Η τουριστική περίοδος συνδέεται παραδοσιακά με υπερβολικά απορρίμματα σε προορισμούς οι οποίοι είτε δεν διαθέτουν υποδομές είτε αυτές, όταν υπάρχουν, μπορούν να καλύψουν τις συνήθεις, πολύ περιορισμένες ανάγκες των λιγοστών μόνιμων κατοίκων. Η έλλειψη υποδομών αλλά και η έλλειψη εξοικείωσης των τουριστών με διαφορετικά συστήματα απορριμμάτων, μπορεί να οδηγήσουν σε ακατάλληλη διάθεση απορριμμάτων, η οποία αναπόφευκτα προκαλεί περιβαλλοντικά προβλήματα όπως είναι η μόλυνση των υπόγειων υδάτων ή του εδάφους ενώ αυξάνονται οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου.
Μια μελέτη της Eunomia Research & Consulting νωρίτερα φέτος αποκάλυψε ότι πάνω από το 80% των 12,2 εκατομμυρίων τόνων πλαστικού που εισέρχονται στη θάλασσα κάθε χρόνο προέρχονται από χερσαίες πηγές, με τα απορρίμματα άλλες μπουκάλια ποτών και άλλες συσκευασίες να έχουν τη μεγαλύτερη συνεισφορά.
Για να αντιμετωπίσουν τους αυξημένους όγκους απορριμμάτων, πολλές περιοχές έχουν εφαρμόσει στρατηγικές με βάση συγκεκριμένες προτεραιότητές για να αυξήσουν τη βιωσιμότητα των συστημάτων διαχείρισης αποβλήτων τους.
Για παράδειγμα, οι τοπικές αρχές στη Λάρνακα στην Κύπρο χρησιμοποιούν αυτόματο πωλητή ανακύκλωσης για να ενθαρρύνουν όσους κάνουν διακοπές στη δημοφιλή περιοχή Mckenzie Beach να ανακυκλώσουν τις πλαστικές, γυάλινες και μεταλλικές συσκευασίες τους.
Ο αυτόματος πωλητής, ο πρώτος του είδους του στην Κύπρο, εγκαταστάθηκε με την υποστήριξη του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος για τη μείωση των στερεών αστικών απορριμμάτων που παράγονται από ξενοδοχεία στην παραλία και με αυτόν τον τρόπο θα συμβάλει στον περιορισμό της ποσότητας απόβλητων που εισέρχονται στη θάλασσα. Η επιτυχία του πιλοτικού έργου οδήγησε στην εγκατάσταση παρόμοιων μηχανημάτων αυτόματης πώλησης σε άλλες τοποθεσίες σε όλη την Κύπρο
Οι χρήστες του έργου που υποστηρίζεται από την ΕΕ ανταμείβονται με ένα κουπόνι ενός σεντ για κάθε αντικείμενο που ανακυκλώνεται, το οποίο μπορούν να εξαργυρώσουν σε πάρκινγκ, πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενοικίαση ξαπλωστών ή ομπρελών ή να δωρίσουν για φιλανθρωπικούς σκοπούς.
Παρόμοια προγράμματα υπάρχουν σε όλο τον κόσμο. Στην Αυστραλία, υπάρχουν μηχανήματα αυτόματης πώλησης στην παραλία που δέχονται πλαστικά μπουκάλια και κουτιά αλουμινίου επιστρέφοντας μετρητά ή κουπόνια που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αγορά αγαθών από τοπικές επιχειρήσεις. Στην Ισπανία, έχουν τοποθετηθεί μηχανήματα αυτόματης πώλησης στην παραλία που δέχονται πλαστικά μπουκάλια με αντάλλαγμα πιστώσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη φόρτιση κινητών τηλεφώνων ή για πρόσβαση σε δωρεάν Wi-Fi.
Ομοίως, σε αρκετές μεσογειακές χώρες, όπου τα βιοαπόβλητα που παράγονται αποτελούν από 30 έως 50% των συνολικών αποβλήτων που προκύπτουν, ολοκλήρωσαν ένα τριετές πρόγραμμα για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Το σύστημα «πόρτα-πόρτα»
Το έργο Επιλεκτικής Συλλογής Οργανικών Αποβλήτων σε τουριστικές περιοχές και αξιοποίησης στις μονάδες κομποστοποίησης αγροκτημάτων (SCOW) αναπτύχθηκε αρχικά για τη διαχείριση της ποσότητας βιοαποβλήτων που παράγονται στη λεκάνη της Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένου αυτού που προέρχεται από γεωργικές πρακτικές.
Στόχος ήταν να «κλείσει ο κύκλος των βιοαποβλήτων» σε διάφορες χώρες που περιβάλλουν τη Μεσόγειο Θάλασσα, συγκεκριμένα στην Ισπανία, την Ιταλία, τη Μάλτα, την Παλαιστίνη, το Ισραήλ και τη Γαλλία (Κορσική).
Αυτό το πέτυχαν αναπτύσσοντας φθηνές, απλές αλλά αποτελεσματικές μεθόδους συλλογής βιοαποβλήτων από πόρτα σε πόρτα τόσο από νοικοκυριά όσο και από τουριστικά σημεία, όπως ξενοδοχεία και εστιατόρια και εγκαταστάσεις κομποστοποίησης μικρής κλίμακας σε περιοχές υψηλής τουριστικής και γεωργικής δραστηριότητας, που είναι περιοχές υψηλής παραγωγής βιοαποβλήτων.
Μετά την επιτυχία του έργου SCOW, παρόμοιες πρωτοβουλίες έχουν ξεκινήσει και σε άλλες τουριστικές περιοχές στην Ισπανία και σε άλλα μέρη του κόσμου. Αυτές οι πρωτοβουλίες στοχεύουν στην προώθηση πρακτικών βιώσιμης διαχείρισης απορριμμάτων και στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του τουρισμού με την εφαρμογή προγραμμάτων επιλεκτικής συλλογής και αξιοποίησης απορριμμάτων.
