Ροή
Οι στρατηγικές επενδύσεις, το «σφράγισμα» παλαιών συμφωνιών για τα έργα των αγωγών φυσικού αερίου που είχαν μείνει στη μέση και το ενδιαφέρον που εκδηλώνουν «διεθνείς» παίχτες της ενεργειακής αγοράς διαμορφώνουν ένα νέο ενεργειακό τοπίο και καθιστούν εφικτό να συμμετάσχει η Ελλάδα στη δημμιουργία περιφερειακής αγοράς ενέργειας στη Νοτιανατολική Ευρώπη. Το φυσικό πλεονέκτημα της γεωστρατηγικής θέσης της χώρας μας και η κινητικότητα που παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες επιβεβαιώνουν τις εκτιμήσεις όσων εδώ και χρόνια υποστηρίζουν ότι η ανάπτυξη έρχεται «μέσα από την ενέργεια». Τα οφέλη είναι πολλά και σε μακροοικονομικό επίπεδο για την Ελλάδα καθώς τονώνεται η απασχόληση με χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας από τους άμεσα και έμμεσα εμπλεκόμενους φορείς.
Οι συμφωνίες και τα έργα
Η συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και του Διαδριατικού Αγωγού Φυσικού Αερίου (ΤAP) που εγκρίθηκε την Πέμπτη από την ΕΕ και η οποία αφορά στη μεταφορά φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη μέσω της Ελλάδας αλλά και η υπογραφή μνημονίου λίγες ημέρες νωρίτερα μεταξύ Gazprom-Edison-ΔΕΠΑ για τον αγωγό ITGΙ(Toυρκία-Ελλάδα-Ιταλία) καθιστούν την Ελλάδα διαμετακομιστικό ενεργειακό κόμβο μεγάλης γεωπολιτικής σημασίας.
Οι επενδύσεις αυτές έρχονται να προστεθούν σε άλλα σημαντικά έργα όπως είναι ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας-Βουλγαρίας και ο πλωτός σταθμός Aegean LNG στον κόλπο της Καβάλας που έχει στόχο την τροφοδοσία της αγοράς της ευρύτερης περιοχής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, μέσω των αγωγών Ελλάδας-Βουλγαρίας και Τουρκίας-Ελλάδας. Πρόκειται για μια σημαντική επέκταση του δικτύου τροφοδοσίας που εξασφαλίζει την ενεργειακή ασφάλεια της ευρύτερης περιοχής της ΝΑ Ευρώπης και τον πλουραλισμό των πηγών τροφοδοσίας. Και στο κέντρο όλων αυτών βρίσκεται η Ελλάδα.
Ποιο θα είναι το πραγματικό όφελος για την Ελλάδα και την Ευρώπη
Η χρήση εναλλακτικών καυσίμων όπως είναι το φυσικό αέριο επιτρέπουν την μετάβαση στη νέα εποχή χαμηλού άνθρακα και την επίτευξη του ευρωπαϊκού στόχου 20-20-20 για την κλιματική αλλαγή. Εκτός από την αναβάθμιση του γεωστραητηγικού ρόλου της χώρας, η επέκταση του δικτύου επιτρέπει σε βιομηχανίες (συμπαραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με φυσικό αέριο), επιχειρήσεις και νοικοκυριά να έχουν πρόσβαση σε ένα καύσιμο μηδενικών ρύπων και χαμηλότερου κόστους σε σχέση με τον ηλεκτρισμό. Η εξοικονόμηση φθάνει μέχρι και το 60% σε σχέση με τα υπόλοιπα συμβατικά καύσιμα (π.χ στην αεριοκίνηση η τιμή του φυσικού αερίου είναι 60% χαμηλότερη από ό,τι του πετρελαίου) ενώ για τον κτιριακό τομέα ξεπερνά το 30%.
Σημαντικά είναι ωστόσο τα οφέλη και σε μακροοικονομκό επίπεδο.Όπως αναφέρεται σε Έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ILO), στο άμεσο μέλλον αναμένεται «να δημιουργηθεί ένας αυξανόμενος αριθμός πράσινων θέσεων εργασίας καθώς σημειώνεται η μετάβαση προς μία περισσότερο βιώσιμη οικονομία χαμηλού άνθρακα. Τα επόμενα χρόνια, οι προγραμματισμένες επενδύσεις στα ηλεκτρικά δίκτυα, στα δίκτυα του φυσικού αερίου, στην έρευνα και παραγωγή πετρελαίου και στην ενεργειακή αποδοτικότητα, αναμένεται ότι θα οδηγήσουν σε αύξηση των θέσεων εργασίας.
Για παράδειγμα, η βελτίωση της ενεργειακής επάρκειας, κυρίως των κτιρίων, αναμένεται να δημιουργήσει 280.000-450.000 θέσεις εργασίας, κυρίως για ενεργειακούς επιθεωρητές, ειδικούς πιστοποίησης, ελεγκτές των συστημάτων θέρμανσης, ειδικούς σε εγκατάσταση νέων συστημάτων ενέργειας και σε βιομηχανίες παραγωγής ενεργειακά φιλικών υλικών . Και φυσικά η δημιουργία ενός ενιαίου δικτύου μεταφοράς ενέργειας (ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου) μπορεί να δημιουργήσει 775.000 νέες θέσεις εργασίας μέχρι το 2020.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιανατολικής Ευρώπης, μέχρι το 2020 θα πραγματοποιηθούν επενδύσεις ύψους 40 δις ευρώ στον τομέα της ενέργειας και οι προγραμματισμένες επενδύσεις σε ηλεκτρινά δίκτυα, δίκτυα φυσικού αερίου κλπ αναμένεται να τονώσουν την απασχόληση. Η ίδια άποψη υποστηρίζεται και από σχετική έκθεση της Κομισιόν η οποία υποστηρίζει ότι θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας αλλά θα χαθούν και άλλες που ανήκουν σε κλάδους όπως είναι ο κατασκευαστικός κλάδος και ο δημόσιος τομέας. Αντίθετα η μεταποίηση, ο τουρισμός και η πράσινη οικονομία αναμένεται να γνωρίσουν άνθιση με το ποσοστό των απασχολούμενων υψηλής ειδίκευσης να αυξάνεται από 41,9% το 2010 σε 44,1% το 2025. Στην Ελλάδα αναμένεται σημαντική μείωση των ανειδίκευτων από 35% το 2010 σε 25% το 2020, αύξηση των εργαζομένων μέσης εξειδίκευσης από 37% σε 43%, αλλά και αυτών υψηλής ειδίκευσης από 28% σε 32%.
Ακόμη, σύμφωνα με σχετική μελέτη του ΙΟΒΕ, η μείωση του Ειδικού Φόρους Κατανάλωσης στο φυσικό αέριο στα ελάχιστα επίπεδα που προβλέπει η ΕΕ θα οδηγούσε σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 754 εκατ. ευρώ και θα δημιουργούσε 12.500 νέες θέσεις εργασίας.
Καλλιτσάντσης: Βρισκόμαστε σε πλεονεκτική θέση για να εξασφαλίσουμε άφθονη και οικονομική ενέργεια
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδίδει πρωταρχική σημασία στη διαφοροποίηση των πηγών τροφοδοσίας, στις διασυνδέσεις, αλλά και στην κατασκευή σταθμών LNG και αποθήκευσης φυσικού αερίου στην περιοχή μας.
Ο Πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Ανεξάρτητων Εταιριών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΑΗ), Αναστάσιος Καλλιτσάντσης, σε πρόσφατη ομιλία του στο Οικονομικό Φόρουμ,ανέφερε ότι «αν η χώρα μας το επιδιώξει, μπορεί να αναδειχθεί σε ενεργειακό κόμβο, με τους αγωγούς που φέρνουν φυσικό αέριο από την Κασπία και το Ιράν, αλλά και τους αγωγούς που διασυνδέουν τα Βαλκάνια με την Κεντρική Ευρώπη, καθώς επίσης και με την όποια εναλλακτική επιλεγεί για τη μεταφορά των πλούσιων κοιτασμάτων από την Αίγυπτο, το Ισραήλ και την Κύπρο.
Πολύ περισσότερο όμως, καθίσταται σαφές ότι σε αυτό το νέο ενεργειακό τοπίο, βρισκόμαστε σε πλεονεκτική θέση για να εξασφαλίσουμε άφθονη και οικονομική ενέργεια, για τη βιομηχανία, τις μεταφορές και την ηλεκτροπαραγωγή με φυσικό αέριο».
Σχετικά με τη χρήση του φυσικού αερίου, ο Πρόεδρος του ΕΣΑΗ επεσήμανε ότι το κόστος του φυσικού αερίου έχει μειωθεί σημαντικά διεθνώς, ακολουθώντας την πτωτική τάση των τιμών του πετρελαίου.
Στην πλέον πρόσφατη ανάλυσή της, η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (IEA) κάνει λόγο για πλεόνασμα αποθεμάτων που θα συνεχίσουν να πιέζουν τις τιμές του πετρελαίου. Επιπλέον, οι προβλέψεις της Παγκόσμιας Τράπεζας δείχνουν πως οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη αναμένεται να παραμείνουν σε παρόμοια με τα σημερινά χαμηλά επίπεδα για τα επόμενα πέντε χρόνια. Ακόμα και σε βάθος δεκαετίας για την ηλεκτροπαραγωγή το μεταβλητό κόστος του φυσικού αερίου θα παραμένει ανταγωνιστικό αν όχι έναντι του άνθρακα, σίγουρα έναντι του λιγνίτη. Ανταγωνιστικότητα που θα αυξάνεται όσο θα αυξάνεται η τιμή δικαιωμάτων CO2. Ήδη με τις σημερινές, σχετικά χαμηλές τιμές δικαιωμάτων εκπομπής CO2 στα 5 ευρώ, οι μονάδες φυσικού αερίου στην Ελλάδα είναι ανταγωνιστικότερες από αρκετές λιγνιτικές μονάδες. Σημειωτέον ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ως κεντρικό σενάριο τιμών για την περίοδο 2021-2030 τα €25/δικαίωμα.
Ήδη, οι ιδιωτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο το φυσικό αέριο, προσφέρουν σημαντικά πλεονεκτήματα, ενώ το φυσικό αέριο παραμένει το μόνο ορυκτό καύσιμο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη γεφύρωση ανάμεσα στο παρόν και τον παγκόσμιο στόχο για μία οικονομία χωρίς άνθρακα 2050.
