σε ένα παράγοντα: στις τιμές της ενέργειας που αυξήθηκαν το Δεκέμβριο μόνο κατά 4,7% (από 11,7% τον Νοέμβριο και από 20,7% τον Οκτώβριο). Αλλά αυτό συμβαίνει γιατί πολύ απλά έναν χρόνο πριν η άνοδος των τιμών ενέργειας στην Ελλάδα ήταν ήδη τεράστια (πχ κατά 34,8% τον Δεκέμβριο του 2021). Έτσι, η επιπλέον άνοδος μοιραία είναι πολύ βραδύτερη (αυτό λέγεται επίπτωση βάσης). Βεβαίως η μικρή αυτή άνοδος συνδέεται και με την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων στις τιμές λιανικής στο ρεύμα (μέσα από το μηχανισμό που χρηματοδοτεί η κυβέρνηση), αλλά και με την εξομάλυνση στις τιμές των στερεών καυσίμων και με την αποκλιμάκωση της διεθνούς τιμής του φυσικού αερίου.
Ακρίβεια στα τρόφιμα
Αντιθέτως, υπάρχει μία κατηγορία στην οποία οι τιμές συνεχίζουν και αυξάνονται και αυτή είναι τα τρόφιμα. Στην Ελλάδα ο δείκτης τροφίμων ποτών και καπνού αυξήθηκε το Δεκέμβριο κατά 12,9%, έναντι ανόδου κατά 12,5% το Νοέμβριο και αύξησης τιμών κατά 12,3% τον Οκτώβριο.
Ο δείκτης αυτός που σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό συνιστά το καλάθι του νοικοκυριού ηχεί και το πιο ισχυρό καμπανάκι για τις πληθωριστικές πιέσεις του 2023 και για το πως ο πληθωρισμός αποτυπώνεται ουσιαστικά στην τσέπη του καταναλωτή και ειδικά στα χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια που καταναλώνουν για διατροφή ένα μεγάλο μέρος του εισοδήματός τους. Σημειώνεται πως η Κομισιόν με βάση τις τιμές Οκτωβρίου υπολογίζει πως όταν ο δείκτης τιμών Καταναλωτή αυξήθηκε κατά 9,5%, για το 1/5ο των πιο φτωχών καταναλωτών ο πληθωρισμός αυξήθηκε πάνω από 16%.
Η άνοδος τιμών τροφίμων βεβαίως ήταν ταχύτερη το Δεκέμβριο σε άλλα κράτη. Αλλά σε αυτά η ενεργειακή κρίση είναι εντονότερη, λόγω της υψηλότερης εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο. Έχει ενδιαφέρον ωστόσο ότι και σε άλλους δείκτες στους οποίους υπήρξε αποκλιμάκωση το Δεκέμβριο στην Ελλάδα, όπως είναι τα βιομηχανικά είδη εκτός ενέργειας ή οι υπηρεσίες, η άνοδος των τιμών στην Ελλάδα παραμένει ταχύτερη από ότι ισχύει σε κράτη με πολύ μεγάλη ενεργειακή εξάρτηση και υψηλότερες πληθωριστικές πιέσεις.
Για παράδειγμα στην Ελλάδα στα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά η άνοδος τιμών ήταν το Δεκέμβριο της τάξης του 7,3%, οριακά χαμηλότερη από ότι στη Γερμανία (άνοδος 7,4%) και υψηλότερη από ότι στο Βέλγιο (άνοδος 6,4%). Στις υπηρεσίες η άνοδος το Δεκέμβριο στην Ελλάδα ήταν 5,2%, έναντι ανόδου 4,1% στη Γερμανία και 4,8% στο Βέλγιο.
Ο πυρήνας του πληθωρισμού πάνω από το μέσο όρο της ΕΕ αν και επιβραδύνεται
Αλλά και ο πυρήνας του πληθωρισμού (δείκτης χωρίς ενέργεια, τρόφιμα ποτά και καπνό) αυξήθηκε κατά 6% στην Ελλάδα. Η άνοδος ήταν βραδύτερη (από 8% τον Νοέμβριο).
Ωστόσο, ήταν και πάλι πιο υψηλή από ότι στην Ευρωζώνη (5,2%) αλλά και σε πολλά άλλα κράτη. Οι τιμές αυξήθηκαν κατά 5,4% στο Βέλγιο και στη Γερμανία. Και τούτο, εξηγούν αρμόδιοι παράγοντες ηχεί το καμπανάκι της διάχυσης των πληθωριστικών πιέσεων στην αγορά και της μάχης που θα πρέπει να δοθεί το 2023.
