H συμφωνία- ορόσημο μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, για την μεταφορά σιτηρών από τα ουκρανικά λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας πρόκειται να λήξει τη Δευτέρα, μια εξέλιξη που αναμένεται να επιδεινώσει περαιτέρω τις παγκόσμιες συνέπειες του συνεχιζόμενου πολέμου του Κρεμλίνου, εάν η Μόσχα αρνηθεί να ανανεώσει τη συμφωνία.
Όπως αναφέρει το CNBC, την περασμένη εβδομάδα, ο Γενικός Γραμματέας Αντόνιο Γκουτέρες έστειλε επιστολή στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν περιγράφοντας προτάσεις για τη διάσωση της συμφωνίας. Την Παρασκευή, εκπρόσωπος του ΟΗΕ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι οι συνομιλίες με το Κρεμλίνο θα συνεχιστούν το Σαββατοκύριακο.
Η Μόσχα υποστηρίζει ότι η τρέχουσα συμφωνία υποστηρίζει μόνο τα ουκρανικά γεωργικά προϊόντα και όχι τις ρωσικές εξαγωγές λιπασμάτων που περιλαμβάνονται επίσης στη συμφωνία, αλλά δεν έχουν ακόμη αναχωρήσει για παγκόσμιους προορισμούς.
Την Πέμπτη, ο Ρώσος πρόεδρος επανέλαβε τη θέση της Μόσχας και απείλησε για τέταρτη φορά από την έναρξη της συμφωνίας να μην την ανανεώσει.
Πριν τα ρωσικά στρατεύματα ξεχυθούν στα σύνορα της Ουκρανίας στα τέλη Φεβρουαρίου 2022, το Κίεβο και η Μόσχα αντιπροσώπευαν σχεδόν το ένα τέταρτο των παγκόσμιων εξαγωγών σιτηρών. Αυτές οι αποστολές γεωργικών προϊόντων σταμάτησαν για σχεδόν έξι μήνες, έως ότου εκπρόσωποι από την Ουκρανία, τη Ρωσία, τον ΟΗΕ και την Τουρκία συμφώνησαν να δημιουργήσουν έναν ανθρωπιστικό θαλάσσιο διάδρομο στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας για τη Μαύρη Θάλασσα.
Η συμφωνία, η οποία μεσολάβησε τον περασμένο Ιούλιο, χαλάρωσε τον ναυτικό αποκλεισμό της Ρωσίας με το άνοιγμα τριών βασικών ουκρανικών λιμανιών.
Σύμφωνα με τη συμφωνία, περισσότερα από 1.000 πλοία που μεταφέρουν σχεδόν 33 εκατομμύρια μετρικούς τόνους αγροτικών προϊόντων έχουν αναχωρήσει από τα ταλαιπωρημένα από τον πόλεμο λιμάνια της Οδησσού, του Τσορνομόρσκ και του Πιβντένι της Ουκρανίας.
Η συμφωνία επέβλεψε επίσης τη μεταφορά 725.167 τόνων σιταριού για να αποπλεύσει με πλοία του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος σε ορισμένες από τις πιο επισιτιστικά επισφαλείς χώρες του κόσμου, όπως το Αφγανιστάν, η Αιθιοπία, η Σομαλία, το Σουδάν και η Υεμένη.
Ο υποστηριζόμενος από τον ΟΗΕ οργανισμός που είναι υπεύθυνος για την παρακολούθηση των εξαγωγών στο πλαίσιο της συμφωνίας, ανέφερε το Σάββατο ότι για σχεδόν τρεις μήνες, κανένα πλοίο δεν έχει αποπλεύσει από το λιμάνι του Πιβντένι. Επιπλέον, δεν έχει εγκριθεί κανένα νέο σκάφος να αναχωρήσει από την Ουκρανία τις τελευταίες δύο εβδομάδες.
Διαβάστε ακόμα- Πούτιν: Ο βασικός στόχος της συμφωνίας για τα σιτηρά δεν έχει επιτευχθεί
«Όχι η συμφωνία που συμφωνήσαμε»
Τον Απρίλιο, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ προειδοποίησε ότι εάν η Πρωτοβουλία για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας δεν ενσωματώσει σύντομα τα ρωσικά προϊόντα λιπασμάτων, η Μόσχα δεν θα ανανεώσει τη συμφωνία.
«Δεν ονομάστηκε συμφωνία για τα σιτηρά, ονομάστηκε Πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας και στο ίδιο το κείμενο η συμφωνία ανέφερε ότι αυτό ισχύει για την επέκταση των ευκαιριών για εξαγωγή σιτηρών και λιπασμάτων», είπε ο Λαβρόφ σε δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στις 26 Απριλίου στον ΟΗΕ.
«Αυτή δεν είναι η συμφωνία που συμφωνήσαμε στις 22 Ιουλίου», είπε, προσθέτοντας ότι υπάρχουν δεκάδες ρωσικά πλοία φορτωμένα με περίπου 200.000 τόνους λιπάσματος που περιμένουν για εξαγωγή. Εκτός από τη συμπερίληψη των εξαγωγών λιπασμάτων, το Κρεμλίνο ζήτησε επίσης την επανέναρξη της λειτουργίας ενός αγωγού που διασχίζει τη Ρωσία και καταλήγει σε ένα ουκρανικό λιμάνι.
Ωστόσο, ένα από τα βασικά αιτήματα της Μόσχας είναι να επιστρέψει η Ρωσική Αγροτική Τράπεζα, ή Rosselkhozbank, στο τραπεζικό σύστημα SWIFT.
Ο αποκλεισμός της Μόσχας από το SWIFT, το οποίο αντιπροσωπεύει την Εταιρεία Παγκόσμιας Διατραπεζικής Χρηματοοικονομικής Τηλεπικοινωνίας, απέκοψε τη χώρα από πολλά από τα χρηματοπιστωτικά δίκτυα του κόσμου τις ημέρες μετά την πλήρη εισβολή της Ρωσίας.
Με το χρόνο να τελειώνει, μένει να φανεί και μάλιστα πολύ σύντομα, αν η απειλή μιας επισιτιστικής κρίσης σιτηρών θα κάνει την επανεμφάνισή της, όπως στις αρχές της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
