Συνήθως όταν μία κατάσταση είναι περίπλοκη και γεμάτη αβεβαιότητες, η αλήθεια κρύβεται στα «ψιλά γράμματα» των αποφάσεων.
Κάπως έτσι είναι τα πράγματα και με τις τελευταίες ανακοινώσεις της ΕΚΤ για το τι θα ακολουθήσει μετά το τέλος του PEPP, όσον αφορά τα ελληνικά ομόλογα.
Αν θα ήθελε κανείς να περιγράψει το περιβάλλον και τον τρόπο με τον οποίο θα... κολυμπήσουν τα ελληνικά ομόλογα μέσα σε αυτό, θα μπορούσε να πει πολύ λακωνικά ότι οι αποφάσεις της ΕΚΤ δίνουν την δυνατότητα στήριξής τους το 2022-'23-'24 με ένα ποσό αγορών (επανεπένδυσης), τόσο όσο και το μέγεθος των αγορών -μέσω του PEPP- το τρίμηνο Ιανουαρίου - Μαρτίου 2022.
Και αυτό δεν είναι κάτι που δικαιολογεί... ενθουσιασμό.
Πολύ περισσότερο που οι αγορές έχουν τον τρόπο τους να κάνουν τους υπολογισμούς τους με πραγματικά και ρεαλιστικά μεγέθη. Και να αντιδρούν βίαια απέναντι στις... ευκαιρίες όταν μπορούν.
Το Insider.gr προσπαθώντας να ερμηνεύσει τις αποφάσεις της ΕΚΤ μετά το Συμβούλιο της περασμένης εβδομάδας, επιδίωξε να ζητήσει διευκρινίσεις από το υπηρεσιακό περιβάλλον της ΕΚΤ.
Στο πλαίσιο αυτών των «διακριτικών» διευκρινίσεων έγινε σαφές ότι τα ελληνικά ομόλογα με τις αποφάσεις αυτές θα βρεθούν «έξω από το μαντρί» της ΕΚΤ μετά τον Μάρτιο και «θα αποτελούν μία κατηγορία από μόνα τους» (σ.σ. ρεπορτάζ : «Ελληνικά ομόλογα και ΕΚΤ, "μία στο καρφί, μία στο πέταλο" και στο βάθος ο Ηρακλής Ι & ΙΙ», 17/12).
Αυτή κατηγορία έχει τα δικά της χαρακτηριστικά τα οποία είναι τα ακόλουθα:
- Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της ΕΚΤ μετά την 31 Μαρτίου και μέχρι τα τέλη του 2024 θα επανεπενδύονται οι λήξεις των ομολόγων που έχουν ήδη αγοραστεί μέσω του PEPP. Αυτή είναι μία πολύ καθαρή και σαφής θέση η οποία με βάση τις (τρεις) λήξεις στο διάστημα αυτό οι «επανεπενδύσεις» ισοδυναμούν με ένα εύρος αγορών που δεν ξεπερνά τα 4,5 δισ. ευρώ, στα οποία αν προστεθούν και οι ανάλογες δυνατότητες της ΤτΕ σε έντοκα γραμμάτια της τάξης των 2,5 - 3 περίπου δισ. ευρώ, δίνουν ένα συνολικό ποσό που δεν ξεπερνά τα 7 - 8 δισ. ευρώ.
- Αν αυτά τα 7 - 8 δισ. ευρώ τα κατανείμει κανείς στην τριετία 2022 - 2024 είναι σαφές ότι τα ποσά επανεπένδυσης, δηλαδή στήριξης των ελληνικών ομολόγων, είναι της τάξης των 2 - 3 δισ. ετησίως, ποσό μάλλον «αόρατο» για τις αγορές αν το συγκρίνει κανείς με την παρέμβαση του PEPP μέχρι τον Μάρτιο του 2022
- Μια περαιτέρω χρήσιμη διευκρίνιση για το μέγεθος αυτό είναι η σύγκρισή του με το ποσό των αγορών μέσω του PEPP μέχρι τον Μάρτιο, που εκτός απροόπτου είναι κάτι μεταξύ 6 - 7 δισ. ευρώ. Με άλλα λόγια οι αγορές της ΕΚΤ μέσω της επανεπένδυσης των λήξεων στην τριετία που ακολουθεί θα είναι ετησίως ίσες με τις μηνιάτικες αγορές του πρώτου τριμήνου του 2022.
- Στις αποφάσεις που ανακοινώθηκαν την περασμένη εβδομάδα υπάρχει εκ μέρους της ΕΚΤ, η πολύ σημαντική διευκρίνιση που αφορά αποκλειστικά τα ελληνικά ομόλογα. Αυτή επισημαίνει ότι αν υπάρξουν φαινόμενα «κατακερματισμού» της ευρωπαϊκής αγοράς ομολόγων θα μπορεί να υπάρξει η αναγκαία ευελιξία, ώστε τα ποσά επανεπένδυσης να ξεπερνούν τα αντίστοιχα ποσά των λήξεων κατά το ίδιο χρονικό διάστημα.
Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι αν υπάρξει ασφυκτική πίεση από τις αγορές στις αποδόσεις και στα spreads των ελληνικών ομολόγων, καθώς θα βρίσκονται εκτός της ομπρέλας προστασία της ΕΚΤ («κατακερματισμός», δηλαδή απομόνωση των ελληνικών ομολόγων από τα άλλα ευρωπαϊκά και πίεση στις τιμές και αποδόσεις) θα μπορεί η ΕΚΤ να αυξήσει τα ποσά επανεπένδυσης πέραν των λήξεων. Όμως από μόνη της αυτή η προϋπόθεση, δηλαδή είτε η στοχοποίηση των ελληνικών ομολόγων από τις αγορές έναντι των άλλων, είτε ένας συνολικότερος κύκλος αναταραχής μαζί με π.χ. τα ιταλικά, τα ισπανικά ή τα πορτογαλικά ομόλογα, θα αποτελεί πολύ σοβαρό λόγο ανησυχίας και... όχι ενθουσιασμού για τον τρόπο κάλυψης τους από την ΕΚΤ.
Βέβαια, ευτυχώς από την πλευρά του ΟΔΔΗΧ, έχουν οικοδομηθεί διαφόρων ειδών αναχώματα απέναντι σε ένα τσουνάμι πιέσεων από τις αγορές στην επόμενη διετία. Όπως π.χ. το πολύ υψηλό αποθεματικό που κοντεύει να αγγίξει τα 40 δισ. ευρώ, οι κινήσεις αναδιάρθρωσης πακέτου ομολόγων PSI, η πρόωρη εξόφληση του ΔΝΤ και μέρους των διακρατικών δανείων (GLF) και ένα χρονοδιάγραμμα εξυπηρέτησης του χρέους που παραμένει σε πολύ χαμηλά επίπεδα συγκριτικά με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Τα αναχώματα αυτά είναι ισχυρά, αλλά έχουν αντοχές που εάν ξεπεραστούν απειλούνται με... κατάρρευση.
Ποιες είναι αυτές οι αντοχές; Είναι τα όρια δημοσιονομικών δαπανών και ελλειμμάτων που έχουν αποτυπωθεί στον Προϋπολογισμό που ψηφίστηκε την περασμένη εβδομάδα στην Βουλή.
Το «μυστικό» αυτών των ορίων είναι ότι δεν περιλαμβάνουν παρά μόνο πολύ περιορισμένη δυνατότητα έκτακτων δαπανών για πολιτικές στήριξης ανάλογες αυτών που υποχρεώθηκαν οι κυβερνήσεις στην Ευρωζώνη να υλοποιήσουν το 2020 και το 2021 λόγω της πανδημίας και της ύφεσης.
Τα περιθώρια αυτά περιορίζονται ακόμα περισσότερο το 2022 για δύο επιπλέον λόγους πέραν του νέου κύματος της πανδημίας, ο ένας είναι ο παρατεταμένος κύκλος των πληθωριστικών πιέσεων και ο άλλος είναι η σταδιακή απόσυρση της νομισματικής πολιτικής...
Για την Ελλάδα αυτό το τελευταίο έχει μεγαλύτερη σημασία καθώς για τις αγορές την τοποθετεί «κοντά στο μαντρί» προστασίας από την ΕΚΤ, αλλά προς το παρόν έξω από αυτό...
Ακολουθήστε το insider.gr στο Twitter για να γνωρίζετε κάθε λεπτό τι συμβαίνει σε οικονομία, αγορές, επιχειρήσεις.
